Μπορεί το φετινό 23ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους να πραγματοποιείται με τελείως διαφορετικό τρόπο λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας, ωστόσο η συνθήκη αυτή δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη πλούσιων εκπαιδευτικών δράσεων, οι οποίες θα ανοίξουν νέους ορίζοντες στα παιδιά και τους νέους που ανυπομονούν να εκφραστούν προσεγγίζοντας την τέχνη του κινηματογράφου. Με την βοήθεια της τεχνολογίας, το 23ο Φεστιβάλ Ολυμπίας και η 20η Camera Zizanio δεν θα μείνουν χωρίς εργαστήρια, παρά τους υποχρεωτικούς περιορισμούς.
Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες της φετινής διοργάνωσης θα πραγματοποιηθούν με τέσσερις τρόπους: με διαδικτυακά Εργαστήρια που απευθύνονται σε μεμονωμένους μαθητές και μαθήτριες ηλικίας 10-18 ετών απ’ όλη την Ελλάδα, με διαδικτυακά Εργαστήρια που απευθύνονται σε ομάδες μαθητών, τα οποία θα πραγματοποιηθούν είτε στη σχολική τάξη (δημοτικά σχολεία), είτε μέσω διαδικτυακής επικοινωνίας (γυμνάσια και λύκεια), με διαδικτυακές διαλέξεις-εργαστήρια που απευθύνονται σε μεμονωμένους εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων καθώς και με ανοιχτές παρουσιάσεις-εκδηλώσεις. Ήδη το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται από μαθητές αλλά και εκπαιδευτικούς είναι έντονο καθώς οι δηλώσεις συμμετοχής στην ανοιχτή πρόσκληση που έχει κάνει το Φεστιβάλ Ολυμπίας ξεπερνούν τις προσδοκίες των διοργανωτών.
Διαδικτυακά Εργαστήρια εξ αποστάσεως
για μεμονωμένους μαθητές και μαθήτριες απ’ όλη την Ελλάδα
ZIZanimation
Εργαστήριο κινουμένου σχεδίου, με εκπαιδευτή τον Κώστα Κατράκη, animator, το μακροβιότερο του Φεστιβάλ! Εδώ που μικρά λευκά χαρτάκια παίρνουν χρώμα μορφή, κινούνται και αφηγούνται ιστορίες! Οι μαθητές φτιάχνουν ιστορίες, κατασκευάζουν φιγούρες και τους δίνουν ζωή με την τεχνική του stop motion μέσα από software σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούν μια ταινία μικρού μήκους. Το εργαστήριο υλοποιείται σε διαδικτυακό περιβάλλον μάθησης.
Ντοκιμαντέρ: Ιστορίες καραντίνας
Σε πείσμα όλων των ιών, η ζωή συνεχίζεται μέσα στο σπίτι και γύρω απ’ αυτό. Τι μας λείπει; Τι μας περισσεύει; Εργαστήριο κινηματογραφικής καταγραφής της τρέχουσας πραγματικότητας και της οπτικής μας γι’ αυτήν, με εκπαιδεύτρια την Διονυσία Κοπανά, κινηματογραφίστρια. Όλοι μαζί, αν και μακριά, οι συμμετέχοντες έρχονται κοντά και φτιάχνουν μια κοινή αφήγηση του μικρού μας δράματος. Ή μήπως δεν είναι και τόσο; Οι μαθητές εξοικειώνονται με την γλώσσα και τις τεχνικές του βιωματικού ντοκιμαντέρ και συμβάλλουν στο αποκεντρωμένο γύρισμα της ιστορίας που θα γεννήσουν οι ίδιοι.
Κινηματογραφικό εργαστήρι
Στόχος του προγράμματος, με εκπαιδευτή τον Νίκο Σταμπουλόπουλο, κινηματογραφιστή, είναι να εξοικειωθούν τα παιδιά με τη γλώσσα της οπτικοακουστικής αφήγησης, παράγοντας μια σειρά από συλλογικά online βίντεο με πλάνα που θα τραβήξουν τα ίδια. Η διαδικασία περιλαμβάνει την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και καθοδήγηση ομάδας μαθητών από τον υπεύθυνο του εργαστηρίου, έτσι ώστε να αναπτύξουν τα παιδιά μια ιστορία και να μπορέσουν να εκφράσουν δημιουργικά τις δικές τους σκέψεις και τα δικά τους συναισθήματα.
Stop Motion Animation με κινητό ή tablet
Το εργαστήριο με εκπαιδευτή τον Ηλία Φλωράκη – CineLike Lab, έχει ως στόχο την εκμάθηση των βασικών αρχών του stop motion animation και της χρήσης σχετικών εφαρμογών σε κινητά και τάμπλετ, αλλά και την εκμάθηση των βασικών αρχών του σεναρίου. Οι συμμετέχοντες θα δημιουργήσουν μικρές ατομικές βιντεοασκήσεις με χρήση υλικών και τεχνικών (ζωγραφική, πλαστελίνη, παιχνίδια κ.λπ), θα συμμετάσχουν σε brainstorming σεναρίου, θα δημιουργήσουν storyboard και τελικά θα δημιουργήσουν σε συνεργασία μια ενιαία, μικρού μήκους ταινία stop motion animation.
Από το κόμιξ στη σκηνοθεσία
Το ντεκουπάζ αποτελεί απαραίτητη διαδικασία της σκηνοθεσίας, ώστε να γίνει ο κατακερματισμός της δράσης σε επιμέρους πλάνα και να συνθέσουμε την τελική σκηνή μιας ταινίας. Όπως και τα κόμιξ: Κάθε καρέ μιας ιστορίας κόμιξ αποτελεί ένα πλάνο, με συγκεκριμένη σύνθεση, εμπεριέχει διάλογο ή οποιαδήποτε άλλη πληροφορία εξυπηρετεί την ιστορία και με τον τρόπο αυτό προωθείται η δράση. Στο πλαίσιο του εργαστηρίου θα γίνει αναφορά στο πείραμα του Κουλέσωφ, θα εξεταστούν τα πρώτα κόμιξ που δεν είχαν διάλογο (Φλόυντ Γκοντφερσον, Αλ Ταλιαφέρρο, κ.ά.), όπου εστίαζαν σε αστεία γκαγκς (σε παρεμφερές μήκος κύματος με το βωβό κινηματογράφο) και στη συνέχεια σε σύνθετες ιστορίες κόμιξ με διαλόγους και με πιο ολοκληρωμένο τρόπο αφήγησης. Εκπαιδευτής θα είναι ο Αλέξανδρος Κωστόπουλος, κινηματογραφιστής.
Φτιάχνοντας παραμύθια και ιστορίες με την Τράπουλα του Ροντάρι
Αξιοποιώντας την «τράπουλα του Προπ» όπως την ονόμασε ο Τζιάνι Ροντάρι, ο Κώστας Στοφόρος δημιούργησε, μαζί με τη ζωγράφο Στεφανία Βελδεμίρη, τη «Μαγική Τράπουλα των Παραμυθιών». Απαρτίζεται από 21 κάρτες –με τις «λειτουργίες» των παραμυθιών– με τις οποίες γράφει και δραματοποιεί παραμύθια μαζί με τα παιδιά, χρησιμοποιώντας τες, όπως τις νότες στη μουσική. Όπως έγραφε ο Ροντάρι: «μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε για να φτιάξουμε αναρίθμητες ιστορίες, όπως µε δώδεκα νότες μπορούμε να συνθέσουμε αναρίθμητες μελωδίες…». Αυτό θα δείξει εμπράκτως στο πλαίσιο του συγκεκριμένου εργαστηρίου, που απευθύνεται σε παιδιά ο Κώστας Στοφόρος, συγγραφέας.
Mythos Project
Με τον γενικό συντονισμό του Κυριάκου Χαριτάκη, κινηματογραφιστή και τον συντονισμό των ομάδων από εκπαιδευτικούς από την Ολλανδία θα εξελιχθεί το πρόγραμμα που έχει φανατικούς φίλους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα παιδιά που παίρνουν μέρος στο Φεστιβάλ Ολυμπίας και στην Camera Zizanio, συγκροτούν πολυεθνικές ομάδες, συζητούν, ανταλλάσσουν απόψεις και με όπλα τις κάμερες και τους υπολογιστές, φτιάχνουν σενάρια και γυρίζουν ταινίες. Κάθε φορά πάνω σε ένα διαφορετικό θέμα, οπωσδήποτε ανθρωποκεντρικό, αφού στο κέντρο του βρίσκεται ο νέος απέναντι στο σημερινό κόσμο. Στα εννιά πρώτα χρόνια του εργαστηρίου έχουν δημιουργηθεί δεκάδες ταινίες μιας εξαιρετικής δυναμικής. Η δέκατη διοργάνωση γίνεται εξ αποστάσεως. Στο εργαστήριο γίνονται δεκτοί μόνο μαθητές με προηγούμενη κινηματογραφική εμπειρία.
Διαδικτυακά Εργαστήρια εξ αποστάσεως για ομάδες μαθητών απ’ όλη την Ελλάδα
Griots: οι ραψωδοί της Αφρικής
Οι Griot (γκριό) είναι αφηγητές ιστοριών που υπάρχουν μέχρι και σήμερα στις υποσαχάριες χώρες της δυτικής Αφρικής. Οι γκριό εκφράζουν τη μνήμη της Παράδοσης της κοινωνίας τους (Ιστορία, Παραμύθια, Τραγούδια, Μουσική), η οποία είναι μια κοινωνία Προφορικότητας. Τα παιδιά παρακολουθούν αρχικά την κινηματογραφική ταινία “Λιάνα” των Aaron Kopp και Amanda Kopp. Στη συνέχεια, μέσα από διάλογο με τους μαθητές, θα επισημανθούν οι λειτουργίες που επιτελεί ένας Γκριό· το περιβάλλον του και η ζωή των παιδιών σ’ αυτό. Επίσης, θα αναδειχθούν τα χαρακτηριστικά του Πολιτισμού της Προφορικότητας, στον οποίο ανήκει και η δική μας Παράδοση. Εκπαιδεύτρια θα είναι η Αγνή Στρουμπούλη, Αφηγήτρια Παραμυθιών.
Εργαστήριο animation
Το εργαστήριο animation είναι δομημένο σε 7 δίωρες συναντήσεις σύγχρονης επικοινωνίας (online) στις οποίες αντιστοιχεί εκπαιδευτικό υλικό που περιλαμβάνει πέντε 3λεπτα βίντεο οδηγιών δημιουργίας animation από την ιδέα μέχρι την τελική υλοποίησή της σε μορφή animation. Πιο συγκεκριμένα, το πρώτο βίντεο αφορά στην δημιουργία σύνοψης και εικονογραφημένου σεναρίου με βάση μία κεντρική ιδέα. Αυτή η κεντρική ιδέα αφορά σε περιβαλλοντικό θέμα σωτηρίας της φύσης με ήρωες που έχουν δημιουργηθεί από υλικά της φύσης. Τα δύο επόμενα βίντεο αφορούν στην δημιουργία κούκλας και σκηνικών stop motion animation. Και τα δύο τελευταία βίντεο αφορούν στην λήψη κινούμενης εικόνας και στην σύνθεσή της με ήχο. Εκπαιδευτής θα είναι ο Σπύρος Σιάκας, animator, καθηγητής ΠαΔΑ
Ψηφιακοί οδηγοί μελέτης κινηματογραφικών ταινιών: “Η Ορχήστρα της Ανακύκλωσης”
Σε συνεργασία με το Νεανικό Πλάνο
Το Φεστιβάλ Ολυμπίας διαθέτει σε ενδιαφερόμενους εκπαιδευτικούς που σχηματίζουν ομάδες μαθητών τους την πολυβραβευμένη ταινία “Η Ορχήστρα της Ανακύκλωσης” για ψηφιακή προβολή. Η ταινία συνοδεύεται από καινοτόμο ψηφιακό οδηγό μελέτης που έχει δημιουργήσει το Νεανικό Πλάνο. Ο οδηγός περιλαμβάνει πολύμορφο πολυμεσικό εκπαιδευτικό υλικό (κείμενα, βίντεο, κουίζ, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, πρόσθετο υλικό, κ.ά.), το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί μέσω πλατφόρμας σύγχρονης διδασκαλίας ή με ασύγχρονο τρόπο, ανάλογα με τις διαθέσιμες σε κάθε περίπτωση τεχνικές προϋποθέσεις. Η συνεργασία δίνει μια συνέχεια στο εξαιρετικά επιτυχημένο πρόγραμμα “Ψυχαγωγία και Κινηματογραφική Εκπαίδευση εξ αποστάσεως” που υλοποιήθηκε στη διάρκεια του lockdown της άνοιξης 2020 σε περίπου 100 σχολεία όλης της επικράτειας.
Οι βουβές ταινίες… μιλάνε!
Tο εργαστήριο “Οι βουβές ταινίες…μιλάνε!”, με εκπαιδεύτρια την Ελένη Γκολφινοπούλου, κινηματογραφίστρια, χωρίζεται σε δύο κομμάτια: το πρώτο έχει ως σκοπό την εξοικείωση των συμμετεχόντων με τον βουβό κινηματογράφο και τα είδη του, καθώς και με την παραγωγή ήχων από καθημερινά αντικείμενα (foley), ενώ το δεύτερο μέρος στοχεύει στην ηχητική επένδυση ενός μικρού αποσπάσματος βουβής ταινίας από τους συμμετέχοντες. Οι συμμετέχοντες καλούνται να δημιουργήσουν όλους τους ήχους του αποσπάσματος (πχ βήματα, ανάσες, ήχους του περιβάλλοντος, τριξίματα) με το σώμα τους και διάφορα αντικείμενα/μικρά μουσικά όργανα με στόχο να δώσουν “φωνή” στη βουβή ταινία. Στόχος του εργαστηρίου είναι να εξοικειωθούν οι συμμετέχοντες με τον ηχητικό σχεδιασμό μιας ταινίας, καθώς και με τη διαδικασία του foley dubbing.
Διαδικτυακές διαλέξεις και εργαστήρια εξ αποστάσεως για μεμονωμένους εκπαιδευτικούς απ’ όλη την Ελλάδα
“Ο ποιητής στο έργο του Λευτέρη Ξανθόπουλου”: Μια Διαθεματική προσέγγιση και η αξιοποίηση της στην εκπαίδευση (ποίηση-ντοκιμαντέρ)
Στόχος του εργαστηρίου που θα γίνει από την Λένα Μπενίση, Δρ. Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Α’ Αθήνας, είναι μέσα από τις δύο διαφορετικές μορφές τέχνης -κινηματογράφος και ποίηση- να κατανοήσουν οι συμμετέχοντες τη σημασία της Διαθεματικότητας ως καινοτομίας στη διδασκαλία τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς τη μέθοδο εργασίας. Ότι η γνώση αντιμετωπίζεται ως ενιαία ολότητα και όχι αποσπασματικά. Με αφορμή το έργο του Λευτέρη Ξανθόπουλου να κατανοήσουν τρόπους που μπορεί ο κινηματογράφος να “επικοινωνήσει” με άλλες μορφές τέχνης, εδώ την ποίηση, και κατ’ επέκταση με την ίδια τη ζωή.
Ζητήματα ταυτότητας φύλου και φεμινισμός στην εποχή του Netflix
Η πλατφόρμα του Netflix ως μια παγκόσμια κινηματογραφική και τηλεοπτική πλατφόρμα εντάσσει στο πρόγραμμα της πολλές τηλεοπτικές σειρές και αντιστοίχως κινηματογραφικές ταινίες, η πρωτοτυπία των οποίων έγκειται στο γεγονός ότι προωθούν μια άκρως φεμινιστική θεώρηση της πραγματικότητας. Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και σε ζητήματα έμφυλων ταυτοτήτων και σεξουαλικού προσανατολισμού. Το γεγονός καθεαυτό είναι ενδιαφέρον και οι διαστάσεις του μεγεθύνονται αν η πολιτική του Netflix για την προώθηση μιας έμφυλης κουλτούρας ενταχθεί στο κοινωνικό πολιτικό συγκείμενο της μετα-Covid εποχής. Το εργαστήριο θα γίνει με ευθύνη της Εύας Σπαθάρα, Κοινωνιολόγου, ειδικής σε θέματα ισότητας των φύλων στην εκπαίδευση και στον πολιτισμό.
Δημιουργώντας animation με το Photoshop
Το σεμινάριο, με εκπαιδευτή τον Αλέξης Κομνάκος, animator, αποσκοπεί στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών στη χρήση του λογισμικού Photoshop για τη δημιουργία κινουμένων σχεδίων (animation). Το Photoshop είναι ένα δημοφιλές πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας με μεγάλη απήχηση στο ευρύ κοινό, το οποίο εκτός των άλλων παρέχει και τη δυνατότητα της κίνησης. Οι εκπαιδευτικοί που θα συμμετάσχουν θα μπορούν μετά το πέρας του εργαστηρίου να παράξουν βασικά animation.
Ανοιχτές διαδικτυακές εκδηλώσεις
Ημερίδα Ροντάρι
Εισαγωγή στην έμφυλη φιλμική ανάγνωση
Έχετε σκεφτεί σε ποιο βαθμό σχετίζονται οι αναπαραστάσεις του φύλου στην οθόνη με την πραγματικότητα; Οι μαθητές/τριες, με εκπαιδεύτρια την Ευαγγελία Θεμελή, εκπαιδευτικό,
θα εξοικειωθούν με σημαντικούς θεωρητικούς, όπως η Laura Mulvey, ο Richard Dyer και η Judith Butler, προκειμένου να κατανοήσουν το φύλο ως πολιτιστική και κοινωνική κατασκευή (διαφοροποιημένο από το βιολογικό φύλο) και θα ενημερωθούν για πολιτικά κινήματα όπως ο φεμινισμός. Στη συνέχεια μέσω μιας σειράς κινηματογραφικών αποσπασμάτων, θα συζητηθούν και θα διερευνηθούν οι τρόποι με τους οποίους έργα από το Χόλυγουντ, αλλά και από τον ανεξάρτητο αμερικανικό και ευρωπαϊκό κινηματογράφο αναπαριστούν τα φύλα.
Σκοπός του εργαστηρίου είναι να παροτρυνθούν οι μαθητές/τριες να εξετάσουν εάν, πώς και σε ποιο βαθμό οι έννοιες του φύλου είναι πολιτιστικά καθορισμένες και συνδέονται με τις κοινωνικές και πολιτιστικές αναπαραστάσεις του φύλου στην οθόνη.
1ος Διεθνής Μαθητικός Διαγωνισμός Δημιουργίας Επιτραπέζιου και Ψηφιακού Παιχνιδιού
Με την αιγίδα της Περιφέρειας Αττικής, η Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ) και η Ένωση Μηχανικών Πληροφορικής και Επικοινωνιών διοργανώνουν τον 1ο Διεθνή Μαθητικό Διαγωνισμό Δημιουργίας Επιτραπέζιου και Ψηφιακού Παιχνιδιού για τους/τις μαθητές/μαθήτριες των τριών τελευταίων τάξεων της Πρωτοβάθμιας και όλων των τάξεων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης των σχολείων της χώρας και της Ομογένειας.
Επίκεντρο του διαγωνισμού είναι η σύνδεση ανάμεσα σε πρακτικές της παιχνιδοκεντρικής μάθησης με συγκεκριμένους στόχους, μέσα από την ενεργητική εμπλοκή των μαθητών με τα αντικείμενα διδασκαλίας, συνεισφέροντας συγχρόνως στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων, της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας των μαθητών, όπως και στην εξοικείωση των εκπαιδευτικών με παραγωγικούς τρόπους διδασκαλίας μέσα από τη χρήση των ψηφιακών μέσων. Σημαντικό όφελος θα αποτελέσει επίσης η καλλιέργεια κλίματος ομαδοσυνεργατικής μάθησης και συνεργασίας μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών, αλλά και των μαθητών μεταξύ τους, στο πλαίσιο μιας πρωτότυπης δημιουργικής διαδικασίας.
