Του Δημήτρη Γκάτσιου
Έχοντας περάσει στη Βουλή τον πρώτο μεγάλο πολιτικό κάβο, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου, για τις οποίες παραδέχθηκε λάθη και κενά στη διαχείριση, ο πρωθυπουργός βλέπει τον χρόνο να κυλά αντίστροφα μέχρι το ορόσημο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
Μέχρι το διήμερο της 11ης και 12ης Σεπτεμβρίου, ο χρόνος για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αναμένεται πυκνός σε αποφάσεις, που δεν σχετίζονται μόνο με τη διαχείριση του τέταρτου κύματος πανδημίας, την επέκταση της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών, αλλά και το πακέτο φοροελαφρύνσεων που θα ανακοινωθεί από το βήμα του Βελλίδειου Συνεδριακού Κέντρου. Με τον πρωθυπουργό να μην αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες όσον αφορά τις προθέσεις του για αλλαγές στο υπουργικό σχήμα (οι ευθύνες στον βαθμό που μπορούν να προσωποποιηθούν θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή, όχι την ώρα της μάχης, είχε αναφέρει στη συνέντευξη Τύπου για τις πυρκαγιές) το ερώτημα που αβίαστα προκύπτει είναι το momentum. Πότε, δηλαδή, θα αποφασίσει να… πυροδοτήσει αυτό το χαρτί, προκειμένου να παραχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα (πολιτικά και επικοινωνιακά) μετά τις βαθιές ρωγμές στο κυβερνητικό προφίλ που προκάλεσαν τα πύρινα μέτωπα.
Ο χρόνος
Τη στιγμή που ο κ. Μητσοτάκης βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, για ιδιωτική επίσκεψη, η σεναριολογία περί των άμεσων ανακοινώσεων του ανασχηματισμού, άμα τη επιστροφή του, “φουντώνει”. Και συνοδεύεται από τις εκτιμήσεις στελεχών ότι ο πρωθυπουργός θα πρέπει να ανέβει στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης με ένα… φρέσκο υπουργικό σχήμα, με στόχο το… πολιτικό restart, αλλά και το μήνυμα της επανεκκίνησης σε άπαντα τα επίπεδα. Η… μόνη χαραμάδα ενός άμεσου ανασχηματισμού είναι αυτή της ερχόμενης Δευτέρας. Την Τρίτη θα υπάρχει συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου και, στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός μεταβαίνει διαδοχικά σε Σλοβενία (για το Bled Strategic Forum), Θεσσαλονίκη (θα έχει συναντήσεις με τους παραγωγικούς φορείς ενόψει ΔΕΘ) και Μασσαλία (θα συμμετάσχει στη Διεθνή Διάσκεψη για τη Βιοποικιλότητα της Μεσογείου). Η επιστροφή του στην Αθήνα αναμένεται την ερχόμενη Παρασκευή και πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι η ανακοίνωση των αλλαγών στο κυβερνητικό σχήμα θα μπορούσε να προηγηθεί, προκειμένου οι νέοι υπουργοί να έχουν τον χρόνο που απαιτείται σε αυτές τις περιπτώσεις για την ενημέρωσή τους.
Από την άλλη, υπάρχουν στελέχη που δείχνουν, όσον αφορά τον χρόνο, είτε πριν τη Διεθνή Έκθεση, είτε ακόμα και μετά από αυτή. “Αυτονόητα αποτελεί προνόμιο του πρωθυπουργού ο χρόνος και ο τρόπος του ανασχηματισμού. Από την άλλη πλευρά, νομίζω καταλαβαίνουν οι νοήμονες άνθρωποι ότι δεν μπορούν να γίνονται αλλαγές, όταν υπάρχει μία πραγματικά ζέουσα κατάσταση. Δεν έχει ολοκληρωθεί η αντιπυρική περίοδος. Είμαστε στο μέσο μεγάλων εξελίξεων σε όλα τα πεδία. Και στα οικονομικά και στα κοινωνικά. Νομίζω ότι, όταν έρθει η ώρα, ο πρωθυπουργός, όπως έχει δηλώσει, θα αποδώσει ευθύνες και θα προβεί στην οποία ανακατάταξη, λειτουργική και οργανική χρειαστεί, έτσι ώστε να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις”, ανέφερε (Σκάι) ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, τραβώντας, εμμέσως, πιο μακριά τον χρόνο των αλλαγών. Λίγες ημέρες, για παράδειγμα, πριν το… πολιτικό και οικονομικό ραντεβού της Θεσσαλονίκης.
Το… DNA των αποφάσεων
Πέραν, πάντως, του χρόνου, όπως είθισται σε αυτές τις περιπτώσεις (τις ημέρες που προηγούνται, δηλαδή, των τελικών ανακοινώσεων) προκύπτουν και έτερα σημαντικά ερωτήματα. Ερώτημα πρώτο: Ποια υπουργεία θα αλλάξουν. Πρώτο στη λίστα φαίνεται ότι θα είναι το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, μετά και τη διαχείριση των πυρκαγιών του Αυγούστου. Παράλληλα, στο επίκεντρο θα μπορούσαν να βρεθούν υπουργεία που σχετίζονται με τη διαχείριση της πανδημίας. Όπως, για παράδειγμα, το υπουργείο Υγείας, το υπουργείο Παιδείας, αλλά και το υπουργείο Τουρισμού. Σε κάθε περίπτωση, ξεχωριστά δεδομένα δημιουργεί και η νέα πραγματικότητα, όπως αυτή διαμορφώνεται με την έλευση των σημαντικών πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Επομένως, αλλαγές ή προσθήκες σε επίπεδο υφυπουργών θα μπορούσαν να προκύψουν και στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς, πέραν του Ταμείου Ανάκαμψης, στόχος είναι η περαιτέρω προώθηση των μεταρρυθμίσεων, αλλά και η συνολική μετάβαση της οικονομίας στη μετά την πανδημία εποχή. Και σε αυτό το σενάριο, εμπλέκεται –όπως είναι αναμενόμενο– και το υπουργείο Ανάπτυξης.
Σύμφωνα, πάντως, με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, ο ανασχηματισμός ενδέχεται να είναι σαρωτικός, περιλαμβάνοντας συγκεκριμένες αποχωρήσεις, αλλά, κυρίως, μετακινήσεις κορυφαίων υπουργών. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός αναμένεται να στρέψει το βλέμμα του και προς την Κοινοβουλευτική Ομάδα, καθώς δεδομένη πρέπει να θεωρείται η αξιοποίηση “γαλάζιων” βουλευτών, κυρίως σε θέσεις υφυπουργών.
Ανοίγει η “βεντάλια”
Πέραν του ανασχηματισμού, μία ακόμα συζήτηση που απασχολεί την κυβερνητική ομάδα είναι το… άνοιγμα της βεντάλιας των υποχρεωτικών εμβολιασμών και σε άλλες κατηγορίες απασχολούμενων στο Δημόσιο, αλλά ακόμα και στον ιδιωτικό τομέα, εφόσον αυτό απαιτηθεί.
“Αυτά που έχουμε πει για την υποχρεωτικότητα ισχύουν και το ενδεχόμενο επέκτασής της και σε άλλες κατηγορίες είναι πάντοτε μία επιλογή που υπάρχει στην εργαλειοθήκη μας… Εάν χρειαστεί να αυξήσουμε την υποχρεωτικότητα, αυτό θα γίνει σε εκείνες τις κατηγορίες, επαγγελματικές ή άλλες, με βάση στοιχεία που θα έχουμε στα χέρια μας για τα ποσοστά των εμβολιασμών στις συγκεκριμένες ειδικότητες, τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού, ανάλογα με το αν παρατηρείται συνωστισμός, ανάλογα με το αν έρχονται σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο και, προφανώς, τις δυνατότητες να ελεγχθεί αυτό σε ό,τι αφορά και τις συνέπειες, σε περίπτωση που δεν τηρηθεί η υποχρεωτικότητα”, σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου.
Στο… μικροσκόπιο για να αποτελέσουν μέρος του καμβά των υποχρεωτικών εμβολιασμών θα μπορούσαν να βρεθούν, μεταξύ άλλων, οι ένστολοι όλων των κατηγοριών, καθώς και οι εργαζόμενοι σε κρίσιμες υποδομές. Οι εργαζόμενοι, δηλαδή, σε εφορίες ή σε ΚΕΠ, που έρχονται σε άμεση επαφή με τους πολίτες. Προς το παρόν, στο… κάδρο της υποχρεωτικότητας δεν φαίνεται να μπαίνουν δάσκαλοι και καθηγητές. Η πρωθυπουργική αναφορά της 27ης Ιουλίου για τη συγκεκριμένη κατηγορία (αποφάσισα ότι αυτή δεν θα ήταν στην παρούσα συγκυρία η ενδεδειγμένη λύση, είχε πει για δασκάλους και καθηγητές) αφήνει… παράθυρο να επανέλθει αυτό το ζήτημα στο μέλλον. Παράλληλα, μόλις χθες ο κ. Γεραπετρίτης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο επέκτασης του υποχρεωτικού εμβολιασμού και στον ιδιωτικό τομέα, όπως, για παράδειγμα, στην εστίαση, σημειώνοντας πως δεν είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης να επεκτείνει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό στους φοιτητές.