Η έντονη και μακροχρόνια οικονομική κρίση συνέπεσε να βρει την Ελλάδα, εκτός των άλλων προβλημάτων της, με την Δημόσια Διοίκηση σε διάλυση και αποσύνθεση. Το πώς οδηγηθήκαμε σε αυτή την κατάσταση και σε αυτόν τον τομέα, θα αποτελέσει αντικείμενο ενός άλλου άρθρου και αντίστοιχης ανάλυσης. Όμως το αποτέλεσμα είναι ότι, αυτή η Δημόσια Διοίκηση και με τη σημερινή της μορφή, δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε στοιχειώδη καθήκοντα και αρμοδιότητές της. Πόσο μάλλον να ανταπεξέλθει σε σημαντικότερα θέματα, όπως είναι η απορρόφηση των Κοινοτικών κονδυλίων και η υλοποίηση των εγκεκριμένων έργων και δράσεων του ΕΣΠΑ, που αποτελεί μια σύνθετη διαδικασία και απαιτεί διυπουργικές συνεργασίες, επίπονη εργασία, συνεχή προσπάθεια και αποτελεσματικότητα.
Γι? αυτό ουσιαστικές και κρίσιμες αρμοδιότητες της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης, πέρασαν ήδη στην αρμοδιότητα της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα (Task Force).
Η Ομάδα Δράσης για την Ελλάδα συστάθηκε το καλοκαίρι του 2011 από τον πρόεδρο Barroso μετά από αίτημα του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Παπανδρέου. Στόχος της είναι να συμβάλει στην εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής και να επιταχύνει την απορρόφηση των κονδυλίων της ΕΕ, μέσω ενός προγράμματος τεχνικής βοήθειας.
Η Ομάδα Δράσης παρέχει στήριξη στην Ελλάδα στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, παρέχοντας κατάλληλη τεχνογνωσία από Κράτη Μέλη και ευρωπαϊκούς ή διεθνείς οργανισμούς.
Το έργο έχει την στήριξη Κρατών Μελών, ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, ΔΓΕ, ΟΕΕ/ΗΕ), Κράτη Μέλη και ορισμένες υπηρεσίες της Επιτροπής. Αυτή τη στιγμή, 12 Κράτη Μέλη παρέχουν τεχνογνωσία.
Έτσι λοιπόν στα πλαίσια της Ελληνικής πρόσκλησης για τεχνική βοήθεια και σύμφωνα με την δεύτερη τριμηνιαία έκθεση της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα (Task Force) τους επιμέρους τομείς ανέλαβαν :
- Τραπεζικός και ασφαλιστικός τομέας
Καθώς ο χρηματοπιστωτικός τομέας στην Ελλάδα καλείται ακόμη να αντιμετωπίσει μείζονες προκλήσεις, η Ομάδα Δράσης συντονίζει ήδη την παροχή τεχνικής βοήθειας, κατόπιν αιτήματος της Τράπεζας της Ελλάδος για την υποστήριξη της αναδιοργάνωσης των δύο ταμείων εγγύησης των ασφαλίσεων. Στο πλαίσιο της βοήθειας αυτής, θα αναζητηθούν επίσης λύσεις σε σχέση με την εξυγίανση του ασφαλιστικού κλάδου. Επί του παρόντος, η Ομάδα Δράσης οργανώνει τη μεταφορά σχετικής τεχνογνωσίας από τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τη σχετική γερμανική αρχή εποπτείας (Bafin), το γερμανικό Υπουργείο των Οικονομικών και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων προς την Τράπεζα της Ελλάδος.
- Φορολογική διοίκηση
Σε συμμόρφωση με το συνολικό σχέδιο δράσης για τη φορολογική διοίκηση, οι προσπάθειες στον τομέα της τεχνικής βοήθειας επικεντρώθηκαν καταρχάς στην καταγραφή των υφιστάμενων χασμάτων μεταξύ της πρακτικής που ακολουθείται σήμερα στην Ελλάδα και των διεθνών πρακτικών σε τομείς προτεραιότητας, όπως η είσπραξη οφειλών, οι φορολογικοί έλεγχοι, οι μεγάλοι φορολογούμενοι, οι φορολογούμενοι μεγάλου πλούτου και η επίλυση διαφορών. Τον Δεκέμβριο του 2011, πραγματοποιήθηκαν αποστολές εμπειρογνωμόνων από το Βέλγιο και τη Γαλλία με σκοπό την ανάλυση της απόκλισης στους τομείς της είσπραξης οφειλών και των φορολογικών ελέγχων.
Σε καθέναν από τους προαναφερθέντες τομείς προγραμματίζονται δράσεις παρακολούθησης. Στο πλαίσιο αυτό, εμπειρογνώμονες από τη Σουηδία και τις Κάτω Χώρες θα πραγματοποιήσουν επισκέψεις για να συμβάλουν στη βελτίωση της είσπραξης οφειλών, ενώ εμπειρογνώμονες από τη Δανία και τη Γαλλία θα πραγματοποιήσουν επισκέψεις για να παράσχουν συμβουλές σε σχέση με τη φορολόγηση των μεγάλων φορολογουμένων και τον σχεδιασμό και τη στρατηγική φορολογικών ελέγχων. Εμπειρογνώμονες από την Ισπανία θα παράσχουν συμβουλές σχετικά με τη φορολόγηση των σημαντικών φορολογουμένων.
Έως σήμερα, η ανταπόκριση από πλευράς Κρατών Μελών υπήρξε πολύ μεγάλη, καθώς 12 συνολικά Κράτη Μέλη (Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γερμανία, Δανία, Εσθονία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδια, Πορτογαλία, Σουηδία) συνέβαλαν στις διάφορες εκδηλώσεις.
- Διαχείριση των δημοσίων οικονομικών
Το 2012, οι δράσεις στον τομέα της διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών αναμένεται να επιταχυνθούν για τους ακόλουθους λόγους. Πρώτον, στις προσπάθειες θα συμβάλει ένας νέος μόνιμος σύμβουλος του ΔΝΤ και ένα μέλος της Ομάδας Δράσης, πλήρους απασχόλησης στο ΓΛΚ. Δεύτερον, πολλά Κράτη Μέλη έχουν δηλώσει τη βούλησή τους να συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια, στους εξής τομείς: μακροδημοσιονομικό, δημοσιονομική αναφορά, κατάρτιση προϋπολογισμού, έλεγχος των δαπανών, δημοσιονομικά συστήματα πληροφορικής.
Στο πλαίσιο αποστολής του ΔΝΤ που πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο 2012 με συμμετοχή εμπειρογνωμόνων από την Ομάδα Δράσης, την Αυστρία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, προσφέρθηκε βοήθεια στο ΓΛΚ για την παροχή εισαγωγικής κατάρτισης στους πρόσφατα διορισθέντες υπόλογους προϊστάμενους των οικονομικών υπηρεσιών κάθε υπουργείου.
- Μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης
Πρόσφατα, λήφθηκε απόφαση για τη σύσταση διευθύνουσας ομάδας υψηλού επιπέδου για τη μεταρρύθμιση υπό την εποπτεία του πρωθυπουργού.
Στις 6 Ιανουαρίου 2012, η Γαλλία (ως επικεφαλής τομέα) και η Ελλάδα σε συνεργασία με την Ομάδα Δράσης υπέγραψαν ένα τριμερές «Μνημόνιο Συνεννόησης» που προετοιμάζει την εφαρμογή στην πράξη της μεταρρύθμισης της κεντρικής διοίκησης. Γάλλοι εμπειρογνώμονες έχουν ήδη αρχίσει να παρέχουν συγκεκριμένη τεχνική βοήθεια για να συνδράμουν τις ελληνικές αρχές στον προσδιορισμό της μεθοδολογίας της μεταρρύθμισης.
Η γερμανική κυβέρνηση έχει επίσης αρχίσει να παρέχει τεχνική βοήθεια για τη διοικητική μεταρρύθμιση σε αποκεντρωμένο, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Στο πλαίσιο αυτών των διαδικασιών, η Γαλλία και η Γερμανία ενεργούν ως «επικεφαλής τομέα» για να στηρίξουν την Ελλάδα να καθορίσει τα βήματα και τη βοήθεια που απαιτούνται για τη μεταρρύθμιση στο εκάστοτε επίπεδό.
- Δομή και κανόνες της κεντρικής δημόσιας διοίκησης:
Μια πρώτη αξιολόγηση της κατάστασης άρχισε τον Φεβρουάριο. Μια ελληνική ομάδα αποτελούμενη από υψηλόβαθμα στελέχη της δημόσιας διοίκησης, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων γενικών γραμματέων σχεδιάζει να επισκεφθεί τις γαλλικές κυβερνητικές δομές συντονισμού στα μέσα Μαρτίου 2012 και να συλλέξει βέλτιστες πρακτικές από διάφορους Γάλλους εμπειρογνώμονες.
- Διοικητική μεταρρύθμιση σε αποκεντρωμένο, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο
Η Γερμανία άρχισε να παρέχει τεχνική βοήθεια για διοικητική μεταρρύθμιση σε αποκεντρωμένο, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Με την αποστολή Γερμανού εμπειρογνώμονα στην Αθήνα τον Φεβρουάριο 2012, οι ελληνικές αρχές καθόρισαν τους ακόλουθους έξι άξονες προτεραιοτήτων για τη διοικητική μεταρρύθμιση στα ακόλουθα επίπεδα.
- Καθορισμός των μεθόδων και των διαδικασιών για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δήμων και περιφερειών
- Σχεδιασμός και εφαρμογή της δημόσιας πολιτικής στο πεδίο της ακίνητης περιουσίας δήμων και περιφερειών, για την επίτευξη ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο·
- Βελτίωση της ικανότητας αξιοποίησης των διαρθρωτικών ταμείων από τις τοπικές αρχές
- Διαχείριση των αποβλήτων
- Ενίσχυση του σχεδιασμού και της υλοποίησης των κεντρικών πολιτικών αξιολόγησης των δομών της τοπικής αυτοδιοίκησης, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται στους πολίτες
- Εποπτεία των δήμων και περιφερειών.
Διάφορες ομάδες εργασίας έχουν συσταθεί για να αξιολογήσουν αυτά τα ζητήματα και να καταρτίσουν τους σχετικούς οδικούς χάρτες σε συνεργασία με τον Γερμανό επικεφαλής τομέα.
- Ηλεκτρονική διακυβέρνηση
Οι ελληνικές αρχές έχουν ήδη αρχίσει την υλοποίηση έργων σε αρκετούς τομείς ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, συγκεκριμένα: προγραμματισμός πόρων της επιχείρησης (δημοσιονομικά και διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού), διαχείριση των σχέσεων με τον πολίτη και ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις.
Διμερείς συναντήσεις μεταξύ ορισμένων Κρατών Μελών και υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των ελληνικών αρχών έγιναν στην Αθήνα τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2012, με σκοπό την παροχή τεχνικής βοήθειας και τεχνογνωσίας σε μία σειρά τομέων που σχετίζονται με την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα. Αυτό καλύπτει θέματα όπως τμήματα υποστήριξης, συνδέσεις και διαχείριση βάσεων δεδομένων (Βέλγιο), μητρώα και κυβερνητικές δικτυακές πύλες (Αυστρία), συντονισμός και δομή των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (Γαλλία), ζητήματα διαλειτουργικότητας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΓΔ DIGIT).
- Επιχειρηματικό περιβάλλον
Προς συμπλήρωση αυτής της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η Ομάδα Δράσης συνεργάζεται με τις ελληνικές αρχές για να πλαισιώσει τα έργα τεχνικής βοήθειας τα οποία στηρίζουν την αποτελεσματική εφαρμογή των πολιτικών επιχειρηματικής μεταρρύθμισης.
- Δημόσιες συμβάσεις
Η Ομάδα Δράσης συνεργάζεται με την ελληνική κυβέρνηση και με άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής, με σκοπό την εκπόνηση ενός προγράμματος τεχνικής βοήθειας με τους ακόλουθους στόχους:
– απλούστευση και κωδικοποίηση της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων
– επανεξέταση της οργάνωσης της διοίκησης στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων και παροχή σε αυτή των μέσων που θα της επιτρέψουν να αξιοποιήσει στο μέγιστο καινοτόμες τεχνικές στις δημόσιες συμβάσεις
- Δημόσια υγεία
Η Ελλάδα ζήτησε τεχνική βοήθεια για την αποτελεσματική τιμολόγηση των φαρμάκων, την ορθή λογιστική και παρακολούθηση των δαπανών (συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης), τη δημιουργία του ενοποιημένου ταμείου ασθενείας, τον εκσυγχρονισμό των δημοσίων συμβάσεων, της τιμολόγησης και της διοίκησης, και τη συγκέντρωση και εξειδίκευση των νοσοκομείων και υπηρεσιών του ΕΣΥ, εξασφαλίζοντας συγχρόνως την κινητικότητα του προσωπικού.
Η Ομάδα Δράσης συνεργάζεται με το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για να στηρίξει τις μεταρρυθμίσεις με τη βοήθεια ενδιαφερομένων Κρατών Μελών. Οι προσπάθειες επικεντρώνονται σε τρεις κύριους πυλώνες:
Η υπερκατανάλωση ιατροφαρμακευτικών υπηρεσιών και προϊόντων είναι ευρέως διαδεδομένη στην Ελλάδα και η Σουηδία έχει προσφερθεί να παράσχει ενεργό στήριξη.
Αξιοποιώντας τη διμερή συνεργασία της με την Ελλάδα στον τομέα της διαχείρισης των νοσοκομείων, η Γερμανία συμφώνησε να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα τεχνικής βοήθειας.
- Μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος
Στα τέλη του 2011, το ελληνικό Υπουργείο Δικαιοσύνης υπέβαλε αίτημα τεχνικής βοήθειας στο οποίο προσδιόριζε την επιτάχυνση των δικαστικών διαδικασιών, την ηλεκτρονική δικαιοσύνη και τον εξώδικο διακανονισμό διαφορών ως ζητήματα προτεραιότητας για παροχή τεχνικής βοήθειας. Τεχνική βοήθεια ζητήθηκε επίσης για την κατάρτιση των δικαστών, τις μεταναστευτικές ροές, την κοινωνική επανένταξη αποφυλακισθέντων και την καταπολέμηση των διακρίσεων.
Το πρόγραμμα βοήθειας της Ομάδας Δράσης, θα δώσει προτεραιότητα στις διαδικασίες των φορολογικών δικαστηρίων και στη διαδικασία επίλυσης φορολογικών διαφορών.
- Μετανάστευση, άσυλο και σύνορα
Στον τομέα της μετανάστευσης και των συνόρων, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRONTEX) και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για θέματα Ασύλου (EΥΥΑ) διαδραματίζουν υποστηρικτικό και συντονιστικό ρόλο, όσον αφορά τη διαχείριση των συνόρων και το άσυλο, αντιστοίχως. Η Ομάδα Δράσης θα συνεργασθεί στενά με την ΓΔ HOME και τους προαναφερόμενους φορείς. Θα υποβληθεί στα Κράτη Μέλη κατάλογος των αναγκών τεχνικής βοήθειας ώστε να εντοπιστούν ενδεχόμενες πηγές βοήθειας.
- Ολοκλήρωση του κτηματολογίου
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος ζήτησε τη διενέργεια αξιολόγησης από το κτηματολόγιο των Κάτω Χωρών προκειμένου να χαραχθεί πολιτική για την επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης και την επίλυση ζητημάτων λειτουργίας.
- Άλλοι τομείς στους οποίους μπορεί να χρειαστεί τεχνική βοήθεια στο Μέλλον
Υπάρχουν ορισμένοι τομείς στους οποίους η ελληνική κυβέρνηση ή οι ελληνικές υπηρεσίες έρχονται αντιμέτωπες με προκλήσεις για τις οποίες μπορεί να είναι απαραίτητη η τεχνική βοήθεια όπως:
1. η παρακολούθηση και εποπτεία των κρατικών ενισχύσεων:
2. η προετοιμασία κρατικών περιουσιακών στοιχείων πριν από την ιδιωτικοποίηση: το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που συμφωνήθηκε στο Μνημόνιο Συνεννόησης
3. οι αγοραστές (όπως οι λιμένες), ή μέσω του εντοπισμού και της άρσης των τεχνικών εμποδίων στις συναλλαγές.
Οι δραστηριότητες που περιγράφηκαν παραπάνω αφορούν προσπάθειες που ξεκίνησαν μετά από αιτήματα των ελληνικών αρχών στα τέλη του 2011. Ο κατάλογος των αιτημάτων που διαβιβάστηκε από τις ελληνικές αρχές περιλάμβανε ορισμένες ανάγκες οι οποίες δεν αποτελέσαν ακόμα αντικείμενο συζητήσεων για την παροχή ενδεχόμενης τεχνικής βοήθειας.
Οι ανάγκες και τα αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης θα εξελίσσονται ανάλογα με τις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες ή με νέους στόχους στον τομέα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Για να δείτε τα έργα τεχνικής βοήθειας κατεβάστε το σχετικό πίνακα.
