Της Βάσως Αγγελέτου
Τσουχτερές προμήθειες χρεώνουν οι τράπεζες σε όσους χρησιμοποιούν το δίκτυο καταστημάτων για υπηρεσίες που διατίθενται μέσω των ψηφιακών καναλιών, σε μια προσπάθεια να αποτρέπουν τους πελάτες τους από το να επισκέπτονται τα καταστήματα.
Κοινές συναλλαγές που εκτελούν οι ιδιώτες, όπως αποστολή εμβάσματος, πληρωμή λογαριασμών, φόρτιση προπληρωμένων καρτών ή εκτύπωση κίνησης λογαριασμών, μπορεί να κοστίσουν ακόμη και δεκάδες ευρώ εάν πραγματοποιηθούν με μετρητά στο γκισέ.
Σημαντικές χρεώσεις ισχύουν και στην περίπτωση που οι συναλλαγές πραγματοποιηθούν μεν στο κατάστημα, αλλά με χρέωση λογαριασμού αντί για χρήση μετρητών, ωστόσο είναι σημαντικά χαμηλότερες.
Αντιθέτως, εάν χρησιμοποιήσει κανείς τα ψηφιακά κανάλια που έχουν αναπτύξει τα τελευταία χρόνια όλες οι ελληνικές τράπεζες, όπως το e-banking και το mobile banking, οι χρεώσεις είναι πολύ μικρότερες και, σε αρκετές περιπτώσεις, μηδενικές.
Τέτοιο παράδειγμα είναι οι πληρωμές βεβαιωμένων οφειλών προς το Δημόσιο, όπως η πληρωμή φόρων ή τελών κυκλοφορίας, η οποία παρέχονται δωρεάν όταν πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά με χρήση κάρτας ή μέσω της υπηρεσίας IRIS που υλοποιεί η ΔΙΑΣ σε συνεργασία με τις συστημικές τράπεζες.
Στην αποστολή χρημάτων σε λογαριασμό άλλης τράπεζας, ακόμη και όταν πρόκειται για συναλλαγή προς τράπεζα εσωτερικού ή στο ίδιο νόμισμα (ευρώ), οι διαφορές μεταξύ ηλεκτρονικών και φυσικών συναλλαγών είναι χαοτικές. Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες χρεώνουν προμήθεια από 12 έως 17 ευρώ για τα απλά εμβάσματα και πάνω από 25 ευρώ για τα άμεσα εμβάσματα μέσω IRIS Payments, με εξαίρεση την Alpha Bank που χρεώνει επιπλέον χρέωση 1,5 ευρώ.
Υψηλόβαθμες τραπεζικές πηγές εξηγούν στο Capital.gr ότι οι αυξημένες χρεώσεις που ισχύουν σήμερα για τις συναλλαγές στο φυσικό κατάστημα είναι απολύτως δικαιολογημένες δεδομένου του υψηλού λειτουργικού κόστους που συνεπάγεται για τις τράπεζες η διατήρηση εκτεταμένου δικτύου σε όλη τη χώρα.
Με την ανάπτυξη και διαρκή βελτίωση των ψηφιακών καναλιών, σημειώνουν, οι πελάτες δεν έχουν πλέον λόγο να επισκέπτονται το κατάστημα για διεκπεραιωτικές συναλλαγές όπως η πληρωμή λογαριασμών ή η αποστολή χρημάτων. Μέσω του υπολογιστή (internet banking) ή του κινητού (mobile banking), οι καθημερινές συναλλαγές γίνονται άμεσα, εύκολα και ανέξοδα ή με χαμηλές χρεώσεις, τονίζουν.
Πράγματι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, οι ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές στην Ελλάδα εκτινάχθηκαν κατά 58% την τελευταία διετία -εξέλιξη που σε μεγάλο βαθμό πιστώνεται στην πανδημική κρίση. Συνολικά, το 97% των τραπεζικών συναλλαγών στη χώρα μας διενεργείται πλέον μέσω των ψηφιακών (mobile και internet banking) ή των self-service (ATM και APS) καναλιών.
Σημειώνεται ότι οι χρεώσεις των τραπεζικών συναλλαγών βρίσκονται στο επίκεντρο των πρόσφατων παρεμβάσεων της κυβέρνησης υπέρ της μείωσης των βαρών των νοικοκυριών που σχετίζονται με το τραπεζικό σύστημα. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μάλιστα υπέδειξε στις τραπεζικές διοικήσεις 12 κατηγορίες συναλλαγών που χρίζουν επανεξέτασης, όπως οι προμήθειες εμβασμάτων, τα έξοδα εξέτασης αιτήματος δανείου, η συνδρομή καρτών, οι προμήθειες πληρωμής λογαριασμών κ.α.
Η λογική της κυβέρνησης είναι ότι, σε ορισμένες κατηγορίες συναλλαγών, όπως τα εμβάσματα, επιβάλλονται υπερβολικές χρεώσεις οι οποίες δεν έχουν αντίκρισμα στο πραγματικό λειτουργικό κόστος που επιβαρύνονται οι τράπεζες. Τα άμεσα εμβάσματα, για παράδειγμα, χρεώνονται έως 5 ευρώ όταν εκτελούνται ηλεκτρονικά και έως 33 ευρώ όταν γίνονται στο γκισέ.
Πηγές του κλάδου παραδέχονται, πάντως, στο Capital.gr ότι, ναι μεν οι προμήθειες είναι βασική πηγή εσόδων των τραπεζών καθώς ανταποκρίνονται σε αυξημένο λειτουργικό κόστος, πλην όμως σε αρκετές περιπτώσεις πρέπει να εξορθολογιστούν ώστε να μην επιβαρύνουν δυσανάλογα ομάδες πελατών που δεν έχουν εξοικείωση με τα ψηφιακά μέσα, όπως οι ηλικιωμένοι.
capital.gr