Το Πρόγραμμα «Άργος» θα παράσχει στους δήμους την απαραίτητη
χρηματοδότηση για την υλικοτεχνική υποδομή που χρειάζονται
Στην ορθή λύση μιας σειράς εκκρεμών ζητημάτων σε σχέση με τα αδέσποτα και με
τα δεσποζόμενα ζώα συντροφιάς, στις δύο βασικές κατευθύνσεις του νομοσχεδίου
και στην εισαγωγή της έννοιας της «υπεύθυνης ιδιοκτησίας» και της θεσμοθέτησης
της έννοιας του αναδόχου ζώου συντροφιάς, αναφέρθηκε η Πρόεδρος της
Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής και Βουλευτής Ν. Ηλείας, Ν.Δ., Δρ. Διονυσία –
Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, στη συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου του
Υπουργείου Εσωτερικών «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς-
Πρόγραμμα «ΑΡΓΟΣ» και λοιπές διατάξεις Υπουργείου Εσωτερικών».
Από το βήμα της Βουλής, η κα Αυγερινοπούλου επισήμανε ότι το νομοσχέδιο
κινείται προς δύο βασικές κατευθύνσεις: αφενός να αναγνωρίσει πλέον ο
ιδιοκτήτης τις υποχρεώσεις του απέναντι στα ζώα, τα οποία φιλοξενεί, εισάγοντας
την έννοια της υπεύθυνης «ιδιοκτησίας», και αφετέρου να παρουσιάσει ένα
ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης αυτού του μεγάλου ζητήματος.
Η κα Αυγερινοπούλου χαρακτήρισε τη μεταβίβαση της αρμοδιότητας των καταφυγίων
στο Υπουργείο Εσωτερικών και τους Δήμους ως μια κίνηση κρίσιμης και ζωτικής
σημασίας για την επιτυχία της λειτουργίας των καταφυγίων προς όφελος των ζώων
συντροφιάς. Υπογράμμισε ότι είναι πολύ σημαντική η σύσταση του Εθνικού
Μητρώου Ζώων Συντροφιάς, του Υπομητρώου των Φιλοζωικών Σωματείων και
Οργανώσεων για να καταχωρούνται εκεί τα αναγνωρισμένα και νομίμως
λειτουργούντα φιλοζωικά σωματεία, καθώς και της Πανελλήνιας Πλατφόρμας
Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς, ενώ έμφαση έδωσε στην καταγραφή των
ιατρικών δεδομένων των ζώων στο Υπομητρώο Καταγραφής και Παρακολούθησης
Ζώων Συντροφιάς.
Ιδιαίτερη αναφορά πραγματοποίησε και στη θεσμοθέτηση για πρώτη φορά της
έννοιας του αναδόχου ζώου συντροφιάς, αλλά και στην πρόβλεψη για επαρκές
προσωπικό στα καταφύγια και φροντίδα από συμβεβλημένο κτηνίατρο. Πλέον, η
υλικοτεχνική υποδομή που χρειάζονται οι δήμοι για την ευζωία των ζώων παρέχεται
μέσα από το Πρόγραμμα «Άργος». Σημείωσε δε ότι εισάγονται ποινές σε όσους
δήμους δεν εφαρμόζουν αποτελεσματικά το μοντέλο διαχείρισης και υπάρχει και
συνεχής παρακολούθηση της απόδοσης των δήμων σε αυτόν τον τομέα, αλλά και
διατάξεις με τις ποινικές συμπεριφορές έναντι των ζώων συντροφιάς.
Η κα Αυγερινοπούλου πρότεινε δε τη δημιουργία ενός Εθνικού Οργανισμού για την
Προστασία των Ζώων στο πρότυπο του ΟΦΥΠΕΚΑ, που θα έχει όλες τις
αρμοδιότητες συγκεντρωμένες.
Το οπτικοακουστικό υλικό της παρέμβασής της είναι διαθέσιμο στο:
https://collab.parliament.gr/~PSFOA
Παρατίθεται κάτωθι το κείμενο της παρέμβασής της:
«H μεταβίβαση της αρμοδιότητας στο Υπουργείο Εσωτερικών ήταν μία
απαραίτητη κίνηση, καθώς από τη στιγμή που οι δήμοι θα «τρέχουν» πλέον το
πρόγραμμα των καταφυγίων θα πρέπει και να έχουν την αρμοδιότητα, αλλά και να
μπορούν και να ελέγχονται. Αν λοιπόν η αρμοδιότητα ήταν σε άλλο Υπουργείο το
οποίο δεν εποπτεύει άμεσα ή έμμεσα τους δήμους δεν θα μπορούσε να υπάρξει
αυτός ο έλεγχος.
Και γνωρίζουμε ότι η υποχρέωση να γίνουν τα καταφύγια ζώων
στους δήμους υπάρχει πάρα πολλά χρόνια τώρα, αλλά κανένας εποπτικός
μηχανισμός δεν υπήρχε και κανένας τρόπος εξαναγκασμού των δήμων να
προχωρήσουν στην υλοποίηση αυτών των βασικών υποδομών για τα ζώα δεν είχε
τεθεί. Γι’ αυτό τον λόγο η μεταβίβαση της αρμοδιότητας αυτής στο Υπουργείο
Εσωτερικών θεωρώ ότι είναι πολύ κρίσιμης και ζωτικής σημασίας για την επιτυχία
της λειτουργίας των καταφυγίων προς όφελος των ζώων συντροφιάς.
Το νομοσχέδιο είναι πολύ σημαντικό και πράγματι λύνει προς τη σωστή
κατεύθυνση μία σειρά εκκρεμών ζητημάτων σε σχέση και με τα αδέσποτα και με
τα δεσποζόμενα ζώα συντροφιάς, τα οποία δεν είχαν λυθεί στη χώρα μας. Στη
χώρα μας πράγματι -είναι κοινής αποδοχής αυτό- τα ζώα δεν απολαμβάνουν την
φροντίδα και τη νομική προστασία που τους αξίζει. Χρειαζόταν λοιπόν να γίνει ένα
τέτοιο νομοσχέδιο εκ νέου και το νομοσχέδιο κινείται προς δύο βασικές
κατευθύνσεις: κινείται προς την κατεύθυνση τού να αναγνωρίσει πλέον ο
ιδιοκτήτης τις υποχρεώσεις τις οποίες έχει απέναντι στα ζώα τα οποία φιλοξενεί.
Και θα έλεγα ότι δεν είναι ιδιοκτήτης με την έννοια της ιδιοκτησίας κάποιος που
έχει ένα ζώο συντροφιάς, αλλά είναι κηδεμόνας, είναι φροντιστής του και από αυτή
την κατάσταση απορρέουν υποχρεώσεις. Εισάγει, λοιπόν, την έννοια της
υπεύθυνης «ιδιοκτησίας» αυτό το νομοσχέδιο.
Από την άλλη όμως παρουσιάζει και ένα απαραίτητο, όπως είπαμε,
ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης αυτού του μεγάλου ζητήματος. Έχοντας
παρακολουθήσει τη διαβούλευση την οποία έκαναν και το Υπουργείο Εσωτερικών
και τα συναρμόδια Υπουργεία και στις επαφές που έκανα και εγώ ως πρόεδρος της
Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής με τους Υπουργούς διαπίστωσα ότι πράγματι
στάθηκαν πάνω σε αυτό το νομοσχέδιο και το αναθεώρησαν κι αρκετές φορές, για
να μπορέσουμε να έχουμε μία καλή λύση και ένα καλό, ολοκληρωμένο σύστημα
διαχείρισης του ζητήματος αυτού σήμερα.
Μάλιστα επειδή αρκετοί συνάδελφοι αναφέρθηκαν και στη διεθνή εμπειρία
η οποία υπάρχει από τα άλλα κράτη πρέπει να πούμε ότι το συγκεκριμένο
νομοσχέδιο βασίζεται και στον Κανονισμό 2016/429 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που
σημαίνει ότι για να γίνει ένας κανονισμός και να υιοθετηθεί αυτός έχει γίνει
αντικείμενο διαβούλευσης από τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και
ενσωματώνει την εμπειρία των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και
βεβαίως και της ίδιας της Κομισιόν. Άρα και το συγκεκριμένο νομοθέτημα το οποίο
έχουμε σήμερα υπό συζήτηση και αυτό ενσωματώνει την πολύ σημαντική εμπειρία
των άλλων ευρωπαϊκών κρατών και τα μέτρα τα οποία υιοθετεί είναι ακόμα πιο
σαφή και συγκεκριμένα.
Είναι πολύ σημαντικό το ότι δημιουργείται το Εθνικό Μητρώο Ζώων
Συντροφιάς και αναβαθμίζονται και τα υπόλοιπα υπομητρώα. Θα έλεγα, για
παράδειγμα, ως προς τη βελτίωση την οποία παρουσιάζουν τα υπομητρώα ότι ήταν
εξαιρετικού ενδιαφέροντος το ότι στο Υπομητρώο Καταγραφής και
Παρακολούθησης Ζώων Συντροφιάς θα καταγράφονται πλέον και τα ιατρικά
δεδομένα, διότι η ύπαρξη των ιατρικών δεδομένων ενός ζώου είναι πολύ
σημαντική και για τον ιδιοκτήτη, αλλά και για έναν κτηνίατρο που δεν ξέρει το
ιστορικό του ζώου και θα υπάρξει ανάγκη εκείνη τη στιγμή να παρέμβει προς
όφελος της υγείας του ζώου. Είναι πολύ σημαντικό το ότι οι κτηνίατροι θα
γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή το ιατρικό ιστορικό.
Βεβαίως είναι αυτονόητο ότι είναι εξαιρετικής σημασίας το Υπομητρώο των
Φιλοζωικών Σωματείων και Οργανώσεων για να καταχωρούνται εκεί τα
αναγνωρισμένα και νομίμως λειτουργούντα φιλοζωικά σωματεία -δεν χρειάζεται
ανάλυση επ’ αυτού- και βέβαια και η λειτουργία της Πανελλήνιας Πλατφόρμας
Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς. Τη χρειαζόμαστε, είναι σημαντικό
εργαλείο για την ορθή διαχείριση και τη διαφάνεια στα προγράμματα των
υιοθεσιών, διότι θα πρέπει να εκμηδενίσουμε κάθε πιθανότητα ένα ζώο που εμείς
θεωρούμε ότι πάει προς υιοθεσία να καταστεί αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Θα άξιζε βεβαίως να δώσουμε και ιδιαίτερη έμφαση στη θεσμοθέτηση για
πρώτη φορά της έννοιας του αναδόχου ζώου συντροφιάς. Αυτός είναι ένας
θεσμός ο οποίος χρησιμεύει για τη φιλοξενία ενός ζώου σε ένα σπίτι για σύντομο
χρονικό διάστημα. Η δυνατότητα της αναδοχής του ζώου συντροφιάς είναι πολύ
χρήσιμη στην πράξη και γι’ αυτό τον λόγο αξίζει να γίνει και ευρύτερα γνωστή στους
συμπολίτες μας ώστε να μπορέσουν να την αξιοποιήσουν και να δοθεί η ευκαιρία
σε ζώα που έχουν ανάγκη για λίγο χρονικό διάστημα να φιλοξενηθούν, να υπάρχει
αυτή η δυνατότητα.
Επίσης για τα ζώα συντροφιάς που δεν είναι δυνατόν να βρεθεί ένα σπίτι να
μείνουν θεσμοθετείται συμπληρωματικά -και το τονίζω ότι είναι συμπληρωματικό-
το Υπομητρώο Καταφυγίων. Το καταφύγιο ζώων δεν είναι η πρώτη λύση. Η πρώτη
λύση είναι να βρούμε ένα σπίτι, μια οικογένεια. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, το να
λειτουργούν σωστά και με συγκεκριμένες προδιαγραφές τα καταφύγια της χώρας
είναι πάρα πολύ σημαντικό και είναι σημαντικό το ότι τα καταφύγια μπορούν πλέον
να τα λειτουργούν τόσο οι δήμοι, οι σύνδεσμοι δήμων, όσο και τα φιλοζωικά
σωματεία που είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο, αλλά και ιδιώτες φιλόζωοι και με
αυτόν τον τρόπο, με αυτόν τον συνδυασμό δυνάμεων να καλύπτεται όλη η ελληνική
επικράτεια από τα καταφύγια.
Πρέπει λοιπόν να συμπράξουν όλοι μαζί ώστε κανένα ζώο να μη μείνει
άστεγο και κανένα ζώο να μη μείνει χωρίς οικογένεια ή καταφύγιο. Και τα
καταφύγια, όπως είπαμε, θα έχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές, κατάλληλες
εγκαταστάσεις. Υπάρχει πρόβλεψη για επαρκές προσωπικό και για τη φροντίδα
από συμβεβλημένο κτηνίατρο και προβλέπεται και η δυνατότητα λειτουργίας
περιφραγμένων πάρκων σκύλων από τους δήμους, διότι πράγματι δεν θα πρέπει
να δημιουργούνται οι συνθήκες εγκλεισμού για τα ζώα, αλλά εκείνα να διάγουν τη
ζωή τους όπως αρμόζει στη φύση τους.
Και το Πρόγραμμα «Άργος» θα παράσχει στους δήμους την απαραίτητη χρηματοδότηση για την υλικοτεχνική υποδομή που χρειάζονται. Εδώ είναι και μια καινοτομία, ότι θα μπορούν να τυγχάνουν
οικονομικής ενίσχυσης από τους δήμους και τα φιλοζωικά σωματεία. Έτσι λοιπόν με
εξασφαλισμένες πόρους δεν θα υπάρχει καμία δικαιολογία ώστε οι δήμοι ή οι
ενώσεις τους να μη διαθέτουν πλέον καταφύγια.
Επίσης να τονίσουμε εδώ ότι ο νόμος για τα καταφύγια ζώων συντροφιάς
δεν είναι πια lex imperfecta, δεν είναι ένας ατελής νόμος, αλλά είναι ένας νόμος
που αν τον παραβείς επιφέρονται ποινές, εισάγονται ποινές σε όσους δήμους δεν
εφαρμόζουν αποτελεσματικά το μοντέλο διαχείρισης και υπάρχει και συνεχής
παρακολούθηση της απόδοσης των δήμων σε αυτόν τον τομέα. Κι εδώ
χρειαζόμαστε το Υπουργείο Εσωτερικών.
Πολύ σημαντικές είναι και οι διατάξεις που εισάγονται αναφορικά με τις
ποινικές συμπεριφορές έναντι των ζώων συντροφιάς. Ο φόνος κι ο βασανισμός
ζώων με όλες τις μορφές που αυτός μπορεί να λάβει αποτελούν πλέον σοβαρές
παραβάσεις κακουργηματικού χαρακτήρα και επιφέρουν εκτός από τις ποινικές και
σοβαρές διοικητικές κυρώσεις. Ήδη η Κυβέρνησή μας είχε κάνει προηγουμένως ένα
σημαντικό βήμα και είχε χαρακτηρίσει ως κακούργημα τον βασανισμό ζώου και με
τον νόμο 4745/2020.
Επίσης πολύ σημαντική είναι και η προσθήκη της ρύθμισης που εισάγει τη
δυνατότητα για παράσταση πολιτικής αγωγής στην ποινική διαδικασία και για
κάθε φιλοζωικό σωματείο που ενδιαφέρεται προς όφελος ενός ζώου. Αφενός με την αύξηση της ποινής για την εγκατάλειψη ενός ζώου και αφετέρου με την παροχή
εναλλακτικής λύσης για όσους ιδιοκτήτες ζώων δεν μπορούν να προσφέρουν πλέον
φροντίδα σε αυτά προβλέπεται σε συνεργασία με τον οικείο δήμο να γίνεται
αναγγελία στην Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων. Θα αποβεί
σωτήριο.
Ολοκληρώνω λέγοντας το εξής. Είναι σημαντική η Πανελλήνια Πλατφόρμα
Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων, είναι σημαντικό το μητρώο παραβατών, επίσης και η
αρμοδιότητα που αναγνωρίζεται στον Συνήγορο του Πολίτη για τη διαμεσολάβηση
σχετικά με τα δικαιώματα των ζώων, καθώς και η ειδική εκπαίδευση των Σωμάτων
Ασφαλείας σχετικά με τη φιλοζωία και την ευζωία των ζώων.
Κλείνοντας, συμπληρώνω αυτές τις σημαντικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου,
λέγοντας ότι σε έναν επόμενο χρόνο, αφού αξιολογήσουμε κι αυτό το νομοσχέδιο,
θα ήθελα να καταθέσω μία πρόταση, μήπως θα έπρεπε να διερευνήσουμε τη
δημιουργία ενός εθνικού οργανισμού για την προστασία των ζώων στο πρότυπο
του ΟΦΥΠΕΚΑ, που θα έχει όλες τις αρμοδιότητες μαζί. Χρειάζεται επεξεργασία
αυτή η πρόταση και μπορούμε να τη δούμε σε επόμενο χρόνο».
