«Όλα τα ιδρύματα είναι de facto κακοποιητικά» δήλωσε η βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα δικαιώματα του παιδιού, Θεώνη Κουφονικολάκου.
«Ονειρεύομαι κάποια Χριστούγεννα ή μία Πρωτοχρονιά που δεν θα πάνε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή στον Πρωθυπουργό, να πουν τα κάλαντα, παιδιά από ιδρύματα, προσδοκώντας τον οίκτο των τηλεθεατών. Αυτό είναι απαράδεκτο και προκλητικό για αυτά, όπως και οι τηλεμαραθώνιοι πού διοργανώνονται κατά καιρούς, υπέρ διαφόρων ιδρυμάτων, καλώντας το φιλάνθρωπο κοινό να καταβάλει τον οβολό του. Εκείνο που πραγματικά χρειάζονται αυτά τα παιδιά δεν είναι ελεημοσύνες αλλά μια συγκροτημένη κοινωνική πολιτική που θα τα βοηθήσει να βρουν τον δρόμο τους…» τόνισε ο κ. Γεώργιος Νικολαΐδης διευθυντής Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας Του Παιδιού.
Ποια είναι όμως η διεθνής εμπειρία; Από τη δεκαετία του ‘70 και ‘80 τα ιδρύματα για παιδιά έχουν ουσιαστικά καταργηθεί, στην υπόλοιπη Ευρώπη. Παράλληλα, το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνικής πολιτικής έχει αποκεντρωθεί και ουσιαστικά υλοποιείται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Τη δεκαετία του ’90, ως αποτέλεσμα της κυριαρχίας των νεοφιλελεύθερων πρακτικών, πολλές υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας ιδιωτικοποιήθηκαν. Από την δεκαετία του 2000 και μετά παρατηρείται, σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο σε σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις, η επαναδημοτικοποίηση των υπηρεσιών κοινωνικής αλληλεγγύης.
Στη χώρα μας τι γίνεται; Όπως δείχνουν τα πρόσφατα γεγονότα ‘’η σκιά της Φρειδερίκης’’ είναι ακόμα βαριά στην κοινωνική μας πολιτική. Οι προσπάθειες δημιουργίας κράτους πρόνοιας έπεσαν και αυτές θύμα της κρίσης και των μικροπολιτικών σχεδιασμών. Η προηγούμενη κυβέρνηση της χώρας μας, καθώς και η κυβέρνηση της Ουγγαρίας, ήταν οι μόνες στην Ευρώπη που την περίοδο της κρίσης ξανασυγκέντρωσαν μέρος των κοινωνικών υπηρεσιών.
Η σημερινή κυβέρνηση τι κάνει; Είναι χαρακτηριστικές οι προβλέψεις στον Κρατικό Προϋπολογισμό 2023. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση που θα έπρεπε να σηκώσει το βάρος της κοινωνικής πολιτικής και της αποιδρυματοποίησης, προβλέπεται το 2023 να μην πάρει ούτε ένα ευρώ αύξηση. Με αυτή την λογική εγκαταλείφθηκε η πολιτική πρόνοιας, ιδιαίτερα των παιδιών, σε ΜΚΟ, φιλάνθρωπες κυρίες και τηλεπερσόνες που όσο καλές προθέσεις και να είχαν, δεν είχαν τις απαραίτητες γνώσεις και εκπαίδευση για να προσφέρουν στα παιδιά αυτό που πραγματικά είχαν ανάγκη.
Μπορεί η Κιβωτός του Κόσμου και ο πατήρ Αντώνιος με την πρεσβυτέρα του να προσφέρουν ένα τέλειο άλλοθι για την αλλαγή της πολιτικής ατζέντας, το ερώτημα όμως παραμένει:
Πώς θα χτίσουμε και στη χώρα μας ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό κράτος πρόνοιας;
Μπορεί μία κυβέρνηση δεσμευμένη από την ιδεολογία της αγοράς, να υλοποιήσει μία τέτοια απόφαση;
Ή χρειάζεται μία νέα κυβέρνηση, παρεμβατική, που θα δημιουργήσει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού και συνεκτικού κοινωνικού ιστού στη χώρα.
Νίκη Κοκκαλιάρη
Πολιτικός Μηχανικός M.Sc