«Παγωμένη» λόγω Πάσχα ορθοδόξων και καθολικών είναι το τελευταίο διάστημα η αγορά του ελαιολάδου, αλλά σε «ανάσταση» της αγοραστικής δραστηριότητας προσδοκούν οι μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας, όπως η Κρήτη, η Λακωνία από την Πελοπόννησο, όπως βέβαια και νησιά όπως τη Λέσβο.
Την ίδια ώρα, όπως αναφέρουν πληροφορίες που δόθηκαν στη δημοσιότητα, Ιταλοί αντιπρόσωποι μεγάλων οίκων ελαιολάδου έχουν στραμμένο το ενδιαφέρον τους στη νέα παραγωγή της χώρας μας και προετοιμάζουν επισκέψεις για να δουν από κοντά τη μεγάλη ανθοφορία που ήδη διαπιστώνεται σε πολλές περιοχές, μετά τον ευνοϊκό για την καλλιέργεια της ελιάς χειμώνα.
Ενδεικτικά, ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ) αναφέρει πως στη διάρκεια των διακοπών του Πάσχα για καθολικούς και ορθοδόξους είχαμε, όπως φαίνεται, και ανάλογες «διακοπές στις αγοραπωλησίες ελαιολάδου στις ευρωπαϊκές μεσογειακές χώρες», ενώ «αναμένονται εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά του ελαιολάδου μετά τις διακοπές του Πάσχα». Ωστόσο, ο ΣΕΔΗΚ κάνει λόγο για έναν ορίζοντα εξελίξεων αρκετά θολό, αφού η ενεργειακή κρίση φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά και την προσφορά αλλά και τη ζήτηση του προϊόντος.
Έτσι, σύμφωνα με το δελτίο τιμών του ΣΕΔΗΚ της 19ης Απριλίου 2022, οι μέγιστες τιμές διατηρήθηκαν στην Ελλάδα στα 3,50-3,65 ευρώ το κιλό και στην Ιταλία στα 4,40 ευρώ/κιλό, ενώ αντίθετα στην Τυνησία εκτινάχθηκαν από 3,38 στα 3,63 ευρώ/κιλό.
Εξαίρεση παρουσιάστηκε στην Ισπανία, όπου οι μέγιστες τιμές έπεσαν (μάλλον προσωρινά) από 4,60 στα 3,49 ευρώ/κιλό, ενώ, αντίθετα, οι ελάχιστες αυξήθηκαν από 3,22 σε 3,39 ευρώ/κιλό.
Σε επίπεδο Ελλάδας
Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, το άνοιγμα της αγοράς μετά τις γιορτές περιμένουν στην Κρήτη, τη Λακωνία και τη Λέσβο οι εκπρόσωποι των συνεταιριστικών οργανώσεων και των παραγωγών.
Η «Ύπαιθρος Χώρα» δημοσιεύει στοιχεία σύμφωνα με τα οποία «χωρίς κάποια ιδιαίτερη κινητικότητα σε επίπεδο αγοράς φαίνεται ότι πέρασε το τελευταίο δεκαήμερο για τη Λακωνία, με τις τιμές να παραμένουν στο επίπεδο των 3,60-3,70 ευρώ, σύμφωνα με τις πράξεις που προηγήθηκαν. «Τώρα υπάρχει μια καθίζηση στη ζήτηση, αλλά και στην προσφορά, μπορώ να πω», αναφέρει από την περιοχή ο πρόεδρος της ΚΑΣΕΛΛ, Νίκος Γραμματικάκης. Μετά τις γιορτές του Πάσχα θα φανεί αν η εικόνα αυτή οφείλεται απλώς στην εορταστική περίοδο ή στο γενικότερο κλίμα που διαμορφώνει η επικρατούσα ρευστή κατάσταση. Ο ίδιος αναφέρθηκε στην πτώση της κατανάλωσης διεθνώς, αλλά και στις ανατιμήσεις στο προϊόν, οι οποίες δεν έχουν όμως μεταβάλει την τιμή και την κατάσταση στον παραγωγό, αφού τα κόστη είναι πολλαπλάσια αυξημένα».
Το ίδιο δημοσίευμα κάνει ιδιαίτερη αναφορά στη Σητεία σε επίπεδο Κρήτης, με τον πρόεδρο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Σητείας, Μανόλη Μαυροματάκη, να δηλώνει: «Οι αγορές είναι πολύ “κρατημένες” σε ό,τι αφορά τα ποιοτικά λάδια. Οι τιμές για την περιοχή παραμένουν σταθερές, στα περίπου 3,60-3,65 ευρώ, για όσες τουλάχιστον δοσοληψίες γίνονται και χωρίς ιδιαίτερη κινητικότητα». Όπως εκτιμά με επιφύλαξη, ελλείψει επίσημων στοιχείων, το 1/3 της παραγωγής πρέπει να μένει ακόμη αδιάθετο στην περιοχή. Οι προσφορές των αλυσίδων – μια διαδικασία που πέρυσι τέτοια περίοδο είχε ολοκληρωθεί – φαίνεται ότι ακόμη κρατούν πίσω την αγορά προϊόντος για την περιοχή.
Πάντως, σε ό,τι αφορά τη νέα παραγωγή, θετικά δείχνουν τα πρώτα μηνύματα, με τα δέντρα να έχουν μπει στο στάδιο της ανθοφορίας. «Υπήρξε μια πολύ καλή περίοδος τον χειμώνα με αρκετά μεγάλες βροχοπτώσεις, αλλά όχι επικίνδυνες και καταστροφικές, και από ό,τι φαίνεται οι ελιές ανθοφορούν σε όλη την περιοχή», ανέφερε, επισημαίνοντας βέβαια ότι πολλά εξαρτώνται από τη συνέχεια, τις ζέστες, τη σκόνη κ.λπ.
Ο δάκος στην Κρήτη – Μεγάλος ο πληθυσμός του εχθρού της ελιάς
Εν τω μεταξύ, μολονότι δόθηκε στη δημοσιότητα το νέο δελτίο ενημέρωσης των παραγωγών για τις φυτοπροστατευτικές επεμβάσεις που θα πρέπει να κάνουν στις ελιές τους, καμία αναφορά δε γίνεται από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών του Ηρακλείου στον μεγάλο δακοπληθυσμό που υπάρχει στο νησί μας και που φαίνεται πως θα μας απασχολήσει έντονα μέσα σε δύο-τρεις μήνες.
Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Σμυρνάκης, παρά τον βαρύ και παρατεταμένο χειμώνα, ο δακοπληθυσμός φαίνεται μεγάλος και αυτό οφείλεται κυρίως στις αμάζευτες ελιές των λιοφύτων που έχουν εγκαταλειφθεί.
Βέβαια, στην παρούσα φάση – κάτι που αποτυπώνεται και στη σχετική ενημέρωση του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου – ο ελαιοπαραγωγικός κόσμος θα πρέπει να έχει στραμμένα τα “όπλα” του στον πυρηνοτρήτη, ο οποίος είναι ο πρώτος σοβαρός εχθρός της ελιάς από την περίοδο της άνοιξης. Και, φυσικά, η επέμβαση κατά του πυρηνοτρήτη (όπου αυτή χρειάζεται να γίνει) “πιάνει” και την πρώτη γενιά του δάκου.
Θα πρέπει τέλος να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας και τη δήλωση Σμυρνάκη, ότι, αν δεν έχουμε και αυτό το καλοκαίρι μεγάλες και παρατεταμένες ζέστες, υπάρχει ο κίνδυνος να βιώσουμε μια δακοπροσβολή, που δε θα διαφέρει καθόλου από την καταστροφική δακοπροσβολή της χρονιάς του 2019.