Του Σπύρου Δημητρέλη
Το 2021 θα είναι μια χρονιά μείωσης της φορολογίας για τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Μέσα από μια σειρά παρεμβάσεων μείωσης της φορολογίας εκατομμύρια νοικοκυριά θα δουν αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Ωστόσο, τα μέτρα που έχουν θεσπιστεί είναι τυπικά προσωρινού χαρακτήρα και χαρακτηρίζονται ως έκτακτα. Ωστόσο, ο σχεδιασμός της κυβέρνησης προβλέπει ότι, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες και οι εξελίξεις, οι μειώσεις των φόρων θα πάρουν μόνιμη μορφή.
Στις προϋποθέσεις για τη μονιμοποίηση των φορολογικών μειώσεων, το οικονομικό επιτελείο συγκαταλέγει:
-Τον ουσιαστικό τερματισμό της υγειονομικής κρίσης του κορονοϊού μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2021. Ουσιαστικά αυτό που προσδοκούν στο οικονομικό επιτελείο είναι κατά τον Απρίλιο να έχει βελτιωθεί σημαντικά η υγειονομική εικόνα αναφορικά με τον κορονοϊό προκειμένου να προγραμματίσουν διακοπές πολλοί περισσότεροι σε σχέση με τη φετινή χρονιά. Στην περίπτωση αυτή ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, όπως σημειώνουν στο οικονομικό επιτελείο, θα διαμορφωθεί τουλάχιστον στο 7,5% δημιουργώντας σημαντικά δημοσιονομικά περιθώρια.
-Τη συνέχιση της αντοχής της κουλτούρας πληρωμών των φορολογουμένων. Παρά την οικονομική κρίση του κορονοϊού επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχει επιδείξει μια αξιοσημείωτη αντοχή στην ικανότητα εκπλήρωσης των φορολογικών και ασφαλιστικών τους υποχρεώσεων. Σε αυτό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις οικονομικών αναλυτών, έχει βοηθήσει το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του lockdown σημειώθηκε σημαντική αύξηση της αποταμίευσης.
-Η εισροή των ευρωπαϊκών κονδυλίων από το νέο Ταμείο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για το 2021 το οικονομικό επιτελείο έχει προϋπολογίσει ότι θα εισρεύσουν στη χώρα τουλάχιστον 4 δισεκατομμύρια ευρώ από τα 32 που έχουν εξασφαλιστεί για την ελληνική οικονομία. Τα κεφάλαια θα διοχετευθούν στη χρηματοδότηση επενδύσεων.
Οι ελαφρύνσεις
Οι φορολογικές ελαφρύνσεις που έχουν περιληφθεί στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2021 περιλαμβάνουν τις εξής παρεμβάσεις:
– Αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης για το φορολογικό έτος 2021 όσον αφορά την παροχή μισθωτών υπηρεσιών στον ιδιωτικό τομέα και το φορολογικό έτος 2020 όσον αφορά το εισόδημα από άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας φυσικών προσώπων και το εισόδημα από κεφάλαιο (ενοίκια, μερίσματα, δικαιώματα κ.λπ.).
– Παράταση για έξι μήνες της ισχύος του μειωμένου ΦΠΑ σε όλες τις μεταφορές προσώπων από το 24% στο 13% που ισχύει έως και τις 31 Οκτωβρίου 2020. Η μείωση του ΦΠΑ στα ροφήματα της εστίασης από το 24% στο 13%, που ισχύει έως και τις 31 Οκτωβρίου 2020, παρατείνεται και αυτή έως τις 30 Απριλίου 2021. Η εφαρμογή μειωμένου ΦΠΑ 13% στο 90% του κόστους του τουριστικού πακέτου έναντι 80% που ίσχυε πριν παρατείνεται έως το τέλος Απριλίου 2021 ενώ σήμερα ισχύει έως τις 31 Οκτωβρίου.
-Θέσπιση υπερ-αποσβέσεων 200% για τις ψηφιακές επενδύσεις αλλά και τις επενδύσεις των επιχειρήσεων στο περιβαλλοντικό πεδίο (“πράσινες” επενδύσεις). Ουσιαστικά δίνεται η δυνατότητα σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες να ανανεώσουν τον πάγιο εξοπλισμό τους αλλά και να μπουν στην ψηφιακή εποχή κερδίζοντας μέσω φορο-εκπτώσεων, καθώς οι δαπάνες αυτές θα εκπίπτουν από τα καθαρά κέρδη σε ποσοστό 200%. Ήδη εφαρμόζεται έκπτωση 100% για τις δαπάνες αυτές με βάση τις υφιστάμενες διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Γι’ αυτό, οι δαπάνες αυτές, όπως και αντίστοιχες για “πράσινες” δράσεις, θα εκπίπτουν για φορολογικούς σκοπούς σε ποσοστό 200% συνολικά.
Όλα τα παραπάνω σχεδιάζεται να μονιμοποιηθούν εντός του 2021 προκειμένου να περάσει η οικονομία ουσιαστικά σε φάση μείωσης του φορολογικού βάρους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για την τρέχουσα φορολογική χρήση έχει θεσπιστεί εκτάκτως και η μείωση έως και κατάργηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος για τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Στο τραπέζι βρίσκεται η επανάληψη του σχετικού μέτρου και για το φορολογικό έτος 2021, εφόσον βέβαια υπάρξουν τα δημοσιονομικά περιθώρια.
Όλες οι ρυθμίσεις
Εκτός από τις μειώσεις φόρων, οι φορολογούμενοι και οι επιχειρήσεις έχουν στη διάθεσή τους και μια σειρά ρυθμίσεων προκειμένου να διευκολυνθούν. Ειδικότερα:
-Για τις οφειλές που ανεστάλησαν για τους οικονομικά πληττόμενους και αφορούν την περίοδο από Μάρτιο έως και Ιούνιο 2020, θεσπίζεται νέα ειδική ρύθμιση. Οι οφειλές αυτές έχουν ανασταλεί έως το τέλος Απριλίου 2021 και στη συνέχεια μπορούν να ρυθμιστούν είτε άτοκα σε έως 12 μηνιαίες δόσεις είτε εντόκως με επιτόκιο 2,5% από 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις. Μπορούν, βέβαια, να ενταχθούν και στην πάγια ρύθμιση που προσφέρεται αλλά δεν συμφέρει τον οφειλέτη.
-Όλοι όσοι έχουν πληγεί οικονομικά από την πανδημία και έχασαν, για οποιονδήποτε λόγο ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών ή εξωδικαστικού μηχανισμού στο διάστημα Μαρτίου-Σεπτεμβρίου 2020, μπορούν να συνεχίσουν να πληρώνουν κανονικά τη ρύθμιση από τον Οκτώβριο του 2020. Η ρύθμιση αυτή αναβιώνει με όλα τα ευεργετήματά της και οι δόσεις που δεν κατέβαλαν θα προστεθούν ως υπεράριθμες μετά την τελευταία δόση.
-Όλοι όσοι έχασαν τη ρύθμισή τους από την 1η Νοεμβρίου 2019 και μετά, και στους οποίους απαγορεύεται να ρυθμίσουν ξανά τις οφειλές τους, αποκτούν πλέον τη δυνατότητα να ενταχθούν στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων.
-Οφειλές στη Φορολογική Διοίκηση, που προέκυψαν από καταπτώσεις δανείων τα οποία χορηγήθηκαν με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, μπορούν να ρυθμιστούν σε 120 μηνιαίες δόσεις, με κλιμακούμενο πρόγραμμα απαλλαγής από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
-Για όλες τις οφειλές, νέες και παλαιές, οι φορολογούμενοι έχουν στη διάθεσή τους την πάγια ρύθμιση οφειλών των έως 48 δόσεων. Οι οφειλές από τακτικές υποχρεώσεις, όπως είναι ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων και ο ΕΝΦΙΑ, μπορούν να ρυθμιστούν σε έως 24 μηνιαίες δόσεις ενώ οι έκτακτες φορολογικές οφειλές (π.χ., φόρος κληρονομιάς) μπορούν να ρυθμιστούν σε έως 48 μηνιαίες δόσεις.
