Η ισχύς της ασφαλιστικής ικανότητας θα εκπνεύσει στις 29 Φεβρουαρίου και από την 1η Μαρτίου χιλιάδες μη μισθωτοί με χρέη προς τον ΕΦΚΑ και το ΚΕΑΟ θα έχουν δικαίωμα πρόσβασης μόνο στις δημόσιες δομές υγείας ως ανασφάλιστοι, δεν θα δικαιούνται όμως εξετάσεις ή φάρμακα δωρεάν ή με συμμετοχή όταν επισκέπτονται ιδιώτη γιατρό, συμβεβλημένο με τον ΕΟΠΥΥ.
Τροπολογία που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το επόμενο διάστημα θα προβλέπει ότι προκειμένου να αποκτήσουν δικαίωμα πρόσβασης στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (παρόχους υγείας, φαρμακεία, συμβεβλημένους γιατρούς με τον ΕΟΠΥΥ κ.τ.λ.) οι μη μισθωτοί θα απαιτείται η συμπλήρωση τουλάχιστον δύο μηνών ασφάλισης κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου, και εφόσον έχουν καταβληθεί οι απαιτούμενες ασφαλιστικές εισφορές.
Κατ’ εξαίρεση θα διατηρούν την ασφαλιστική τους ικανότητα, παρότι υπάρχουν χρέη προς τον ΕΦΚΑ από τον ασφαλισμένο μη μισθωτό, τα ανήλικα τέκνα του. Σε αυτό το πλαίσιο θα διατηρήσουν την ασφαλιστική τους ικανότητα, παρά την ύπαρξη οφειλών, και οι μη μισθωτοί – άτομα με αναπηρία αλλά και οι ασφαλισμένοι που επλήγησαν από θεομηνίες (πυρκαγιές, πλημμύρες κ.λπ.).
Μετά την πανδημία του κορωνοϊού και το «πάγωμα» των εισφορών για μεγάλο διάστημα, τα δύο προηγούμενα έτη, προς διευκόλυνση των οφειλετών, δόθηκε η δυνατότητα της μερικής καταβολής εισφορών προκειμένου να υπάρξει κάλυψη για παροχές υγείας σε είδος. Έτσι, οι μη μισθωτοί με χρέη μπορούσαν να πληρώσουν το ποσό που αντιστοιχούσε στις ετήσιες εισφορές για το 2022, μόνο του κλάδου υγείας, της ασφαλιστικής κλάσης που είχαν επιλέξει προκειμένου να εξασφαλίσουν ασφαλιστική ικανότητα. Αυτή η ασφαλιστική ικανότητα λήγει στις 29 Φεβρουαρίου 2024.