Του Δημήτρη Γκάτσιου
Έπειτα από δύο χρόνια πανδημικού ιού, στη διάρκεια των οποίων κλήθηκε να υιοθετήσει και να εφαρμόσει απανωτά κύματα μέτρων στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκεται εδώ και μία εβδομάδα αντιμέτωπη με ακόμα μία μείζονα κρίση στη σχεδόν τριετή πορεία της.
Οι δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία και η εισβολή της Ρωσίας προκαλούν, πέραν των γεωπολιτικών εξελίξεων, ισχυρούς τριγμούς στην παγκόσμια, ευρωπαϊκή και εγχώρια οικονομία, με το Μέγαρο Μαξίμου να καλείται και πάλι να… περπατήσει σε ένα τεντωμένο σχοινί. Μέσα σε αυτό το σκηνικό των… γεωπολιτικών και ενεργειακών συμπληγάδων παίρνει και πάλι “φωτιά” η σεναριολογία που σχετίζεται με το κατά πόσο αυτή η ρευστότητα μπορεί να κρύβει στο βάθος πολιτικές εξελίξεις. Πολιτικές εξελίξεις που έχουν να κάνουν με τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών, αν και επισήμως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έσπευσε να σημειώσει ότι στο… σημειωματάριο του Μαξίμου δεν υπάρχουν κάλπες, χωρίς, ωστόσο, να επαναλάβει τα περί… ολοκλήρωσης της τετραετίας. “Οι εκλογές, ειδικά αυτή τη χρονική περίοδο, νομίζω ότι δεν πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης. Ζούμε ιστορικές στιγμές. Αλλάζουν μείζονα πράγματα στην ήπειρό μας, με πολύ σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή και στη χώρα μας και η κυβέρνηση ασχολείται με αυτό”, ανέφερε.
Τα σενάρια
Τα… παράθυρα που ανοίγονται στον ορίζοντα της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη όσον αφορά στις κάλπες είναι κάτι που συζητείται στα… πολιτικά πηγαδάκια. Στο πλαίσιο αυτό, ένα πρώτο σενάριο θέλει την κίνηση να πραγματοποιείται στο χρονικό διάστημα των μετά το Πάσχα εβδομάδων μέχρι και τον Ιούνιο. Όσοι θεωρούν ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο μπορεί να περπατήσει σημειώνουν ότι η κρίση στην Ουκρανία και οι αλλαγές που αυτή φέρνει στο διεθνές περιβάλλον αποτελεί μια πρώτης τάξης ευκαιρία για την ανανέωση της εντολής από τους πολίτες, καθώς σε ρευστές περιόδους οι πολίτες έχουν την τάση να συσπειρώνονται γύρω από την κυβέρνηση. Παράλληλα, υποστηρίζουν ότι οι ενεργειακές επιπτώσεις μπορεί να διαρκέσουν για αρκετό χρονικό διάστημα, βάζοντας στο… τραπέζι και τους αστάθμητους παράγοντες των θερινών μηνών. Όπως, για παράδειγμα, ένα νέο μέτωπο πυρκαγιών, μετά τις καταστροφές που προκάλεσαν τα πύρινα μέτωπα του 2021.
Ένα δεύτερο σενάριο θέλει τις κάλπες να στήνονται μετά την παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Δηλαδή το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου. Όσοι τάσσονται υπέρ αυτής της οπτικής στέκονται στα μεγάλα οφέλη που θα έχει αποκομίσει η χώρα μετά την ολοκλήρωση μιας τουριστικής περιόδου για την οποία οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι θα… σπάσει το άκρως πετυχημένο αποτέλεσμα του 2019. Ταυτόχρονα, οι κάλπες το ερχόμενο φθινόπωρο δεν μπορούν να θεωρηθούν… πρόωρες, από τη στιγμή που η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα έχει κλείσει τρία χρόνια στην ηγεσία της χώρας και θα… περπατά στο τέταρτο έτος, απέχοντας λίγους μήνες από την ολοκλήρωση της τετραετίας.
Το τρίτο σενάριο, το οποίο, στην παρούσα χρονική συγκυρία, φαίνεται ως το πλέον πιθανό, θέλει τις κάλπες να στήνονται τους εαρινούς μήνες του 2023. Όσοι… ψηφίζουν αυτό το ενδεχόμενο αναδεικνύουν, σε πρώτη φάση, τις σχετικές μέχρι σήμερα δηλώσεις του πρωθυπουργού, σύμφωνα με τις οποίες η κυβέρνηση θα ολοκληρώσει την τετραετία. Ένας ακόμα λόγος που επικαλούνται είναι η ισχυρή προστιθέμενη αξία που θα έχει για τη χώρα, την πραγματική οικονομία, τους πολίτες, την αγορά και την ανάπτυξη το… ξεδίπλωμα των μεταρρυθμίσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, μαζί με τη στρατηγική της μείωσης των φόρων και των εισφορών, η οποία, κατά δήλωση του κ. Μητσοτάκη, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Μέτρα με ευρύτερο αποτύπωμα
Στο μεταξύ, η ανάγκη θωράκισης εκατομμυρίων καταναλωτών από τις επιπτώσεις της ακρίβειας στα αγαθά και των ανατιμήσεων στην ενέργεια… συμβιώνει με το εξακολουθητικό ζητούμενο της δημοσιονομικής ισορροπίας, η οποία, αν μη τι άλλο, και με βάση τις στοχεύσεις για επενδυτική βαθμίδα το πρώτο εξάμηνο του 2023, είναι απαραίτητη εξίσωση σε μια έτσι κι αλλιώς ταραγμένη περίοδο.
Το κυβερνητικό στίγμα προς την κατεύθυνση της στήριξης των πολιτών βρίσκεται συνεχώς στην πρώτη γραμμή του κυβερνητικού αφηγήματος, είτε μέσω παρεμβάσεων του πρωθυπουργού είτε μέσω δημόσιων τοποθετήσεων στελεχών. Η προσοχή της Αθήνας βρίσκεται στραμμένη στις Βρυξέλλες, όσον αφορά τα σήματα που θα εκπέμψει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για παρεμβάσεις στήριξης τύπου COVID-19, με το ιδανικό σενάριο να θέλει μία πρώτη, αλλά ουσιαστική συζήτηση να γίνεται μεταξύ των “27” ηγετών στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στο Παρίσι την ερχόμενη εβδομάδα.
Όσο η κυβέρνηση αναμένει… λευκό καπνό από το μέτωπο της Κομισιόν, που έχει αναλάβει να προτείνει λύσεις οι οποίες θα σταθούν στο πλευρό των κρατών-μελών, προκειμένου να στηριχθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η… συζήτηση και οι εσωτερικές διεργασίες και στο Μέγαρο Μαξίμου… ανάβουν. Στο… μικροσκόπιο του οικονομικού επιτελείου και των στενών συνεργατών του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκονται κωδικοί για την ανεύρεση πηγών θωράκισης, κατά κύριο λόγο των πλέον ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, τη στιγμή που στο… τραπέζι εξακολουθεί να βρίσκεται η χορήγηση επιδόματος τις ημέρες πριν από την εορτή του Πάσχα. Το ερώτημα, πάντως, παραμένει. Μπορεί η καταβολή ενός έκτακτου επιδόματος από μόνη της να λύσει τον γόρδιο δεσμό των ανατιμήσεων και της επιβάρυνσης οικογενειακών προϋπολογισμών; Η απάντηση, σε μια περίοδο με πολλές ανεξερεύνητες ακόμη παραμέτρους, δείχνει προς την κατεύθυνση ευρύτερων κινήσεων. Και, στο πλαίσιο αυτό, εξετάζονται μέτρα με όσο το δυνατόν πιο εκτεταμένο αποτύπωμα στην κοινωνία.
Η κρίσιμη ισορροπία
“Πέρα από τα 2 δισεκατομμύρια που έχουν ήδη διατεθεί για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η στήριξη αυτή θα συνεχιστεί, με έμφαση πάντα στους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας… Η κυβέρνηση συνεχίζει την πολιτική της ελάφρυνσης από τα βάρη που προκαλούν οι φόροι και οι εισφορές του παρελθόντος. Μια πολιτική η οποία, με αυτόν τον τρόπο, μειώνει τα έξοδα των νοικοκυριών, αυξάνει τη δυνατότητά τους να αμυνθούν απέναντι στην ακρίβεια”, σημειώνει ο πρωθυπουργός. Κυβερνητικά στελέχη διαβεβαιώνουν ότι οι όποιες αποφάσεις είναι θέμα χρόνου να ανακοινωθούν, εν αναμονή όχι μόνο πολιτικών για τη στήριξη της απασχόλησης, αλλά και της νέας αύξησης του κατώτατου μισθού από την 1η Μαΐου.
“Με τις δυσκολίες που υπάρχουν, αυτή η αύξηση γίνεται ακόμα πιο επιτακτική”, σχολιάζουν συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη. Στη… μεγάλη εικόνα πάντως, όπως ειπώθηκε, φιγουράρει ως πρωταγωνίστρια η δημοσιονομική ισορροπία. Για ό,τι αυτό συνεπάγεται σχετικά με το μείγμα των παρεμβάσεων που, τελικά, θα υλοποιηθεί.