Της Αλεξάνδρας Γκίτση
Με εκκρεμότητες -η σημαντικότερη εξ αυτών σύμφωνα με επιχειρηματίες της εστίασης είναι η καθυστέρηση στην ενεργοποίηση του νέου προγράμματος του ΕΣΠΑ-, ανεβάζει ρολά ο κλάδος της εστίασης τη Δευτέρα του Πάσχα 3 Μαΐου, όπως ανακοίνωσε χθες Τετάρτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Για κάποιους επιχειρηματίες, και δεν είναι λίγοι αυτοί, η επαναλειτουργία του κλάδου μετά από 6 μήνες που παρέμεινε κλειστός ή μερικώς κλειστός λόγω του lockdown, δεν είναι πανάκεια στα προβλήματα και κυρίως τα χρέη που έχουν συσσωρευτεί τους προηγούμενους μήνες.
Θεωρούν, κυρίως οι εκπρόσωποι της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), ότι το άνοιγμα την 3η Μαΐου είναι “πρόωρο” εκτιμώντας ότι θα μπορούσε να πάει λίγο πιο πίσω, γύρω στις 10 Μαΐου, προκειμένου να προετοιμαστούν.
Όπως λένε στο Capital.gr θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην τροφοδοσία των καταστημάτων τους και αυτό γιατί η 3η Μαΐου συμπίπτει χρονικά με μια περίοδο όπου όλα είναι κλειστά λόγω των αργιών.
Όμως αυτό που προβληματίζει τους επιχειρηματίες, είτε αυτοί ανήκουν στους μικρούς και στους μεσαίους είτε ανήκουν στη μεγάλη κατηγορία των αλυσίδων, είναι πως και με ποιους όρους ακριβώς θα γίνει αυτή η επανεκκίνηση.
Επίσης τι θα γίνει με τα ενοίκια αλλά και με τους εργαζόμενους σε επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν εξωτερικό χώρο και φυσικά με τα συσσωρευμένα χρέη.
Με βάση τα όσα ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης, τη Δευτέρα 3 Μαΐου επαναλειτουργεί,με υποχρεωτικά self-test στους εργαζομένους, η εστίαση σε εξωτερικούς χώρους, η κυκλοφορία διευρύνεται έως τις 11 το βράδυ ενώ θα πρέπει να τηρούνται αποστάσεις στα τραπεζοκαθίσματα.
Η μεγαλύτερη εκκρεμότητα πάντως, όπως λένε στο Capital.gr τόσο οι εκπρόσωποι της ΠΟΕΣΕ όσο και της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης, είναι η καθυστέρηση στην ενεργοποίηση του νέου προγράμματος του ΕΣΠΑ για τη στήριξη του κλάδου.
Πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης με τις οποίες επικοινώνησε το Capital.gr ανέφεραν ότι έχει κατατεθεί το αίτημα για το συγκεκριμένο πρόγραμμα στις Βρυξέλλες όπου αναμένεται η έγκριση.
Οι ίδιες πηγές εκτίμησαν πως η πλατφόρμα που θα υποδέχεται τις αιτήσεις των ενδιαφερομένων επιχειρηματιών στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) του Υπουργείου Ανάπτυξης θα ανοίξει την εβδομάδα μετά το Πάσχα και θα παραμείνει ανοικτή έως τις 31 Ιουλίου.
Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί τουλάχιστον 34.000 καταστήματα εστίασης, σε αυτά περιλαμβάνονται και επιχειρήσεις που αναπτύσσονται με τη μέθοδο του franchise, θα λάβουν μη επιστρεπτέο κεφάλαιο κίνησης μέσω του νέου προγράμματος του ΕΣΠΑ.
Το πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 330 εκατ. ευρώ, αφορά την ενίσχυση των επιχειρήσεων, με ποσό ίσο με το 7% του τζίρου που πραγματοποιήσαν το 2019 και με μέγιστο ποσό ενίσχυσης τις 100.000 ευρώ ανά ΑΦΜ, υπό την προϋπόθεση ότι το 2020 ο τζίρος τους μειώθηκε τουλάχιστον κατά 30% σε σχέση με το 2019.
Για τις επιχειρήσεις που συστάθηκαν εντός του 2019 για την πτώση του τζίρου υπολογίζεται ίσος αριθμός ημερών λειτουργίας. Συσταθείσες επιχειρήσεις εντός του 2020 μπαίνουν αυτοδικαίως στη δράση, ενώ επιχειρήσεις. εστίασης που ήταν σε στάδιο κατασκευής το 2019 και ξεκίνησαν να έχουν έσοδα το 2020 αντιμετωπίζονται ως συσταθείσες εντός του 2020.
Επίσης προβλέπεται πως επιχειρήσεις εστίασης που είναι υπόχρεες σε υποβολή περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.
Τρέχουν να προλάβουν στο υπουργείο Ανάπτυξης το άνοιγμα της εστίασης: Με μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα, δηλαδή ανύπαρκτα κεφάλαια κίνησης, οι επαγγελματίες του κλάδου έπειτα από 6 μήνες απραξίας καλούνται να ανεβάσουν ξανά ρολά… Μόνο που για να ανοίξει ένα κατάστημα εστίασης χρειάζεται χρήματα για προμήθειες που θα «χτιστούν» εκ του μηδενός.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Η απόφαση να ανεβάσει ρολά ο κλάδος στις 3 Μαΐου σήμανε συναγερμό στο Στρατηγείο της οδού Νίκης: Ο χρόνος πιέζει και το κράτος δεσμεύτηκε να κάνει «δώρο» τα πρώτα έξοδα στους επαγγελματίες, καθώς για να πάρει μπροστά η εστίαση και να… στρωθούν τραπεζάκια θα χρειαστεί «ζεστό χρήμα». Μόνο που για να δοθεί το «δώρο» θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία η ειδική πλατφόρμα και να γίνουν ταχύτατα οι όποιες διαδικασίες ώστε να πάρουν άμεσα οι επιχειρηματίες της εστίασης τα ποσά που τους αναλογούν και να προμηθευτούν τις απαραίτητες πρώτες ύλες.
«Δώρο» τα «πρώτα έξοδα» έως 100.000 ευρώ
Όπως και να έχει η απόφαση είναι ειλημμένη: Οι επαγγελματίες θα πάρουν «δώρο» από το κράτος ποσά έως και 100.000 ευρώ που δεν θα επιστραφούν, για να καλύψουν τα πρώτα τους έξοδα στο άνοιγμα της επιχείρησης. Θα τους χορηγούνται μάλιστα για τους πρώτους δύο-τρεις μήνες έως ότου σταθούν και πάλι στα πόδια τους.
Η ενἰσχυση αυτή δεν θα καλύπτει ζημιές, αλλά την αγορά πρώτων υλών και θα αφορά σε επιχειρήσεις εστίασης που παρουσιάζουν μείωση τζίρου πάνω από 30% το 2020 σε σχέση με το 2019. Το ποσό της επιχορήγησης διαμορφώνεται μέχρι και το 7% του ετήσιου τζίρου του 2019 με πλαφόν το ποσό των 100.000 ευρώ, που μάλιστα όπως προαναφέρθηκε δεν θα είναι επιστρεπτέο προς το κράτος. Η μόνη υποχρέωση των επιχειρηματιών της εστίασης θα είναι μέχρι τις 31/12/2021 να έχουν παρουσιάσει τιμολόγια αγοράς πρώτων υλών.
Πότε ανοίγει η πλατφόρμα για τις αιτήσεις
Η πλατφόρμα για την υποβολή των αιτήσεων γίνεται προσπάθεια να ανοίξει κοντά στις 5 Μαΐου: Οι επαγγελματίες θα μπορούν να διεκδικήσουν τα ποσά που τους αναλογούν μέσα από τo www.ependyseis.gr Η συγκεκριμένη δράση θα είναι ανοιχτή για αιτήσεις έως 31 Ιουλίου ώστε να έχουν δικαίωμα να ενταχθούν σε αυτή και εποχικές επιχειρήσεις που εδρεύουν σε τουριστικές περιοχές. Στο πρόγραμμα θα ενταχθούν και νεοσύστατες επιχειρήσεις και συγκεκριμένα όσες θα έχουν κάνει έναρξη εργασιών ως την ημερομηνία προκήρυξης της δράσης.
Η δράση χρηματοδοτείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα- Επιχειρηματικότητα- Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ) του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και αφορά επιχειρήσεις, μικρομεσαίες και μεγάλες, που έχουν κύριο ΚΑΔ ή ΚΑΔ με τα μεγαλύτερα έσοδα της εστίασης. Περιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις franchise υπό την προϋπόθεση πλήρωσης ορισμένων κανονιστικών κριτηρίων του ΕΣΠΑ. Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται στο 7% επί του τζίρου του κύριου ΚΑΔ εστίασης ή του ΚΑΔ με τα μεγαλύτερα έσοδα του 2019. Για τις επιχειρήσεις που έχουν συσταθεί εντός του 2019 ή εντός του 2020 το ποσό της ενίσχυσης ορίζεται ως εξής ο μαθηματικός τύπος υπολογισμού της:
[(κύκλος εργασιών 2019 ή 2020)/αριθμός ημερών λειτουργίας ]*365*7%.
Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης ορίζεται σε 100.000 ευρώ ανά ΑΦΜ.
Κριτήρια ένταξης στις επιχορηγήσεις των 100.000 ευρώ
Τα κριτήρια ένταξης στη δράση είναι:
- Μείωση ετήσιου τζίρου 2020 σε σχέση με το 2019 μεγαλύτερο ή ίσο του 30%.
- Για τις επιχειρήσεις που συστάθηκαν εντός του 2019 για την πτώση του τζίρου υπολογίζεται ίσος αριθμός ημερών λειτουργίας.
- Συσταθείσες εντός του 2020 μπαίνουν αυτοδικαίως στη δράση.
- Επιχειρήσεις εστίασης που ήταν σε στάδιο κατασκευής το 2019 και ξεκίνησαν να έχουν έσοδα το 2020 αντιμετωπίζονται ως συσταθείσες εντός του 2020
- Επιχειρήσεις εστίασης που είναι υπόχρεες σε υποβολή περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.
Γιατί «γκρινιάζουν» οι επαγγελματίες της εστίασης
Σχεδόν 1 στις 2 επιχειρήσεις δεν έχει τα απαραίτητα κεφάλαια να «ζεστάνει τις μηχανές» και να πάρει μπροστά και αυτό -σύμφωνα πάντα με τα όσα λένε επαγγελματίες- είναι το μεγάλο «στοίχημα» για την επόμενη μέρα. Ήδη πάντως υπάρχει γκρίνια, καθώς οι επιχειρήσεις επιθυμούσαν το κράτος να τους είχε ήδη δώσει τα χρήματα προτού ανεβάσουν ρολά ώστε να καλύψουν τα κόστη των παραγγελιών που απαιτείται να κάνουν σε πρώτες ύλες.
Και όπως λένε παράγοντες της αγοράς μέχρι τα ποσά που τους αναλογούν να εκταμιευθούν οι επιχειρηματίες του κλάδου θα κληθούν να καλύψουν το κόστος των πρώτων ημερών λειτουργίας χωρίς να υπάρχουν επαρκή ταμειακά διαθέσιμα. Ενστάσεις υπάρχουν και για την ημερομηνία που αποφασίστηκε να ανοίξουν τα καταστήματα: Πολύ δύσκολα θα γεμίσουν με τις αναγκαίες προμήθειες τα ράφια και τα ψυγεία, καθώς έχουν προηγηθεί αργίες και ο εφοδιασμός θα πρέπει να αρχίσει νωρίτερα.
Όπως τονίζουν χαρακτηριστικά οι ίδιοι παράγοντες «ο χρόνος είναι λίγος ειδικά για τις επιχειρήσεις εκείνες που δεν λειτούργησαν με delivery το προηγούμενο διάστημα και παρέμειναν εντελώς κλειστές».