Οι Έλληνες καταναλωτές, πιεσμένοι από την άνοδο του κόστους ζωής, εξακολουθούν να κόβουν τις δαπάνες που θεωρούν «δευτερεύουσες»: παπούτσια, ρούχα, δώρα, βιβλία, ηλεκτρικές συσκευές. Θύμα της ακρίβειας είναι και οι διακοπές, καθώς ο ένας στους δύο δεν θα πάει καν. Ακόμα και όσοι πάνε για λίγες μέρες, θα είναι φειδωλοί σε ό,τι θα ξοδέψουν, αφού μόνο για τη μετακίνηση και τη διαμονή απαιτούνται ολόκληρα μηνιάτικα.
Η τάση αυτή επιβεβαιώνεται από τους Εμπορικούς Συλλόγους, που βλέπουν το ταμείο να είναι μείον, παρά τις θερινές εκπτώσεις.
Πριν λίγες ημέρες ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιά είχε προβεί σε μια ιδιαίτερα δυσοίωνη ανακοίνωση: «Η ακρίβεια παγώνει τις θερινές εκπτώσεις – Οι καταναλωτές περιορίζουν δραστικά τις δαπάνες τους».
Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της έρευνας που διεξήγαγε ο Σύλλογος για την κίνηση της αγοράς τις πρώτες εβδομάδες των εκπτώσεων, η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων, ποσοστό 87,5%, κατέγραψε μείωση στις πωλήσεις της. Μάλιστα κάνουν λόγο για συνέχιση μιας πτωτικής πορείας που διαρκεί καθ’όλη τη διάρκεια του 2024. Η διαπίστωσή τους επιβεβαιώνετγαι εν μέρει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που αποτυπώνουν μεν αύξηση τζίρου στο λιανεμπόριο, αλλά με μείωση όγκου πωλήσεων ως και σε διψήφια ποσοστά.
«Κουμπωμένοι» οι καταναλωτές και στις εκπτώσεις
«Η έρευνα αποκαλύπτει ότι η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών έχει άμεσο αντίκτυπο στις αγοραστικές τους συνήθειες με τις καλοκαιρινές εκπτώσεις να μην αποτελούν εξαίρεση», σημείωναν οι έμποροι του Πειραιά. «Οι καταναλωτές είναι πιο επιφυλακτικοί σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους και δίνουν προτεραιότητα στις βασικές ανάγκες, όπως είναι τα τρόφιμα, τα καύσιμα, η στέγαση, περιορίζοντας τις αγορές σε αγαθά και υπηρεσίες που θεωρούνται πλέον πολυτέλεια».
Πώς εξελίσσεται όμως η εκπτωτική σεζόν σε περιοχές όπως το κέντρο της Αθήνας, που φέτος «σφύζει» από τουρίστες;
Η κίνηση στα εμπορικά καταστήματα είναι επίσης υποτονική, επιβεβαιώνει ο αντιπρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου και του Εμπορικού Συλλόγου Αθήνας Νίκος Κογιουμτσής.
Ένα μήνα ακριβώς μετά την έναρξη των εκπτώσεων, ο τζίρος των εμπορικών καταστημάτων είναι εμφανώς μειωμένος σε σύγκριση με πέρυσι, «σε διψήφια ποσοστά, σίγουρα άνω του -10%».
«Βλέπουμε τους τουρίστες της κρουαζιέρας να περνάνε ορδές, αλλά δεν ξοδεύουν ούτε ένα ευρώ, ούτε για μαγνητάκια».
Σε αυτό πρέπει να συνυπολογίσουμε ότι περιλαμβάνεται και ένα ποσοστό πληθωριστικών αυξήσεων, άρα η πραγματική μείωση της αγοραστικής κίνησης είναι ακόμα μεγαλύτερη, δηλώνει στο in.
H κατάσταση στις περιφερειακές αγορές είναι ακόμα πιο δύσκολη από το κέντρο της Αθήνας, υπογραμμίζει ο κ. Κογιουμτσής. «Ο Έλληνας καταναλωτής δυσκολεύεται να ψωνίσει ακόμα και στις εκπτώσεις. Επειδή δε φθάνει ο μισθός, τον ακουμπάμε όλοι σε τρόφιμα, σουπερμάρκετ, ενέργεια, αλλά ψαλιδίζεται το διαθέσιμο εισόδημα. Δεν υπάρχει καταναλωτική δυναμική».
Ο ίδιος καταλογίζει στους αρνητικούς παράγοντες και τον καύσωνα, που απέτρεψε τους κατοίκους του λεκανοπεδίου να κατέβουν στα μαγαζιά. «Δεν είχαμε παρουσία Ελλήνων καταναλωτών, παρά μόνο τουριστών. Οι τουρίστες είναι πράγματι πάρα πολλοί. Έχουμε 15% παραπάνω αφίξεις στο Ελευθέριος Βενιζέλος. ‘Όμως η κατά κεφαλήν δαπάνη του τουρίστα είναι έντονα μειωμένη», υπογραμμίζει ο αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθήνας.
Μείωση κατά κεφαλήν τουριστικής δαπάνης
Οι Ευρωπαίοι τουρίστες έχουν πληγεί και αυτοί από την κρίση του κόστους ζωής, και έχουν περιορίσει επίσης τις δαπάνες τους. «Οι Γάλλοι ακόμα και πριν την κρίση ήταν τουρίστες χαμηλών δαπανών. Τώρα τους έχουν ακολουθήσει και οι Άγγλοι και άλλοι βορειοευρωπαίοι, όπως οι Δανοί», συμπληρώνει ο κ. Κογιουμτσής.
Η μείωση της κατά κεφαλήν δαπάνης έγινε ιδιαίτερα εμφανής ως τις αρχές Αυγούστου, στα εμπορικά καταστήματα των τουριστικών περιοχών, όπως το Μοναστηράκι και η Πλάκα, ως και τις αρχές Αυγούστου. Τώρα οι ελπίδες των εμπόρων επικεντρώνονται στους πιο γαλαντόμους τουρίστες από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία, που έρχονται μετά τα μέσα της σεζόν.
Στο ερώτημα αν η αύξηση των τουριστικών αφίξεων «ισοσκελίζει» τη μείωση της κατά κεφαλήν δαπάνης, η απάντηση είναι ότι αυτό ισχύει για τα καταλύματα και εν μέρει για την εστίαση – κυρίως τα ταχυφαγεία– αλλά όχι για τα εμπορικά καταστήματα που είναι «τα πρώτα που κόβονται».
Όσο για τους τουρίστες της κρουαζιέρας, αυτοί «δεν αφήνουν σχεδόν τίποτα», επιμένει ο εκπρόσωπος των εμπόρων της Αθήνας.
«Είναι κατευθυνόμενο shopping, και το έχουμε καταγγείλει εδώ και χρόνια. Έρχονται γκρουπαρισμένοι, τους πάνε εκεί που θέλουν. Δεν τους αφήνουν καθόλου ελεύθερους, ούτε καν να μπουν στα καταστήματα. Τους βλέπουμε να περνάνε ορδές, αλλά δεν ξοδεύουν ούτε ένα ευρώ, ούτε για μαγνητάκια».