Σε ιδιώτες περνούν τα δημοτικά προνοιακά προγράμματα που μέχρι πρότινος λειτουργούσαν με ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και χρηματοδοτούνταν από ευρωπαϊκά κονδύλια.
Εφεξής αρμόδιοι φορείς υλοποίησης θα είναι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, ιδιωτικές εταιρείες καθώς και ΜΚΟ, οι οποίες θα χρηματοδοτούνται από το ΙΚΑ για να παρέχουν κοινωνική φροντίδα σε ηλικιωμένους, αναπήρους κ.λπ.
Ειδικά για το «Κατ’ οίκον φροντίδα συνταξιούχων», διάδοχη μορφή του «Βοήθεια στο σπίτι», πρόκειται να εκταμιευτεί ποσό 60 εκατ. ευρώ από το ΙΚΑ, από το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ), για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, αρχής γενομένης από 1ης Απριλίου 2013. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο σχεδιασμός προχωράει, με τον ασφαλιστικό φορέα να διαχειρίζεται ήδη τα μητρώα των δικαιούχων και των παρόχων, όπου πάροχοι θεωρούνται οι φορείς που θα «τρέξουν» το πρόγραμμα, ενώ για τους δικαιούχους μένει να διευκρινιστεί αν θα μπουν ηλικιακές και άλλες προϋποθέσεις. Εξετάζεται η δυνατότητα να επεκταθεί το πρόγραμμα και σε ανασφάλιστους ηλικιωμένους.
Οι περίπου 5.000 εργαζόμενοι στις δημοτικές κοινωνικές δομές, όπως η «Βοήθεια στο σπίτι», τα κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών, ημερήσιας φροντίδας ηλικιωμένων κ.λπ., κάνουν λόγο για «επέλαση του ιδιωτικού τομέα στην πρόνοια» και εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο υπάρχουν τα εχέγγυα ώστε ένα τέτοιο σύστημα να λειτουργήσει υπέρ δικαιούχων αλλά και εργαζομένων.
Απογοητευτικά τα στοιχεία
Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας αναφέρουν ότι ήδη στα μητρώα του ΙΚΑ έχουν εγγραφεί ως πάροχοι εκατοντάδες ιδιωτικές εταιρείες. Παρ’ όλα αυτά, κρίνουν ότι «μέχρι στιγμής τα στοιχεία είναι απογοητευτικά. Πολλοί ιδιώτες βγαίνουν έξω γιατί η ετήσια επιδότηση ανά ωφελούμενο δικαιούχο ασφαλισμένο θα κυμανθεί στα 1.200 ευρώ, όταν με την ευρωπαϊκή επιδότηση ήταν 2.000. Η μόνη λύση είναι να ενταχθούν στις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις».
Οι ιδιωτικές εταιρείες ήδη έχουν αναλάβει δράση και προσεγγίζουν εργαζομένους του «Βοήθεια στο σπίτι» -αναφέροντάς τους ότι έχουν πάρει εγκεκριμένο πρόγραμμα από το ΙΚΑ-, στους οποίους προτείνουν πρόσληψη στη λογική ότι η εταιρεία αποτελεί τη μοναδική εργασιακή διέξοδο από τον Μάρτη και μετά, οπότε λήγει η υφιστάμενη δομή του προγράμματος. Κάνουν λόγο για μισθούς όχι πάνω από τα 600 ευρώ.
Κάθε δήμος έχει τη δυνατότητα να συνάπτει προγραμματική σύμβαση με κοινωνικούς συνεταιρισμούς που μπορούν να συστήσουν κατά περιοχές και ομάδες οι σημερινοί εργαζόμενοι του «Βοήθεια στο σπίτι». Ομως μια τέτοια διαδικασία απαιτεί διάστημα 5-6 μηνών για να τελεσφορήσει, οπότε τίθεται το ερώτημα τι θα γίνει όταν σε ένα μήνα το πρόγραμμα τελειώσει. Πληροφορίες από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση υπογραμμίζουν ότι «στις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις οι συμμετέχοντες εταίροι μπορούν να αποφασίσουν την ένταξη και ιδιωτικής εταιρείας ή ΜΚΟ. Ουσιαστικά προχωράνε σε ιδιωτικοποίηση κάθε κοινωνικής υπηρεσίας», αναφέρουν.
Πηγές της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας χαρακτηρίζουν το πρόγραμμα απαραίτητο «όχι μόνο γιατί μετουσιώνει την κοινωνική πρόνοια στην πράξη, αλλά και γιατί η φροντίδα κατ’ οίκον εξοικονομεί τεράστια ποσά από τον κρατικό προϋπολογισμό. Χωρίς τη φροντίδα των εργαζομένων, οι ηλικιωμένοι θα κατέληγαν να νοσούν και θα απαιτούνταν περισσότερα χρήματα για νοσηλεία ή για ένταξή τους σε κάποιο ίδρυμα». Ορισμένοι αιρετοί μιλούν για εμπορευματοποίηση των εργαζομένων, οι οποίοι θα «ενοικιάζονται» από τους ιδιώτες για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους.
