Δημήτρης Κασιμάτης
Ένα σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο με δύο «υπερπανσέληνους» που δεν πρόκειται να ξανασυμβεί μέχρι τον Ιανουάριο του 2037, αναμένεται να δούμε αυτόν τον Αύγουστο.
Το συγκεκριμένο φαινόμενο συμβαίνει όταν το φεγγάρι εμφανίζεται στον νυχτερινό ουρανό πιο μεγάλο και πιο φωτεινό επειδή βρίσκεται πιο κοντά στη Γη από ό,τι συνήθως.
Η πρώτη, γνωστή και ως «Φεγγάρι του Οξύρρυγχου» θα σημειωθεί στις 21:31, ώρα Ελλάδος, Τρίτη 1 Αυγούστου και θα φτάσει στο μέγιστο του φωτισμού της – παρέχοντας μια εξαιρετική ευκαιρία για φωτογράφηση για τους παρατηρητές των άστρων.
Θεωρείται η μεγαλύτερη σελήνη του χρόνου και έχει πάρει το όνομά του από τους ιθαγενείς κατοίκους της Αμερικής που την συγκεκριμένη μέρα ψάρευαν το συγκεκριμένο ψάρι.
Το φαινόμενο της διπλής Πανσελήνου μέσα στον ίδιο μήνα προκύπτει καθώς για την συμπλήρωση των φάσεων της Σελήνης, χρειάζονται 29 ημέρες, 12 ώρες, 44 λεπτά και 2,86 δευτερόλεπτα.
Η δεύτερη υπερπανσέληνος του μήνα θα σημειωθεί στις 31 Αυγούστου και είναι γνωστή ως «Μπλε Πανσέληνος».
Ο χρόνος αυτός ονομάζεται συνοδικός μήνας και είναι η χρονική περίοδος μεταξύ δύο διαδοχικών πανσελήνων ή δύο διαδοχικών φάσεων Νέας Σελήνης, από την οποία γεννήθηκε ο ημερολογιακός μήνας.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς διοργανώνουν και φέτος, όπως κάθε χρόνο, εκδηλώσεις σε αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους, μνημεία και μουσεία, σε ολόκληρη τη χώρα, με ελεύθερη είσοδο τη νύχτα της αυγουστιάτικης Πανσελήνου.
Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν τις δύο νύχτες της Πανσελήνου, Τρίτη 1η και Πέμπτη 31 του μηνός, αλλά και στις 30 Ιουλίου και 30 Αυγούστου, σε 50 αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία σε όλη τη χώρα. Περιλαμβάνουν μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, εικαστικές εκθέσεις, βραδιές αστροπαρατήρησης, βραδιές όπερας κ.ά.
Καταγράφονται τέσσερις «υπερπανσέληνοι» για το 2023.
Η πρώτη σημειώθηκε στις 3 Ιουλίου και έδωσε εντυπωσιακές φωτογραφίες ανά τον κόσμο.
Θα ακολουθήσουν οι δύο τον Αύγουστο και μία στις 29 Σεπτεμβρίου.
Οι όροι «υπερπανσέληνος» και «μπλε υπερπανσέληνος» έχουν δεχτεί κριτική από επιστήμονες επειδή δεν θεωρούνται αρκετά επιστημονικοί.
Συγκεκριμένα, το φαινόμενο αυτό συμβαίνει επειδή η σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη σε μια «ελλειπτική» τροχιά που δεν είναι απόλυτα κυκλική.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα σημείο της τροχιάς της όπου βρίσκεται πιο κοντά στη Γη, γνωστό ως «περίγειο».
Μια «υπερπανσέληνος» μπορεί να εμφανιστεί έως και 14% μεγαλύτερη και 30% φωτεινότερη από μια κανονική πανσέληνο, ανάλογα με την εποχή του έτους.
Ο Andrew McCarthy, ανεξάρτητος αστροφωτογράφος με έδρα την Αριζόνα, δήλωσε ότι το φεγγάρι θα είναι περίπου 30 τοις εκατό φωτεινότερο το βράδυ της Τρίτης.