Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφασίζει το μεσημέρι, σε μυστική ψηφοφορία, αν το τιμόνι της Κομισιόν θα παραμείνει στα χέρια της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για άλλα πέντε χρόνια. Ενα δύσκολο στοίχημα για τη Γερμανίδα πολιτικό, καθώς μέχρι και σήμερα το επιτελείο της δεν είναι βέβαιο ότι η υποψηφιότητά της θα συγκεντρώσει τις 361 από τις 720 ψήφους που χρειάζεται. Το τοπίο θόλωσε περισσότερο μετά τη χθεσινή απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ για την υπόθεση των εμβολίων κατά της Covid-19, καθώς αποφάνθηκε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έπρεπε να περιορίσει την πρόσβαση του κοινού σε ορισμένες λεπτομέρειες και ρήτρες των συμβολαίων αγοράς.
Η ώρα της αλήθειας έφθασε λοιπόν. Στη 1 μετά το μεσημέρι (ώρα Στρασβούργου – 14:00 ώρα Ελλάδος) οι 720 ευρωβουλευτές του νέου ευρωκοινοβουλίου θα κληθούν να υπερψηφίσουν ή να καταψηφίσουν την πρόταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για μια δεύτερη θητεία της Γερμανίδας πολιτικού στην κορυφαία θέση της Κομισιόν.
Σύμφωνα με το Politico, εάν η φον ντερ Λάιεν δεν εξασφαλίσει τουλάχιστον 361 ψήφους, θα προκληθεί μια άνευ προηγουμένου πολιτική κρίση αφήνοντας την πιο ισχυρή θέση στην ΕΕ ακάλυπτη, σε μια περίοδο αστάθειας στην Ευρώπη και ευρύτερα.
Οι υποστηρικτές της Γερμανίδας, τονίζουν ότι η φον ντερ Λάιεν εγγυάται τη σταθερότητα, αυτό δηλαδή που χρειάζεται η Ευρώπη, καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία συνεχίζεται, η εξάμηνη εκ περιτροπής προεδρία της Ουγγαρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ έχει ταράξει τα νερά και ο Ντόναλντ Τραμπ που διεκδικεί την προεδρία των ΗΠΑ… καραδοκεί.
Αισιοδοξία
Λίγες ώρες πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία, αρκετοί ευρωβουλευτές εμφανίστηκαν βέβαιοι ότι η φον ντερ Λάιεν θα λάβει την απαιτούμενη πλειοψηφία.
«Είμαι σίγουρος ότι θα περάσει, είμαι σίγουρος ότι οι ψήφοι είναι εκεί», δήλωσε στο POLITICO ο ευρωβουλευτής Sigfried Muresan, ο οποίος είναι αντιπρόεδρος της ομάδας του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος τής φον ντερ Λάιεν, υποστηρίζοντας ότι ένας από τους βασικούς λόγους για να την ψηφίσει κανείς είναι πως «η εκλογή προέδρου της Επιτροπής σε λιγότερο από δύο μήνες μετά τις εκλογές, είναι ένα σημάδι σταθερότητας, ένα σημάδι συνέχειας».
Άτομο που βρίσκεται κοντά στη φον ντερ Λάιεν, το οποίο παρέμεινε ανώνυμο λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος, δήλωσε ότι είναι «συγκρατημένα αισιόδοξοι».
Προβληματισμός
Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας της, η φον ντερ Λάιεν ήταν η επικεφαλής στη διαχείριση κρίσεων στην Ευρώπη, καθοδηγώντας το μπλοκ μέσω της πανδημίας, της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και της επακόλουθης ενεργειακής κρίσης. Ωστόσο, ο συγκεντρωτικός χαρακτήρας της στη λήψη αποφάσεων αποξένωσε άλλους αξιωματούχους της ΕΕ, ενώ η μερική υποχώρησή της σε ορισμένες από τις υποσχέσεις της για το κλίμα ανησυχεί τους «πράσινους» ευρωβουλευτές.
Δικαστική απόφαση «καίει» την Ούρσουλα
Λιγότερο από 24 ώρες πριν από την ψηφοφορία το Δικαστήριο της ΕΕ έκρινε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έπρεπε να περιορίσει την πρόσβαση του κοινού σε ορισμένες λεπτομέρειες και ρήτρες των συμβολαίων αγοράς εμβολίων κατά της Covid-19 στη διάρκεια της πανδημίας.
Πρόκειται μόνο για μία από τις εκκρεμείς νομικές υποθέσεις γύρω από το Pfizergate, το σκάνδαλο που αφορά τα διαγραμμένα κείμενα της φον ντερ Λάιεν με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer Άλμπερτ Μπούρλα, που φέρεται να αφορούσαν τις διαπραγματεύσεις για το εμβόλιο κατά του κορονοϊού.
«Πρέπει να περάσει»
Εάν η φον ντερ Λάιεν αποτύχει να επανεκλεγεί, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να επιστρέψουν στο τραπέζι και να βρουν μια εναλλακτική επιλογή εντός ενός μηνός, αφήνοντας το θεσμικό όργανο της ΕΕ σε πολιτικό αδιέξοδο, την ώρα που τα σκληρά δεξιά και ακροδεξιά κόμματα αυξάνουν την επιρροή τους σε ολόκληρη την ήπειρο.
Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θα «πιάσει δουλειά» πριν από τις αρχές του επόμενου έτους, αντί της 1ης Νοεμβρίου που είχε προγραμματιστεί για την έναρξη της (νέας) θητείας της φον ντερ Λάιεν.
«Απλώς πρέπει να περάσει», δήλωσε στο Politico αξιωματούχος της ΕΕ, αποτυπώνοντας το κλίμα στις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο ενόψει της ψηφοφορίας.
Αλλαξε την ομιλία της η φον ντερ Λάιεν
Πριν από την ψηφοφορία, η επικεφαλής της Κομισιόν θα απευθυνθεί στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, εκθέτοντας τις πολιτικές προτεραιότητές της με στόχο να πείσει όσο το δυνατόν περισσότερους ευρωβουλευτές να την υποστηρίξουν.
Μάλιστα, όπως έγραψε και ο «Πληροφοριοδότης», μετά την απόφαση του Δικαστηρίου και από αλλεπάλληλες συνεδριάσεις το μεσημέρι χθες, αποφασίστηκε η φον ντερ Λάιεν να ξαναγράψει την ομιλία της, ώστε να είναι σε απολογητικούς τόνους.
Θα ακολουθήσει ένα δίωρο διάλειμμα για να γίνουν τα… παζάρια της τελευταίας στιγμής και στις 2 ώρα Ελλάδος θα ξεκινήσει η διαδικασία της ψηφοφορίας, ενώ τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν λίγο πριν τις 4 το απόγευμα (ώρα Ελλάδος).
Αποστασίες και «μαξιλάρι»
Στις εκλογές του Ιουνίου, το ΕΛΚ της φον ντερ Λάιεν, οι Σοσιαλιστές και το Renew εξασφάλισαν 401 έδρες. Αν και η φον ντερ Λάιεν αναμένει ότι οι τρεις κεντρώες ομάδες που την υποστήριξαν το 2019 θα την ξαναψηφίσουν, ορισμένα μέλη του συνασπισμού της ανακοίνωσαν ότι δεν θα το κάνουν.
Στρατηγικά, η φον ντερ Λάιεν χρειάζεται ένα «μαξιλάρι», καθώς οι ειδικοί λένε ότι περίπου το 10% όσων αναμένεται να την υποστηρίξουν μπορεί να μην το πράξουν, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει ένα καθοριστικό κενό.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει καταψηφίσει ποτέ υποψήφιο για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τότε που η Συνθήκη της Λισαβόνας του 2009 έδωσε στο ΕΚ περισσότερες εξουσίες όσον αφορά τον επικεφαλής της Κομισιόν.
Η «δεξαμενή» εκτός συνασπισμού
Μετά τις πρόσφατες ευρωεκλογές η φον ντερ Λάιεν προσέγγισε ομάδες εκτός του συνασπισμού της, συμπεριλαμβανομένων των αριστερών Πρασίνων, οι οποίοι βλέπουν τη στήριξη προς τη Γερμανίδα ως ευκαιρία να έχουν μεγαλύτερη επιρροή, με κύριο στόχο τους να μην υποχώρηση η ΕΕ στις δεσμεύσεις της για το κλίμα.
Οι Πράσινοι θα συνεδριάσουν το πρωί της Πέμπτης μετά την ομιλία της φον ντερ Λάιεν για να αποφασίσουν τη στάση θα κρατήσουν στη μυστική ψηφοφορία, δήλωσε εκπρόσωπος των Πρασίνων.
«Νομίζω ότι έχει εκπλήξει πολλούς από εμάς όλα αυτά τα χρόνια που αγωνίζεται για την Πράσινη Συμφωνία», δήλωσε η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Alice Bah Kuhnke. «Αν ψηφίσουμε ναι στην Ούρσουλα, δεν σημαίνει ότι θα ψηφίσουμε τα πάντα τα επόμενα πέντε χρόνια. Εξαρτάται από το αν θα μείνει πιστή στις δεσμεύσεις της».
Την ίδια ώρα οι σκληροδεξιοί Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR), η πολιτική οικογένεια της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, εμφανίζονται διχασμένοι ως προς την υποστήριξη της φον ντερ Λάιεν.
Πολλά θα εξαρτηθούν από την ομιλία της φον ντερ Λάιεν που θα προηγηθεί της ψηφοφορίας, δήλωσε κοινοβουλευτικός αξιωματούχος. «Έχει δώσει μεμονωμένες υποσχέσεις και σε ξεχωριστές συναντήσεις με πολιτικές ομάδες. Ας δούμε πώς θα καταφέρει να τα χωρέσει όλα αυτά σε ένα συνεκτικό κείμενο».