Σε αναβρασμό βρίσκεται από την Κυριακή 3 Απριλίου όλη η διεθνής οικονομική και πολιτική κοινότητα, έπειτα από τις αποκαλύψεις σχετικά με τα επιλεγόμενα Panama Papers, που είδαν το φως της δημοσιότητας χάρις στην προσπάθεια ενός εκτεταμένου δικτύου μέσων ενημέρωσης σε όλον τον κόσμο, κι αφορούν τις παράνομες συναλλαγές και τη φοροδιαφυγή μεγάλων εταιρειών, αλλά και μεγαλοσχημόνων πολιτικών μέσα από την εμπλεκόμενη off shore εταιρεία του δικηγορικού γραφείου Μόσακ Φονσέκα στον Παναμά.
Πηγή της μεγάλης αποκάλυψης η ιστοσελίδα αποκαλύψεων WikiLeaks , η οποία παρέσχε έναν τεράστιο όγκο δεδομένων: πάνω από 11,5 εκατ. έγγραφα, και πάνω από 2,6 terabytes πληροφοριών βρέθηκαν μέσω της ιστοσελίδας στα χέρια της διεθνούς κοινοπραξίας ερευνητών δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists), τη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung και άλλους 107 δημοσιογραφικούς ομίλους, οι οποίοι επιδόθηκαν αμέσως στο έργο της κωδικοποίησης, ταυτοποίησης και δημοσίευσης τούτου του πολύτιμου υλικού, που πολλοί το έχουν χαρακτηρίσει «σκάνδαλο του αιώνα».
Οι Ελληνες
Σε ότι αφορά τους Ελληνες που υπάρχουν στα έγγραφα που αποκαλύφθηκαν, το όνομα του Σταύρου Παπασταύρου εντοπίζεται στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών Green Shamrock Foundation, Diman και Aisios.
Ο σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, σύμφωνα με τα έγγραφα που έχουν διαρρεύσει, ήταν μέλος των διοικητικών συμβουλίων της Green Shamrock Foundation και της Diman Foundation από το 2005 έως το 2014 και το 2006 έγινε αναπληρωτής πρόεδρος της εταιρείας Aisios Foundation, στην οποία συμμετέχουν και οι Κωνσταντίνος Λαναράς και Σπύρος Μεταξάς.
Στην ιστοσελίδα της International Consortium of Investigative Journalists αναφέρεται ότι μετά την ανάδειξη του Αντώνη Σαμαρά στην εξουσία, ο Σταύρος Παπασταύρου «δικηγόρος με πολύχρονη παρουσία στη Νέα Δημοκρατία, τοποθετήθηκε από τον νέο πρωθυπουργό ως αναπληρωτής επικεφαλής για τις ευρωπαϊκές και διεθνείς υποθέσεις. Ενώ αρχικά η δουλειά του φαινόταν ασαφής, ο Παπασταύρου τοποθετήθηκε επικεφαλής διαπραγματευτής του Σαμαρά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα».
Στην ιστοσελίδα της International Consortium of Investigative Journalists αναφέρεται ότι μετά την ανάδειξη του Αντώνη Σαμαρά στην εξουσία, ο Σταύρος Παπασταύρου «δικηγόρος με πολύχρονη παρουσία στη Νέα Δημοκρατία, τοποθετήθηκε από τον νέο πρωθυπουργό ως αναπληρωτής επικεφαλής για τις ευρωπαϊκές και διεθνείς υποθέσεις. Ενώ αρχικά η δουλειά του φαινόταν ασαφής, ο Παπασταύρου τοποθετήθηκε επικεφαλής διαπραγματευτής του Σαμαρά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα».
Στην ανάρτηση της ιστοσελίδας του International Consortium of Investigative Journalists φιλοξενείται η απάντηση του κυρίου Παπασταύρου, ο οποίος «αρχικά είπε ότι δεν θυμάται τις εταιρείες, αλλά αργότερα είπε ότι σύμφωνα με τα αρχεία του έχει υπηρετήσει ως μέλος των διοικητικών συμβουλίων της Green Shamrock Foundation, Diman και Aisios. Στην συνέχεια είπε ότι το έκανε για δύο οικογενειακούς φίλους με τους οποίους τον συνδέει μακρόχρονη φιλία και ότι δεν έλαβε καμία αποζημίωση. Είπε ότι «δεν είχε δικαιώματα ιδιοκτησίας σε αυτές τις εταιρείες» και έτσι δεν ήταν υποχρεωμένος να τα δηλώσει στις φορολογικές αρχές».
Το σκάνδαλο του αιώνα
Σύμφωνα με τα στοιχεία 12 νυν και πρώην παγκόσμιοι ηγέτες (με δεσπόζον όνομα αυτό του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Ισλανδού πρωθυπουργού Σιγκμούντουρ Νταβίντ Γκουνλαουγκσον, του προέδρου του Πακιστάν, αλλά και του Ουκρανού προέδρου Πέτρο Πορόσενκο και το Αργεντίνου ομολόγου του Μαουρίσιο Μάκρι), άλλοι 128 σημαίνοντες πολιτικοί, ή συγγενικά τους πρόσωπα (όπως ο πατέρας του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, ή της οικογένειας του Κινέζου προέδρου Ζι Τζινπίνγκ, Άραβες εμίρηδες κλπ), πάνω από 15,600 μεγάλες εταιρείες και «παραμάγαζα» που έστησαν προκειμένου να αποφύγουν φορολογικούς ελέγχους, όπως η UBS, η HSBC, η Commerzbank, HSH Nordbank. Συνολικά 214.000 εταιρείες και off-shore παραρτήματα/μορφώματα εμφανίζονται στα στοιχεία που απεκάλυψε η WikiLeaks.
Ιδιαίτερα αποκαλυπτικές για τον τρόπο που οι περίγυροι των πολιτικών λυμαίνονται τις κρατικές υπηρεσίες και τον δημόσιο πλούτο για πάρα πολλές δεκαετίες είναι οι πληροφορίες που περιέχονται στα Panama Papers. Άλλωστε, ο όγκος τους καλύπτει το χρονικό διάστημα από το 1977 έως το 2015. Ενδεικτικά είναι όσα αποκαλύπτονται για τους «αυλικούς» του Βλαντίμιρ Πούτιν, οι οποίοι κατά κόρον χρησιμοποίησαν το δίκτυο των off-shore που τους παρείχε ο Φονσέκα, για να μεταφέρουν κρυφά χρηματικά ποσά έως και 200 εκατ. δολαρίων κάθε φορά, μέσα από πλασματικά έγγραφα, μεταχρονολογημένες διαταγές, μη εγγυημένων δανείων (μάλιστα από την Russian Commercial Bank με έδρα την Κύπρο) προκειμένου επίσης να αποκτήσουν τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης και των μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων της χώρας. Μάλιστα, ένας από αυτούς, ο Σεργκέι Ρολντίγκιν—ο οποίος μάλιστα φέρεται να έχει γνωρίσει στον Πούτιν την τωρινή του σύζυγο, Λουντμίλα—θεωρείται ότι λειτούργησε ως «βιτρίνα» για να αποκτηθούν μέσω του λογαριασμού του μεγάλα ποσοστά στη μεγαλύτερη εταιρεία οπτικοακουστικών υπηρεσιών της Ρωσίας, Video International, στην κρατική βιομηχανία παραγωγής φορτηγών Kamaz, το 3,2% της Bank Rossiya και το 15% της εταιρείας Raytar με έδρα την Κύπρο.
Ακόμη κι η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου UEFA αρχίζει άλλη μία φορά να κλυδωνίζεται, ένεκα των αποκαλύψεων ότι ο νυν πρόεδρός της Μισέλ Πλατινί και ο τέως υπ. αριθ. 2 στην ιεραρχία της FIFA Ζερόμ Βαλκ εμπλέκονται σε παράνομες φορολογικές απάτες μέσω της εταιρείας, δραστηριότητες από τις οποίες δεν απείχαν και μεγάλα ονόματα του αθλήματος, όπως ο ‘μάγος’ Λιονέλ Μέσι.
Με τον ίδιο τρόπο, μέσα από τη δημιουργία ενός δαιδαλώδους δικτύου από εταιρείες και τις γνωστές μεταχρονολογήσεις εγγράφων μπορούσε κι ο αστέρας του ποδοσφαίρου Λιονέλ Μέσι να καλύπτει τις απολαβές κι επενδύσεις του και να μην πληρώνει το παραμικρό στην εφορία.
Στη Βραζιλία μάλιστα το θέμα αποκαλύπτεται πως έχει μεγαλύτερο βάθος, καθώς οι γνώσεις του Φονσέκα χρησιμοποιήθηκαν σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις ξεπλύμματος πολιτικού χρήματος, που οδηγούν στις εγκληματικού χαρακτήρα δραστηριότητες του τέως προέδρου Λουΐζ Ινάσιου ‘Λούλα’ ντα Σίλβα και οι παραφυάδες του δυναμιτίζουν και είναι έτοιμες να συντρίψουν και τη νύν πρόεδρο Ντίλμα Ρουσέφ. Μάλιστα, στα πλαίσια της δικαστικής έρευνας, πέντε μέλη του γραφείου της εταιρείας του Φονσέκα στη Βραζιλία συνελήφθησαν κι αντιμετωπίζουν εγκληματικές κατηγορίες.
Η τακτική της μεταχρονολόγησης «είναι μία καλά εμπεδωμένη κι αποδεκτή πρακτική» απαντά η εταιρεία, ενώ ο εις εκ των ιδρυτών της Ραμόν Φονσέκα Μόρα διαρρηγνύει τα ιμάτιά του, αιτιώμενος πως η διαρροή αποτελεί «ένα έγκλημα και κακούργημα», που στρέφεται «εναντίον του Παναμά, διότι πολλές χώρες δεν μπορούνε να εκτιμήσουν το γεγονός ότι η χώρα μπορεί να προσελκύει επενδυτές κι επιχειρήσεις. Δύο τρόποι υπάρχουν για να ατενίζεις τον κόσμο: ο πρώτος είναι να είσαι ανταγωνιστικός, ο δεύτερος να εμπνέεσαι φόρους».
Οπως αποκαλύπτεται από τα έγγραφα, η παναμέζικη εταιρία συνεργαζόταν με δεκάδες τράπεζες σε πολλές χώρες. Οι περισσότεροι μεσάζοντες εντοπίζονται στο Χονγκ Κονγκ και ακολουθούν η Ελβετία, η Βρετανία,το Λουξεμβούργο, ο Παναμάς και η Κύπρος.
Περισσότερες από 500 τράπεζες, οι θυγατρικές τους και τα υποκαταστήματά τους δημιούργησαν 15.600 εταιρίες απόκρυψης πλούτου σε συνεργασία με την Mossack Fonseca. Μόνο η HSBC δημιούργησε πάνω από 2.300 τέτοιες εταιρίες.
Οι 10 πιο δημοφιλείς φορολογικοί παράδεισοι:
ΑΜΠΕ