Ο Αλέξης Τσίπρας παραιτήθηκε: τα σημάδια του σοκ στα στελέχη της Κουμουνδούρου, η συνειδητοποίηση πως η πιο σταθερή φιγούρα του προοδευτικού χώρου την τελευταία δεκαπενταετία παραδίδει τα ηνία, ήταν εμφανή χθες το μεσημέρι στον οποιονδήποτε παρατηρητή. Από εδώ και πέρα, ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να βρει έναν νέο βηματισμό – και μαζί του, ο ευρύτερος κεντροαριστερός χώρος μπαίνει πλέον σε αχαρτογράφητα νερά, στη «μετά Τσίπρα» εποχή. Καθόλου τυχαία, από το ΠΑΣΟΚ φρόντισαν να μη σχολιάσουν καθόλου τις εξελίξεις στην αξιωματική αντιπολίτευση. Οχι μόνο γιατί γνωρίζουν από ιδία πείρα πόσο πολιτικά άκομψη θα ήταν η οποιαδήποτε δήλωση, αλλά γιατί ξέρουν πως αυτή η αλλαγή σελίδας επηρεάζει άμεσα τον ρόλο του ΠΑΣΟΚ από εδώ και στο εξής.
Η μεγάλη ευκαιρία του ΠΑΣΟΚ
Η επόμενη μέρα της Κεντροαριστεράς χωρίς τον Αλέξη Τσίπρα στο τιμόνι του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκει δύο κόμματα να προετοιμάζονται για το δεύτερο μισό ενός εκλογικού κύκλου που θα σχηματίσει τους νέους συσχετισμούς ανάμεσά τους – οι αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου και οι ευρωεκλογές της ερχόμενης άνοιξης θα είναι αυτές που θα αναδείξουν το αποτύπωμα των αλλαγών που θα συντελεστούν σε έναν από τους δύο πόλους του χώρου μέσα στο καλοκαίρι. Παράλληλα, πασοκικές εκτιμήσεις αναγνωρίζουν αυτήν τη στιγμή τη μεγάλη ευκαιρία που έχει ο Νίκος Ανδρουλάκης: καθώς το δικό του κόμμα έχει ήδη προβεί στις απαραίτητες στελεχικές αλλαγές και έχει κριθεί εκλογικά γι’ αυτές, το επόμενο διάστημα θα κληθεί να αναλάβει επιπλέον αντιπολιτευτικό βάρος από αυτό που διαφαίνεται από το ποσοστό του. Εκεί θα αναδειχθεί αν μπορεί, όπως λέει, να αναλάβει και τον ρόλο του πρωταγωνιστή του προοδευτικού χώρου, αποκαθιστώντας τον μεταπολιτευτικό δικομματισμό σε αυτόν που ήταν πριν από την κρίση.
Οι δυνατότητες προσέγγισης
Η απουσία του Τσίπρα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, λένε οι ίδιες εκτιμήσεις, επιτρέπουν στο ΠΑΣΟΚ να λειτουργήσει ως υποδοχέας για τη μερίδα της κεντροαριστερής βάσης που παρέμενε στον ΣΥΡΙΖΑ λόγω του προέδρου του – και που μάλλον βλέπει με κακό μάτι τις φερόμενες υποψηφιότητες για τη διαδοχή του. Παράλληλα, όμως, αφαιρεί ένα εμπόδιο για την όποια απόπειρα προσέγγισης των δύο χώρων: ο Τσίπρας ήταν, με βάση τα πασοκικά λεγόμενα, «κόκκινο πανί» για την όποια υποψία διαλόγου σε κομματικό επίπεδο. Αυτή την άποψη εξέφρασε χθες και η Αννα Διαμαντοπούλου, σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Ο ΣΥΡΙΖΑ μπαίνει σε δίνη ή ανασυγκρότησης ή διάσπασης (…) Το ΠΑΣΟΚ έχει πλέον δυνατότητες προσέγγισης με τον ΣΥΡΙΖΑ», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σε κάθε περίπτωση, και παρότι στην πασοκική όχθη παρατηρούν από χθες με ενδιαφέρον τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, η στρατηγική του ΠΑΣΟΚ για την αναγέννηση της Δημοκρατικής Παράταξης δεν έχει αλλάξει.
Σε αναζήτηση κατεύθυνσης
Τα διλήμματα στην όχθη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν, σ’ αυτήν τη φάση, ταυτοτικό χαρακτήρα. Η παρουσία του Τσίπρα λειτουργούσε ως κοινή συνισταμένη για τις τάσεις και ήταν λίγο-πολύ δεδομένος ακόμα και για την εσωκομματική αντιπολίτευση, ακόμα και λίγη ώρα προτού ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κάνει γνωστές τις προθέσεις του στην Εκτελεστική Γραμματεία. Από εδώ και πέρα στον ΣΥΡΙΖΑ καλούνται να αποφασίσουν την κατεύθυνση που θα έχει η ανανέωση, βλέποντας πολύ σύντομα μια αυτοδιοικητική αναμέτρηση η οποία δεν ήταν ποτέ το δυνατό σημείο του κόμματος. Και παράλληλα, εν μέσω των εσωτερικών τους διεργασιών, να ανταποκριθούν στον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον οποίο ακόμα κατέχουν.