Η ΑΑΔΕ βάζει στο στόχαστρο της τη νομιμότητα προέλευσης των χρημάτων, δίνοντας βάση στις «τριγωνικές» συναλλαγές μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού, στο «πόθεν έσχες» των δωρητών, στις γονικές παροχές σε χρήμα για το αν η μεταβίβαση εκτελέστηκε μέσω του τραπεζικού συστήματος αλλά και στις διαδοχικές δωρεές.
Οι οδηγίες που δίνει με νέα εγκύκλιος του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γ. Πιτσιλή, διευκρινίζουν ότι το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ παρέχεται μία φορά, ανεξαρτήτως αν αυτό συμπληρωθεί με μία ή περισσότερες γονικές παροχές ή δωρεές από 1/10/2021. Έτσι, στις περιπτώσεις που διαπιστωθεί ότι έχει καταστρατηγηθεί το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, οι φορολογούμενοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή φόρου έως και 40% από το πρώτο ευρώ.
Ειδικότερα ο ελεγκτικός μηχανισμός θα ερευνήσει:
1. Διαδοχικές δωρεές: Οι έλεγχοι θα γίνουν με βάση το χρονικό διάστημα που πραγματοποιήθηκαν και με όριο τους 6 μήνες. Θα ελεγχθούν περιπτώσεις που το παιδί έχει δωρίσει χρήματα στον πατέρα ή τη μητέρα του και ο γονέας στη συνέχεια με γονική παροχή έδωσε τα χρήματα στο άλλο του παιδί. Με ενδιάμεσο, δηλαδή, το γονέα τα χρήματα περάσανε από τον έναν αδερφό στον άλλο. Για αυτήν, την «τριγωνική» συναλλαγή δεν πληρώθηκε ούτε ένα ευρώ φόρος καθώς η δωρεά χρημάτων έως 800.000 ευρώ από το παιδί στο γονιό είναι αφορολόγητη όπως επίσης και η γονική παροχή που έγινε στη συνέχεια από το γονιό στο παιδί. Ωστόσο, η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ότι στις δωρεές χρημάτων μεταξύ αδελφών δεν ισχύει το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ.
2. Χρηματικές γονικές παροχές – δωρεές χωρίς αποδεικτικό μεταφοράς χρημάτων από τράπεζες: Στις περιπτώσεις αυτές χάνεται το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10% από το πρώτο ευρώ. Για την απόδειξη της μεταφοράς του ποσού της χρηματικής γονικής παροχής/δωρεάς σε τραπεζικό λογαριασμό αναγράφονται στην δήλωση οι αριθμοί IBAN των τραπεζικών λογαριασμών, μεταξύ των οποίων έγινε η μεταφορά των χρημάτων καθώς και το πιστωτικό ίδρυμα και επισυνάπτεται το αποδεικτικό μεταφοράς από το πιστωτικό ίδρυμα. Ως μεταφορά μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων λογίζεται και η έκδοση τραπεζικής επιταγής από τον γονέα/δωρητή όπως και οι μεταφορές χρημάτων από λογαριασμούς τραπεζών στο εξωτερικό.
3. Μεταφορά χρημάτων σε κοινό λογαριασμοί με τρίτο πρόσωπο: Στο ελεγκτικό στόχαστρο θα βρεθούν περιπτώσεις μεταφοράς χρηματικού ποσού προς κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τρίτο πρόσωπο. Εάν αποδειχθεί η «χρήση» του χρηματικού ποσού της γονικής παροχής/δωρεάς από το τέκνο/δωρεοδόχο από το τρίτο πρόσωπο τότε επιβάλλεται φόρος δωρεάς 20% για δωρεοδόχους της Β΄ κατηγορίας και 40% για τα πρόσωπα της Γ΄ κατηγορίας.
4. «Πόθεν έσχες» των δωρητών: Η Εφορία θα διασταυρώσει αν τα χρήματα που δωρίζονται προέρχονται από εισοδήματα και έσοδα του δωρητή τα οποία έχουν δηλωθεί και φορολογηθεί και καλύπτουν το ύψος των χρημάτων που δωρίζονται.
5. Τροποποιητικές δηλώσεις: Απορρίπτεται τροποποιητική δήλωση, με την οποία ανακαλείται η αρχική δήλωση άτυπης γονικής παροχής/δωρεάς από τους δηλούντες, οι οποίοι επικαλούνται πλάνη τους, όπως π.χ. ότι η υποβολή της δήλωσης έγινε πριν τη σύσταση της δωρεάς, η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε.