Tα αμορτισέρ είναι ζωτικής σημασίας για το σύστημα της ανάρτησης του αυτοκινήτου: είναι μηχανικές ή υδραυλικές συσκευές που έχουν σχεδιαστεί για να απορροφούν και να μειώνουν τους κραδασμούς. Αυτό το κάνουν μετατρέποντας την κινητική ενέργεια του κραδασμού σε άλλη μορφή ενέργειας (συνήθως θερμότητα), η οποία στη συνέχεια διαχέεται. Τοποθετούνται ανά ζεύγη στον μπροστινό και στον οπίσθιο άξονα των αυτοκινήτων.
Ποιες είναι πιθανές ενδείξεις ότι το αμορτισέρ έχει υποστεί βλάβη;
- Το όχημα καθυστερεί να φρενάρει. Αν και αυτό το σύμπτωμα μπορεί να υποδηλώνει κάποιο άλλο πρόβλημα του οχήματος, συχνά συνδέεται με βλάβες των αμορτισέρ. Κύριος ρόλος των αμορτισέρ είναι να εξασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή επαφή του ελαστικού με το έδαφος. Όταν έχουν χαλάσει, δεν είναι δυνατόν να κοντρολάρουν σωστά την αναπήδηση των τροχών. Επομένως, με τη μη αποτελεσματική πρόσφυση των τροχών στο οδόστρωμα, το φρενάρισμα δε γίνεται σωστά.
- Ανομοιόμορφη φθορά ελαστικών. Αυτή η ένδειξη πάλι μπορεί να σχετίζεται με άλλα προβλήματα, όμως, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα πρέπει για λόγους ασφαλείας και αποφυγή της υδρολίσθησης να εντοπίσεις τη ρίζα του προβλήματος και αν σχετίζεται με βλάβη στα αμορτισέρ να τα αντικαταστήσεις.
- Δονήσεις του τιμονιού. Σε ανώμαλους δρόμους, οι κραδασμοί στο τιμόνι μπορούν να λογιαστούν σαν κάτι φυσιολογικό, όμως, αν αυτό συμβαίνει κατά την οδήγηση σε ομαλούς δρόμους, τότε θα πρέπει να τσεκάρεις αν τα αμορτισέρ σου έχουν χαλάσει.
- Διαρροές των λαδιών των αμορτισέρ. Μπορεί να εντοπίσεις κηλίδες λαδιού στο πλάγιο τμήμα των αμορτισέρ ή στο έδαφος. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει πάλι να αλλάξεις τα αμορτισέρ, διότι θα υπάρχουν πολλές δυσκολίες χειρισμού του αυτοκινήτου, καθώς δε θα μπορεί να θέσει υπό έλεγχο τις ταλαντώσεις των ελατηρίων της ανάρτησης και του σασί.
- Ήχοι κροταλίσματος από τα αμορτισέρ. Τα αμορτισέρ ελαττώνουν τους κραδασμούς χάρη στους δακτυλίους αλλά και διευκολύνουν την ανοδική και καθοδική κίνηση της ανάρτησης, αν όμως έχουν φθορές δεν είναι σε θέση να απορροφούν τις δονήσεις και τους κραδασμούς και έτσι μπορεί να ακούγονται θόρυβοι.
- Φθαρμένοι δακτύλιοι αμορτισέρ. Και στις 2 άκρες των αμορτισέρ υπάρχουν δακτύλιοι, που εξαιτίας του σημείου που είναι τοποθετημένοι, είναι εκτεθειμένοι συνεχώς σε δυσμενείς συνθήκες της ατμόσφαιρας. Εξαιτίας αυτού και σε συνδυασμό με την πάροδο του χρόνου και την κάλυψη πολλών χιλιομέτρων, οι δακτύλιοι μπορεί να σπάσουν.
- Όταν φρενάρεις, το αυτοκίνητο έχει μία κλίση προς τα μπροστά. Τα αμορτισέρ με βλάβες αφήνουν το υγρό να κυλάει μέσα στην τσιμούχα, προκαλώντας υπερβολική κίνηση του κυλίνδρου, με αποτέλεσμα το όχημα να γέρνει προς τα μπρος, όταν φρενάρεις.
- Όταν βάζεις μπρος, το αυτοκίνητο γέρνει προς τα πίσω, καθώς πατάς το γκάζι.
Πότε πρέπει να αλλάξω τα αμορτισέρ;
Αν παρατηρήσεις κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, σου συστήνουμε να μεταφέρεις το αυτοκίνητό σου σε ένα συνεργείο για έλεγχο, γιατί πιθανότατα θα χρειαστούν αλλαγή. Αν αναρωτιέσαι αν μπορούν απλά να επισκευαστούν, η απάντηση είναι όχι. Τα αμορτισέρ όταν έχουν βλάβες είναι από τα ανταλλακτικά που δεν επισκευάζονται, αλλά πρέπει να αντικατασταθούν και μάλιστα σε ζεύγη στον ίδιο άξονα. Δηλαδή αν, για παράδειγμα, χαλάσει μόνο το αριστερό αμορτισέρ του μπροστινού άξονα, θα χρειαστεί να αλλάξεις και το δεξί για να διατηρηθεί η ισορροπία της ανάρτησης και να διασφαλιστεί η ασφάλεια της οδήγησης. Εδώ να σημειώσουμε ότι δε θα χρειαστεί να αλλάξεις και τα αμορτισέρ του οπίσθιου άξονα. Αυτό θα συμβεί μόνο σε περίπτωση που επιθυμείς την αναβάθμιση της ανάρτησης.
Γενικότερα, αν δεν παρατηρήσεις κάποια προβληματική ένδειξη, οι κατασκευαστές των αμορτισέρ συστήνουν την αλλαγή ανά 40.000 χιλιόμετρα, αλλά αν έχεις ένα ήπιο στυλ οδήγησης, δε μεταφέρεις με το αυτοκίνητο αυξημένο φορτίο και περνάς έλεγχο σε ΚΤΕΟ στο προβλεπόμενο διάστημα, τότε ενδεχομένως η αλλαγή αμορτισέρ χρειαστεί να γίνει στα διπλά χιλιόμετρα.
Πώς να αλλάξω αμορτισέρ;
Μπορείς να μεταφέρεις το αυτοκίνητό σου στο συνεργείο για την αντικατάσταση. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, χρειάζονται 1 ως 5 ώρες να αλλαχθούν τα αμορτισέρ κάθε άξονα και ακολούθως απαιτείται η ευθυγράμμιση των τροχών. Σε περίπτωση που διαθέτεις την απαραίτητη τεχνογνωσία και τον κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό (μάσκα εργασίας, γάντια), τότε και μόνο τότε θα μπορούσες να κάνεις την αντικατάσταση αμορτισέρ μόνος/μόνη σου.
Για τη συγκεκριμένη εργασία θα χρειαστείς τάκους τροχών, γρύλο, μια συρμάτινη βούρτσα για να καθαρίσεις τις συσσωρεύμενες ακαθαρσίες και το λάδι που ενδεχομένως να χρησιμοποιήσεις, για να χαλαρώσεις τα στοιχεία στερέωσης. Εδώ, θα σου παραθέσουμε κάποιες οδηγίες γενικής χρήσης, όμως λάβε υπόψη ότι τα βήματα ενδεχομένως να διαφέρουν ανάλογα με τη μάρκα και το μοντέλου του αυτοκινήτου σου και από το αν πρέπει να αντικαταστήσεις τα αμορτισέρ στον μπροστινό ή τον πίσω άξονα. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν!
Χρησιμοποίησε τάκους τροχών και ανύψωσε το αυτοκίνητο με έναν γρύλο. Για να βγάλεις τα αμορτισέρ, πρέπει να έχεις πρόσβαση στα άνω και κάτω στοιχεία στερέωσης. Ίσως χρειαστεί να βγάλεις την επένδυση των θόλων τροχών και να κάνεις αποσυναρμολόγηση της ταπετσαρίας του εσωτερικού. Θα χρειαστεί να καθαρίσεις τα στοιχεία στερέωσης. Πριν αρχίσεις να αποσυναρμολογείς το αμορτισέρ, σήκωσε λίγο την ανάρτηση, ώστε να μη σε τραυματίσει το ελατήριο.
Ξεβίδωσε το κάτω μπουλόνι, όμως, μη το βγάλεις, για να κρατηθεί ασφαλισμένο το αμορτισέρ. Θα χρειαστεί πρώτα να ξεβιδώσεις το πάνω στοιχείο στερέωσης, έπειτα να βγάλεις το κάτω μπουλόνι και τέλος θα είσαι σε θέση να αφαιρέσεις το αμορτισέρ.
Όπως προαναφέρθηκε τα αμορτισέρ της αλλάζονται ανά ζεύγη, άρα θα χρειαστεί να αφαιρέσεις και το ανταλλακτικό της άλλης πλευράς. Αφού το αφαιρέσεις, αν το αμορτισέρ διαθέτει βάση, θα χρειαστεί να τη βγάλεις. Για να το κάνεις, στερέωσε τη ράβδο εμβόλου του αμορτισέρ σε μία μεγκένη και άρχισε τα ξεβιδώνεις το στοιχείο στερέωσης. Με βάση τη σχεδίαση του αμορτισέρ, η ράβδος έχει τη δυνατότητα να στερεωθεί με διαφορετικές μεθόδους. Τσέκαρε το σετ της βάσης αμορτισέρ και του καλύμματος σκόνης και αντικατάστησέ το, αν είναι απαραίτητο.
Αστάρωσε το καινούριο αμορτισέρ, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Έπειτα το αμορτισέρ πρέπει να είναι τοποθετημένο μόνο κάθετα, αλλιώς θα υπάρξει ανάγκη να ασταρωθεί ξανά, πριν την τοποθέτηση. Ανάλογα με τον σχεδιασμό του αμορτισέρ το μπαμ στοπ μπορεί να εγκατασταθεί απευθείας στη βάση. Προτού εγκαταστήσεις το νέο αμορτισέρ, καθάρισε τις βάσεις τοποθέτησής του στο αμάξωμα. Λάβε υπόψη ότι τα στοιχεία στερέωσης και τα σινεμπλόκ, σε πρώτη φάση, πρέπει μόνο να βιδώνονται, θα χρειαστεί να τα σφίξεις μόνο αν η ανάρτηση εγκατασταθεί στη θέση για να λειτουργήσει. Κάνε καθαρισμό της επιφάνειας που θα ακουμπήσει η ζάντα του τροχού. Με ένα δυναμόκλειδο, σφίξε τα στοιχεία στερέωσης, με τη ροπή που συστήνει ο κατασκευαστής.
