Της Roslyn Layton
Η κυβέρνηση Μπάιντεν δημοσίευσε τη στρατηγική της για την Αρκτική, η οποία βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: ασφάλεια, κλίμα, βιωσιμότητα και συνεργασία. Ο γερουσιαστής της Αλάσκας Νταν Σάλιβαν επαίνεσε τους τέσσερις πυλώνες, αλλά πρόσθεσε ότι λείπει ένας πέμπτος: η υπεύθυνη ανάπτυξη των πόρων στην Αλάσκα.
Σε σύγκριση με το σύντομο έγγραφο του Λευκού Οίκου, η Ρωσία και η Κίνα έχουν πολύ πιο λεπτομερή σχέδια για την περιοχή. Μια πρόσφατη εκδήλωση του Ινστιτούτου Hudson εξέτασε τον ρόλο της Κίνας στην Αρκτική.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο μπορεί να βρίσκονται στην Αρκτική, μια περιοχή σε μεγάλο βαθμό αδιαπέραστη από πάγους και παγετώνες. Ωστόσο, με το λιώσιμο των πάγων, ο Αρκτικός Ωκεανός θα μπορούσε να γίνει πλωτός σε 10-20 χρόνια, προσφέροντας τη δυνατότητα να μειωθούν οι διεθνείς ναυτιλιακές διαδρομές κατά εβδομάδες.
Η πρώην πρέσβης του ΝΑΤΟ και γερουσιαστής του Τέξας Kay Bailey Hutchinson κατήγγειλε τα “δύο μέτρα και δύο σταθμά”, καθώς από τη μία η Ρωσία και η Κίνα “συνεργάζονται” για την εξόρυξη υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Αρκτική, ενώ τα καλόπιστα κράτη της Αρκτικής θάλασσας, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Δανία και η Νορβηγία, αναμένεται να τηρήσουν τους κλιματικούς στόχους και να αποφύγουν τα ορυκτά καύσιμα. Η ειρωνεία, παρατηρεί, είναι ότι οι αμερικανικές εταιρείες είναι σε καλύτερη θέση να αναπτύξουν τους πόρους με τους πιο καινοτόμους και φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους, αλλά περιορίζονται. Σε μεγαλύτερο βαθμό η εισβολή στην Ουκρανία θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν η Ευρώπη δεν είχε τερματίσει πρόωρα τα προγράμματα άνθρακα και πυρηνικής ενέργειας. Αν το μπλοκ είχε αναπτύξει τις εγχώριες πηγές ενέργειας, ο Πούτιν δεν θα είχε κανένα μοχλό πίεσης.
Η Liselotte Odegard, ανώτερη συνεργάτης στο Ινστιτούτο Hudson και καθηγήτρια στο Νορβηγικό Ινστιτούτο Αμυντικών Σπουδών περιέγραψε σημεία από το πρόσφατο άρθρο της Russia’s Arctic Designs and NATO.
Εξήγησε τη λεπτή σχέση μεταξύ της Ρωσίας και της Κίνας στην περιοχή. Οι παγκόσμιες κυρώσεις ωθούν τις δύο χώρες σε παγκόσμια συνεργασία, αυξάνοντας τα οφέλη από την αποσύνδεσή τους από την παγκόσμια οικονομία και χρησιμοποιώντας τις δικές τους πλατφόρμες για τις τηλεπικοινωνίες (Huawei), το νόμισμα (γουάν), δορυφορικό σύστημα πλοήγησης (BEIDOU) και τις θαλάσσιες διαδρομές.
Η ίδια παρατήρησε, πως “οι κινεζικές επενδύσεις σε υποδομές, ενέργεια και εξόρυξη σε όλη την Αρκτική παρέχουν στο Πεκίνο δυνατότητες για διεξαγωγή επιχειρήσεων πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης διπλής χρήσης.
Τα δεδομένα που συλλέγονται και μοιράζονται από την Κίνα θα ενισχύσουν την ικανότητα της Μόσχας και του Πεκίνου να απειλούν τις γραμμές εφοδιασμού του ΝΑΤΟ στον Βόρειο Ατλαντικό και να συντονίζουν τις προκλήσεις για το ΝΑΤΟ κατά μήκος της ακτογραμμής της Κίνας και των συνόρων της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ.
Η ενοποίηση των ρωσικών και κινεζικών συστημάτων δορυφορικής πλοήγησης θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω τη στρατηγική συνεργασία, βοηθώντας τους να περιπλέξουν την προβολή ισχύος του ΝΑΤΟ μέσω συντονισμένων επιχειρήσεων διακοπής συστημάτων GPS. Οι κοινές δυνατότητες αναγνώρισης θα βελτίωναν την ικανότητα της Μόσχας να χρησιμοποιεί πυραύλους ακριβείας εναντίον των αμυντικών υποδομών του ΝΑΤΟ.
Το ΝΑΤΟ μπορεί να μην είναι σε θέση να συμφωνήσει εύκολα σε μια προσέγγιση πλήρους φάσματος απέναντι στην Κίνα. Ωστόσο, η επέκταση της εργαλειοθήκης του ΝΑΤΟ στον κυβερνοχώρο και το διάστημα, ώστε να περιλαμβάνει την αντιμετώπιση της ανταγωνιστικής κινεζικής συμπεριφοράς και τη συνεργασία με τη Ρωσία στην Αρκτική, θα βοηθούσε στη διασφάλιση της στρατηγικής και επιχειρησιακής επάρκειας του ΝΑΤΟ για την υπεράσπιση των κρατών μελών”, κατέληξε.
Η πρώην πρέσβειρα των ΗΠΑ στη Δανία Carla Sands περιέγραψε λεπτομερώς τις προσπάθειες για την αποκατάσταση του προξενείου των ΗΠΑ στο Nuuk της Γροιλανδίας και πώς έμαθε ότι οι δυνάμεις των ΗΠΑ δεν ήταν επαρκώς εκπαιδευμένες ή εξοπλισμένες για μια σύγκρουση. Οι ΗΠΑ διαθέτουν μόνο 2 παγοθραυστικά, ενώ η Ρωσία και η Κίνα διαθέτουν δεκάδες.
Ο Kåre Groes Christiansen, διευθύνων σύμβουλος της Odense Maritime Technology, περιέγραψε πώς η εταιρεία του μπορεί να κατασκευάσει φρεγάτες σε διάστημα μόλις 3 μηνών και πώς τα εμπορικά πλοία μπορούν να εξοπλιστούν για στρατιωτικούς σκοπούς με αρθρωτές βελτιώσεις που προσομοιάζουν τα παιχνίδια LEGO.
Ο ιστορικός David Wright του Πανεπιστημίου του Κάλγκαρι παρατηρεί, ότι το Πεκίνο θα ήταν ιδιαίτερα χαρούμενο εάν τα κράτη του ΝΑΤΟ ξοδεύουν μέρος των εσόδων τους για να εξασφαλίσουν την Αρκτική, στρέφοντας παράλληλα την προσοχή τους μακριά από την Ταϊβάν.
Ο Marc Lanteigne, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Αρκτικό Πανεπιστήμιο της Νορβηγίας, Tromsø, εκδότης του ειδησεογραφικού ιστολογίου για την Αρκτική Over the Circle και συγγραφέας του βιβλίου Chinese Foreign Policy συμφώνησε ότι η Κίνα έχει κακόβουλα σχέδια, προειδοποίησε για υπερβολές σχετικά με τις δυνατότητές της. Αντέκρουσε την άποψη ότι η Κίνα έχει παρανομες διεκδικήσεις, διότι πολλά κράτη λένε ότι έχουν συμφέρον στην πολιτική της Αρκτικής, ακόμη και αν δεν έχουν σύνορα.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και διακεκριμένος συνεργάτης της Hudson άσκησε κριτική σε ορισμένα από τα παγκόσμια συνέδρια για την Αρκτική, χαρακτηρίζοντάς τα “περιβαλλοντικά φεστιβάλ”, τα οποία απέτυχαν να διακρίνουν ή να κάνουν σχέδια για την επιθετικότητα της Ρωσίας στην περιοχή. Εάν δεν υπάρχει ασφάλεια στην Αρκτική, δεν θα υπάρχει και περιβάλλον προς προστασία. Δεν είναι σαφές αν το ΝΑΤΟ είναι πρόθυμο να σταματήσει τη ρωσική δραστηριότητα στην Αρκτική, είπε.
Ο Βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Angus Lapsley έκλεισε τη συνεδρίαση παρατηρώντας ότι έχουμε μια “επιστροφή στο μέλλον” με την Αρκτική και η ανάγκη επαναστρατιωτικοποίησης είναι προ των πυλών.
capital.gr