Τη χρηματοδότηση οδικών αξόνων η κατασκευή των οποίων διακόπηκε, αναμένεται να αναλάβει εταιρεία ειδικού σκοπού που θα συστήσει η κυβέρνηση
Με τον τρόπο αυτό, τη λύση του «γόρδιου δεσμού» της χρηματοδότησης των μεγάλων έργων, των οδικών αξόνων, που η κατασκευή τους σταμάτησε λόγω της διακοπής της δανειοδότησής τους από τις τράπεζες, επιδιώκει η κυβέρνηση η οποία σε συνεργασία με τις κοινοπραξίες προωθεί διπλή παρέμβαση:
1. Την άμεση εξόφληση των οφειλών προς τις κατασκευαστικές εταιρείες που ξεπερνούν τα 200 εκατ. ευρώ με εγγυήσεις που θα δώσει το υπουργείο Οικονομικών στα τραπεζικά ιδρύματα προκειμένου να τις χρηματοδοτήσουν και
2. Την προείσπραξη μελλοντικών εσόδων από τα διόδια και ένα μέρος των ειδικών φόρων κατανάλωσης καυσίμων μέσω της μεθόδου της τιτλοποίησης, ώστε να καλυφθούν στο σύνολό τους οι χρηματοδοτικές ανάγκες των έργων ως τη λήξη της σύμβασης παραχώρησης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες το σύνθετο αυτό εγχείρημα που απαιτεί συνεννόηση με όλα τα μέρη, αλλά και ενδεχομένως αλλαγή ορισμένων εκ των όρων των συμβάσεων παραχώρησης των έργων, αφού πλέον οι εισπράξεις από τα διόδια θα είναι δημόσιο έσοδο, προωθούν από κοινού ο υπουργός Μεταφορών και Δημοσίων κ. Δ. Ρέππας και ο υφυπουργός επί των Οικονομικών κ. Φ. Σαχινίδης.
Για να προχωρήσει η λύση απαιτείται να συσταθεί εταιρεία ειδικού σκοπού, την οποία θα ιδρύσει το υπουργείο Οικονομικών. Μέσω της εταιρείας το Δημόσιο θα δανεισθεί τα ποσά από τις εμπορικές τράπεζες με εγγύηση τα μελλοντικά έσοδα του κράτους από τα διόδια.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εταιρειών, της κυβέρνησης και των τραπεζών, οι οποίες είχαν ξεκινήσει τον Ιανουάριο, δείχνουν να μπαίνουν στην τελική ευθεία και αυτό μετά τη διακοπή των έργων λόγω έλλειψης πόρων στην Κεντρική οδό του άξονα Ε65 και τμημάτων της Ιονίας οδού.
Παραμένουν επιφυλακτικές οι εταιρείες
Στελέχη των κοινοπραξιών που συμμετέχουν στις λεπτές αυτές διαπραγματεύσεις επιβεβαιώνουν την ύπαρξη των εν λόγω προτάσεων. Παραμένουν ιδιαίτερα επιφυλακτικοί καθώς, όπως εξηγούν, οι δανείστριες τράπεζες πιέζουν για απτές εγγυήσεις και συγκεκριμένα στη λύση της δέσμευσης μελλοντικών εσόδων του Δημοσίου για λογαριασμό τους, προκειμένου να ανοίξουν εκ νέου την «κάνουλα» της χρηματοδότησης.
Αυτή την εβδομάδα αναμένεται η τελική απάντηση των τραπεζών και των κατασκευαστικών εταιρειών στις κυβερνητικές προτάσεις, αν και για να ολοκληρωθεί το όλο εγχείρημα θα απαιτηθεί χρονικό διάστημα δύο-τριών μηνών.
Πού βρίσκονται σήμερα τα έργα
Πλην του «Μορέα», δηλαδή του αυτοκινητοδρόμου Κορίνθου- Καλαμάτας, όλες οι υπόλοιπες συμβάσεις παραχώρησης είτε έχουν «ρίξει» πολύ τους ρυθμούς, όπως η Ολυμπία οδός και ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, είτε έχουν σχεδόν «παγώσει» την κατασκευή των έργων, όπως στην περίπτωση της Ιονίας οδού και του Ε65. Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων που έχουν παραχωρηθεί και αποτελούν σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο σε περίοδο οικονομικής κρίσης ανέρχεται σε 8,5 δισ. ευρώ.
Η επανεκκίνησή τους εκτιμάται ότι θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην οικονομία και κυρίως θα συμβάλει στη μείωση της ανεργίας στις περιοχές όπου γίνονται τα έργα.
Η αρνητική εξέλιξη που όλοι ελπίζουν ότι θα αντιμετωπιστεί με αποτελεσματικό και μόνιμο τρόπο προέκυψε μετά την παύση της χρηματοδότησης των έργων από τις 45 τράπεζες της Ελλάδας και του εξωτερικού. Μάλιστα, η «φραγή» στη ρευστότητα κρατάει πολλούς μήνες και μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, έχει «χρονίσει».
Οι λόγοι αυτής της εξέλιξης δεν ήταν άλλοι από τη μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου, που προκάλεσαν η οικονομική κρίση και η αύξηση της τιμής της βενζίνης, αλλά κυρίως οι καθυστερήσεις της κρατικής μηχανής στις απαλλοτριώσεις και τη μετακίνηση των δικτύων κοινής ωφέλειας που καθιστούσαν αδύνατη την πρόοδο των έργων.
Βέβαια, είναι γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες το υπουργείο Υποδομών κινήθηκε ταχύτερα και κάλυψε εν μέρει το κενό, ωστόσο η μείωση των εσόδων από τις εταιρείες λόγω του κινήματος «δεν πληρώνω» δημιούργησε νέα προβλήματα.
Τι θα γίνει με τα διόδια
Το υπουργείο Υποδομών στοχεύει στη μείωση της τιμής του διοδίου κατά 50% στα υπό κατασκευή τμήματα, αλλά και σε μια καλύτερη τιμολογιακή πολιτική για τους μόνιμους χρήστες και τους κατοίκους περιοχών που αναπόφευκτα χρησιμοποιούν καθημερινά τους αυτοκινητοδρόμους. Η χρηματοδότηση των συμβάσεων παραχώρησης στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στα διόδια, τα οποία αποτελούν περίπου το 25% του προϋπολογισμού τους και θεωρούνται από τις κοινοπραξίες η ραχοκοκαλιά της οικονομικής τους βιωσιμότητας. Στα τρία εκ των πέντε έργων (Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Ιονία οδός, Ολυμπία οδός) και με διαφορετικές χρονικές αφετηρίες, το μεγαλύτερο ποσοστό από τα έσοδα των διοδίων θα διοχετεύεται στο δημόσιο ταμείο. Τα υπόλοιπα δύο έργα (Μορέας και Ε65) θα λειτουργούν με ρίσκο, καθώς είναι χαμηλότερου μεταφορικού φόρτου.
