Παλιά αυτοκίνητα, άνδρες οδηγοί, ηλικιωμένοι ή και πολύ νέοι εμπλέκονται συχνότερα σε τροχαία ατυχήματα στην Ελλάδα, ενώ παρά τους κινδύνους οι οδηγοί αυτοκινήτων και οι αναβάτες μηχανών δεν έχουν πειστεί στο σύνολό τους για την αναγκαιότητα χρήσης ζώνης ασφαλείας ακόμα και στα πίσω καθίσματα και κράνους.
Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας για την περίοδο 2021 – 2030 του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το οποίο καταρτίστηκε από τον Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Στόχος της Ελλάδας βάσει των αρχών του Οράματος Μηδέν και της Προσέγγισης του Ασφαλούς Συστήματος, η επίτευξη του φιλόδοξου οράματος για μηδέν νεκρούς από δυστυχήματα έως το 2050.
Στο πλαίσιο αυτό η υφυπουργός Μεταφορών, Χριστίνα Αλεξοπούλου, εξήγγειλε την ίδρυση Εθνικού Φορέα Οδικής Ασφάλειας, στη συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής, στην οποία συμμετείχε και ο Γενικός Γραμματέας Μεταφορών, Γιάννης Ξιφαράς.
Στο υπουργείο την περίοδο αυτή επικαιροποιείται ο αναθεωρημένος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), ενώ το προσεχές διάστημα θα κατατεθεί και νομοθετική ρύθμιση για την Οδική Ασφάλεια, η οποία θα βασίζεται στο Στρατηγικό Σχέδιο.
Όπως έχει ήδη εξαγγελθεί, θα υπάρξει μείωση στο ύψος των προστίμων για παραβάσεις που δε θεωρείται ότι σχετίζονται με την πρόκληση θανατηφόρων τροχαίων, ενώ στόχος είναι να αυξηθούν οι έλεγχοι της Τροχαίας και να προβλεφθούν αυστηρότερες ποινές για τους υπότροπους. Ταυτόχρονα θα εισαχθεί το χαμηλό όριο ταχύτητας των 30 χιλιομέτρων την ώρα στις πόλεις στο πρότυπο πολλών ευρωπαικών χωρών.
Οι θεσμικές δράσεις, τις οποίες θα προχωρήσει το υπουργείο συνοψίζονται στα εξής:
- Αυτοματοποίηση Συστήματος Διαχείρισης Παραβάσεων: πλήρης και απρόσκοπτη ψηφιακή σύνδεση με gov.gr
- Νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας: χαμηλά πρόστιμα – συχνοί έλεγχοι, υπότροποι.
- Επεμβάσεις στις Πόλεις: θέσπιση ανώτατου ορίου ταχύτητας 30 χλμ./ώρα, προώθηση των Σχεδίων βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας
- Βελτιώσεις στο Υπεραστικό Δίκτυο: Συντήρηση και λήψη μέτρων χαμηλού κόστους)
Όπως έκανε γνωστό η υφυπουργός, ο Εθνικός Φορέας θα αποτελέσει το βασικό όργανο των δράσεων που αφορούν στη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας και επεσήμανε ότι το προσεχές χρονικό διάστημα θα αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία για την Οδική Ασφάλεια, που θα βασίζεται στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο.
Παράλληλα, θα υπάρξει ολοκληρωμένο σύστημα για την παρακολούθηση της εφαρμογής των δράσεων οδικής ασφάλειας και την αξιολόγηση των επιδόσεων οδικής ασφάλειας τόσο σε επίπεδο χρονοδιαγραμμάτων όσο και στόχων που έχουν τεθεί στο Στρατηγικό Σχέδιο, ενώ θα αξιολογείται και η αποτελεσματικότητα των μέτρων συγκρίνοντας τις επιδόσεις οδικής ασφάλειας πριν και μετά την εφαρμογή τους
Η εικόνα της Ελλάδας
Ως προς τις συνήθειες των οδηγών, αλλά και τα τροχαία ατυχήματα στην Ελλάδα από τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι:
- Ο υψηλότερος δείκτης επικινδυνότητας για τους οδηγούς εντοπίζεται στα επιβατικά αυτοκίνητα ηλικίας άνω των 20 ετών και είναι περίπου 4 φορές υψηλότερος σε σύγκριση με τα πιο καινούρια επιβατικά αυτοκίνητα.
- Οι άνδρες οδηγοί παρουσιάζουν 4,6 φορές υψηλότερο δείκτη επικινδυνότητας σε σύγκριση με τις γυναίκες οδηγούς.
- Οι ηλικιωμένοι και οι νέοι οδηγοί έχουν 1,6 φορές και 1,3 φορές αντίστοιχα υψηλότερο δείκτη επικινδυνότητας σε σύγκριση με τους οδηγούς ηλικίας 35-54 ετών.
- Στο αστικό δίκτυο, παρατηρείται το χαμηλότερο ποσοστό οχημάτων που κινείται εντός των ορίων ταχύτητας (55,8% στην Ελλάδα – ΕΕ: 49,7%), συγκριτικά με τους αυτοκινητοδρόμους (76,9% – ΕΕ: 62,3%) και το υπεραστικό δίκτυο (84% – ΕΕ:57,7%).
- Ο δείκτης επίδοσης χρήσης κινητού τηλεφώνου είναι αυξημένος στο αστικό δίκτυο (8,3%) σε σύγκριση με τους αυτοκινητοδρόμους (6,9%) και το υπεραστικό οδικό δίκτυο (5,9%). ?(Σύνολο: 7,4% – ΕΕ: 5,2%).
- Η χρήση ζώνης από τους επιβάτες πίσω θέσεων ΙΧ είναι πολύ χαμηλότερη (55,8% – ΕΕ: 75,3%) συγκριτικά με τους επιβάτες μπροστινών θέσεων (65,0% – ΕΕ: 92,0%).
- Η χρήση κράνους από τους επιβάτες των μοτοσυκλετών είναι πολύ χαμηλότερη σε σχέση με τους οδηγούς μοτοσυκλετών, σε όλους τους τύπους οδού. (Οδηγός 80,3% – ΕΕ: 96,9%, Επιβάτης: 65,5% – ΕΕ: 94,7%)