Αγαπητοί μας Χριστιανοί,στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας, έχουμε πολλές περιπτώσεις Αγίων, που έκαναν κανόνα της ζωής τους και εφάρμοσαν στην πράξη τον λόγο του Κυρίου μας «Ασθενούντας θεραπεύετε…, λεπρούς καθαρίζετε… δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε» (Ματθ. 10,8).
Τα πιο χαρακτηριστικά και τρανά παραδείγματα αυτής της στάσης ζωής, αποτελούν αναμφίβολα οι ανιδιοτελείς θεραπευτές και ιατροί με την ανόθευτη πίστη, οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός που ονομάστηκαν έτσι επειδή προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στους συνανθρώπους τους, χωρίς να λαμβάνουν χρηματική αμοιβή (αργύριον) για το έργο τους.
Υπάρχουν συνολικά είκοσι Άγιοι που έλαβαν αυτόν το χαρακτηρισμό (του Αναργύρου) τους οποίους και σας αναφέρουμε παρακάτω. Στην Εκκλησιαστική μας τάξη τιμώνται, επιπροσθέτως μάλιστα, με την έβδομη κατά σειρά μερίδα κατά την Ακολουθία της Ιεράς Προσκομιδής.Ειδικά δε με τα ονόματα ΚΟΣΜΑΣ και ΔΑΜΙΑΝΟΣ όπως θα δούμε στην συνέχεια, η Εκκλησιαστική μας παράδοση, γνωρίζει τρία ζεύγη Αγίων Αναργύρων.
«ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΚΟΣΜΑΣ ΚΑΙ ΔΑΜΙΑΝΟΣ ΕΚ ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ».
Οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι οποίοι εορτάζουν την 1 Νοεμβρίου εκάστου έτους κατάγονταν από την Ασία. Οι γονείς τους ήταν άριστο πρότυπο χριστιανών συζύγων.
Όταν η μητέρα τους Θεοδότη η οποία εορτάζει στις 2 Ιανουαρίου έμεινε χήρα, αφιέρωσε κάθε προσπάθεια της στη χριστιανική ανατροφή των δυο παιδιών της, Κοσμά και Δαμιανού. Τους δύο αδελφούς διέκρινε μεγάλη ευφυΐα και επιμέλεια, γι’ αυτό και σπούδασαν πολλές επιστήμες. Ιδιαίτερα όμως, επιδόθηκαν στην ιατρική επιστήμη, την οποία εξασκούσαν σαν διακονία φιλανθρωπίας προς τον πλησίον. Θεράπευαν τις ασθένειες των ανθρώπων, και ιδιαίτερα των φτωχών, χωρίς να παίρνουν χρήματα, γι’ αυτό και ονομάστηκαν Ανάργυροι.
Πολλοί ασθενείς που θεραπεύθηκαν ήθελαν να τους ευχαριστήσουν. Αλλά αυτοί, δε δέχονταν τις ευχαριστίες και απαντούσαν με τον ορθό λόγο της Αγίας Γραφής: «Ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχὺς τῷ Θεῷ ἡμῶν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων». Δηλαδή, όλος ο ύμνος και η δόξα και η σοφία και η ευχαριστία και η τιμή και η δύναμη και η ισχύς, ανήκει στο Θεό μας, στους αιώνες των αιώνων.
Έτσι ταπεινά αφού διακόνησαν σε όλη τους τη ζωή τον πλησίον, πέθαναν ειρηνικά και ετάφησαν στην τοποθεσία Φερεμά.
«Η ΕΙΚΟΣΑΜΕΛΗΣ ΧΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ».
Αρκετοί όπως προαναφέρθηκε παραπάνω, νομίζουν ότι οι Άγιοι Ανάργυροι, είναι δύο ο ΚΟΣΜΑΣ ΚΑΙ ΔΑΜΙΑΝΟΣ, χωρίς να ξεχωρίζουν τα ζεύγη που τιμάμε τις δύο πρωτομηνιές (Ιουλίου και Νοεμβρίου). Αν ανατρέξουμε όμως στα συναξάρια της Εκκλησίας μας, θα δούμε ότι η χορεία των Αγίων Αναργύρων ανέρχεται σε είκοσι μέλη (20). ‘Όλοι είχαν την ιατρική επιστήμη ως μέσον θεραπείας και θαυμάτων, χωρίς υλικά ανταλλάγματα.
Το σύντομο αυτό σεργιάνι το αρχίζουμε, όπως η Αγία Εκκλησία μας, τους θυμάται και τους μνημονεύει:
ΚΟΣΜΑΣ-ΔΑΜΙΑΝΟΣ: Μαρτύρησαν το 284 στη Ρώμη, η μνήμη τους είναι την 1η Ιουλίου (Ημέρα Πανήγυρης του Ναού μας).
ΚΟΣΜΑΣ-ΔΑΜΙΑΝΟΣ: Καταγωγή τους ήταν η Μικρά Ασία, η μνήμη τους είναι την 1η Νοεμβρίου (Πανηγυρίζει ο Ναός μας).
ΚΥΡΟΣ-ΙΩΑΝΝΗΣ: Καταγωγή του πρώτου η Αλεξάνδρεια, του δευτέρου η Έδεσσα Μεσοποταμίας. Συνμοναστές μαρτύρησαν με αποκεφαλισμό το 292 μ.Χ., η μνήμη τους τελείται στις 31 Ιανουαρίου
ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ: Από την Νικομήδεια, αποκεφαλίστηκε το 305, τιμάται στις 27 Ιουλίου.
ΕΡΜΟΛΑΟΣ: Και αυτός από την Νικομήδεια, ιερέας και γιατρός, αποκεφαλισθείς το 306 μ. Χ. Ή μνήμη του είναι στις 26 Ιουλίου.
ΣΑΜΨΩΝ: Καταγωγή του η Ρώμη, χειροτονηθείς ιερέας στην Κωνσταντινούπολη και θεραπεύσας τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό εκείνος του έχτισε ξενώνα για φιλοξενία αναξιοπαθούντων, κοιμήθηκε ειρηνικά και τον τιμάμε στις 27 Ιουνίου.
ΔΙΟΜΗΔΗΣ: Από την Ταρσό της Κιλικίας έζησε και έδρασε στην Νίκαια της Βιθυνίας, στην οποία άφησε και την τελευταία του πνοή, τον 3ο αι. μ. Χ. Τιμάται δε στις 16 Αυγούστου.
ΜΩΚΙΟΣ: Από την Ρώμη και αυτός ιερέας και ιατρός, αποκεφαλισθείς επί Διοκλητιανού τον 3ο αι. μ. Χ. Τιμάται στις 11 Μαΐου.
ΑΝΙΚΗΤΟΣ: Μαρτύρησε στην Νικομήδεια το 288 μ. Χ. και η μνήμη του είναι στις 12 Αυγούστου.
ΘΑΛΛΕΛΑΙΟΣ: Από τον Λίβανο της Φοινίκης, τον συνέλαβαν και μετά από βασανιστήρια πολλά αποκεφαλίσθηκε το 284. Τον τιμάμε στις 20 Μαΐου.
ΤΡΥΦΩΝ: Βοσκός χηνών στην αρχή, στην Λάμψακο της Φρυγίας, βασανίσθηκε και αποκεφαλίσθηκε το 250 επί Δεκίου αυτοκράτορα. Η μνήμη του τελείται την 1η Φεβρουαρίου.
ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ: Από την Έμεσα της Συρίας. Μαρτύρησε το 284 και τον τιμάμε στις 6 Φεβρουαρίου.
ΚΟΣΜΑΣ-ΔΑΜΙΑΝΟΣ-ΛΕΟΝΤΙΟΣ-ΑΝΘΙΜΟΣ-ΕΥΤΡΟΠΙΟΣ: Οι Κοσμάς και Δαμιανός ήταν από την Αραβία γιατροί και πήγαν στην Αιγαίς της Λυκίας με τους αδελφούς τους Λεόντιο, Άνθιμο και Ευτρόπιο ομολογήσαντες τον Χριστό, μαρτύρησαν και τιμώνται στις 16 Οκτωβρίου.
Βλέπουμε λοιπόν αγαπητοί μας Χριστιανοί, που θεμελιώθηκε η Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία μας, στο αίμα των Αγίων και στην περίπτωση των Αγίων Αναργύρων, αρκετό ήταν αυτό. Οι περισσότεροι βασανίσθηκαν, αποκεφαλίσθηκαν, έδωσαν την ίδια τους τη ζωή δηλαδή. Κάποιοι από αυτούς τελείωσαν την επίγεια πορεία τους, ειρηνικά. Όλοι πάντως την συνεχίζουν κοντά στον Δεσπότη Χριστό, στην Μητέρα Του και Μητέρα μας Παναγία και στην υπόλοιπη αμέτρητη χορεία των Αγίων της πίστεως μας.
Τι να πρωτοδεί κανείς στο φωτεινό παράδειγμα των Αγίων Αναργύρων; Να θαυμάσει την αγάπη τους στον Κύριον Ημών Ιησούν Χριστόν και στον άνθρωπο; Να πάρει διδάγματα από την αφιλοχρηματία τους; Από την περιφρόνησή τους στα υλικά αγαθά; Να δώσει προσοχή στην θεραπεία της ψυχής του ανθρώπου πρώτα και ύστερα του σώματος; Να θελήσει να δώσει τον εαυτό του καθένας τους, στην εξυπηρέτηση του άλλου; Ας είναι όλα αυτά φωτεινά σήματα πορείας στο δρόμο της ζωής μας. Στην σημερινή μάλιστα κοινωνία, που κατά το πλείστον οι άνθρωποι είναι πονεμένοι και αισθάνονται αβάσταχτη μοναξιά, είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρξουν ιατροί και γενικότερα άνθρωποι, οι οποίοι να εμφορούνται από το αγαπητικό και θυσιαστικό πνεύμα των εορταζομένων Αγίων Αναργύρων ΚΟΣΜΑ και ΔΑΜΙΑΝΟΥ.
Ας ευχηθούμε αγαπητοί μας Χριστιανοί, σε μια εποχή που μαζί με τα υπόλοιπα αγαθά έχει περιέλθει και η ανθρώπινη υγεία δυστυχώς, σε άκρατη εμπορευματοποίηση, το παράδειγμά τους να εμπνεύσει τους επαγγελματίες… που σχετίζονται με τον ανθρώπινο πόνο, ώστε να προσφέρουν το έργο της ιατρικής επιστήμης, με αλληλεγγύη και αλτρουϊσμό, προς ανακούφιση των πονεμένων καθώς επίσης και προς Θεία ευαρέσκεια.
Τέλος, στις συνθήκες της σημερινής πνευματικής, ηθικής και οικονομικής κρίσεως, οι εορταζόμενοι άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός, να πρεσβεύουν προκειμένου να πολλαπλασιαστούν αυτοί που εργάζονται αφιλοκερδώς και ανιδιοτελώς για την περίθαλψη των οικονομικά ασθενών ομάδων του πληθυσμού, φροντίζοντας έτσι και τους αναξιοπαθούντες αδελφούς μας…
Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ δ’.
Ἅγιοι Ἀνάργυροι καὶ θαυματουργοί, ἐπισκέψασθε τὰς ἀσθενείας ἡμῶν, δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε ἡμῖν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τὴ χειρουργία, θεραπεύετε, παντοίας νόσους, σὺν Κοσμᾶ Δαμιανὲ οἱ Ἀνάργυροι, ὁ γὰρ Σωτὴρ ἰατροὺς ὑμᾶς ἔδειξεν, εἰς περιποίησιν πάντων καὶ ἴασιν ὅθεν ρύσασθε, παθῶν δυσαλθῶν καὶ θλίψεων, τοὺς ποθῶ τῷ ναῷ ὑμῶν προστρέχοντας.
ΟΙ ΕΟΡΤΑΖΟΜΕΝΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΚΟΣΜΑΣ ΚΑΙ ΔΑΜΙΑΝΟΣ ΟΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΣ ΤΩΝ ΠΤΩΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΟΥΝ ΚΑΘΕ ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΜΑΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΘΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ ΜΑΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΘΑ ΠΡΟΣΤΡΕΧΟΥΝ ΤΑΧΙΣΤΑ ΣΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΜΑΣ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΕΟΡΤΑΖΟΥΝ ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΜΗΝΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΕΛΠΙΔΑ ΚΑΙ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ ΕΝΔΟΞΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΑΝΑΡΓΥΡΟΥΣ
ΚΟΣΜΑΝ ΚΑΙ ΔΑΜΙΑΝΟΝ ΤΟΥΣ ΕΚ ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ