Του Κώστα Κετσιετζή
Προθεσμία έξι ετών θα έχουν για να χτίσουν με τους σημερινούς όρους, οι ιδιοκτήτες γηπέδων εκτός σχεδίου επιφανείας μικρότερης των τεσσάρων στρεμμάτων, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το χωροταξικό νομοσχέδιο, που κατατέθηκε χθες προς ψήφιση στη Βουλή, από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Όπως είχε προαναγγελθεί το νομοσχέδιο καταργεί τις παρεκκλίσεις αρτιότητας για τα εκτός σχεδίου γήπεδα επιφάνειας 750 τμ, 1.200 τμ και 2 στρέμματα. Ωστόσο, οι ιδιοκτήτες τους θα έχουν περιθώριο δύο ετών, από την έναρξη ισχύος του νόμου, για να προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας, χωρίς να μετράει ο χρόνος που χρειάζεται για τις άδειες δασαρχείου ή της αρχαιολογικής υπηρεσίας, οι οποίες είναι και ιδιαίτερα χρονοβόρες.
Αξίζει να σημειωθεί πως τo διάστημα των έξι ετών ισχύει αν συνυπολογιστεί ότι οι οικοδομικές άδειες ισχύουν για τέσσερα χρόνια. Οι ιδιοκτήτες που δεν θα εκδώσουν οικοδομική άδεια τη μεταβατική περίοδο θα μπορούν να χτίσουν βάσει των όσων θα ορίσουν τα τοπικά ή ειδικά πολεοδομικά σχέδια που θα εκπονηθούν, όπως γίνεται και σήμερα στις περιοχές όπου υπάρχει πολεοδομικός σχεδιασμός.
Σε αντίθεση με το κείμενο που τέθηκε σε διαβούλευση, το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος δεν φέρνει αλλαγές στην εκτός σχεδίου δόμηση στα 4 στρέμματα και άνω, τουλάχιστον μέχρι την υιοθέτηση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων.
Όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος, εδώ παραμένει σε ισχύ η σημερινή νομοθεσία διότι το κράτος όπως καταδείχθηκε στη διαβούλευση, δημιούργησε την πεποίθηση στους ιδιοκτήτες από το 2003 ότι μπορούν να χτίζουν υπό συγκεκριμένους όρους και τώρα δεν είναι σε θέση να προχωρήσει στις απαιτούμενες ενέργειες για τους δρόμους, χωρίς τη μεσολάβηση ενός χρονικού διαστήματος.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το νέο νομοσχέδιο επηρεάζει όλες τις εκτός σχεδίου ιδιοκτησίες, καθώς μειώνεται κατά 10% κατά μέσο όρο ο συντελεστής δόμησης σε όλες τις εν λόγω περιοχές.
Το στοίχημα των πολεοδομικών σχεδίων
Ένα μεγάλο στοίχημα που βάζει η κυβέρνηση είναι η γρήγορη κατάρτιση των τοπικών και ειδικών πολεοδομικών σχεδίων που ουσιαστικά θα βάλει τάξη στην άναρχη δόμηση και θα καθορίσει τις χρήσεις γης στο σύνολο της χώρας.
Το πρόγραμμα είναι ιδιαίτερα φιλόδοξο, καθώς στόχος είναι να μειωθεί ο χρόνος εκπόνησης και έγκρισης των εν λόγω σχεδίων από τα 12 με 15 χρόνια που είναι σήμερα στα 2,5 χρόνια. Μόνο έτσι θα μπορέσει να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα κατάρτισης 500 Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος, το πρόγραμμα κατάρτισης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων θα ξεκινήσει αμέσως μετά την ψήφιση του σχεδίου νόμου, με διαδοχικές (ανά τρίμηνο) δέσμες μελετών που θα περιλαμβάνουν, κάθε μια, περί τις 200 δημοτικές ενότητες, μέχρι την κάλυψη όλης της χώρας (1.135 δημοτικές ενότητες).
Οι απαιτούμενες 500 μελέτες για το σύνολο της χώρας θα έχουν ανατεθεί σε αναδόχους μέχρι το Α’ τρίμηνο του 2023. Μέχρι το Β’ τρίμηνο του 2023 θα έχουν εγκριθεί ΤΠΣ σε περίπου 350 δημοτικές ενότητες, δηλ. περίπου στο 32% της χώρας. Μέχρι το 2028 θα έχει καλυφθεί όλη η χώρα με ΤΠΣ (συμπεριλαμβανόμενων και αυτών που θα αντικαταστήσουν σήμερα εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια).
Η χρηματοδότηση των μελετών είναι εξασφαλισμένη από δύο πηγές: Το Ταμείο Ανάκαμψης θα χρηματοδοτήσει τις μελέτες που θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2026 (περίπου για το 80% των δημοτικών ενοτήτων, με συνολική δαπάνη 160 εκατ. ευρώ). Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, θα χρηματοδοτήσει τις υπόλοιπες μελέτες (περίπου το 20% των δημοτικών ενοτήτων, με συνολική δαπάνη 40 εκατ. ευρώ).
Προτεραιότητα στα νησιά
Προτεραιότητα αναμένεται να δοθεί στις νησιωτικές και τουριστικές περιοχές. Σε περιοχές που θα εξακολουθήσουν να μην πολεοδομούνται, παραμένοντας εκτός σχεδίου, θα καθορίζονται με τα σχέδια αυτά χρήσεις γης και όροι που θα προσιδιάζουν στα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής (π.χ. επίπεδο ανάπτυξης, μέγεθος περιουσίας κ.λπ.). Ειδικά για τις νησιωτικές περιοχές επομένως θα ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες τους.
Η προσέγγιση της εκπόνησης ειδικών πολεοδομικών σχεδίων θα εφαρμοστεί στη Μύκονο και τη Σαντορίνη, στις οποίες, λόγω των έντονων πιέσεων, επιβλήθηκε αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών για ξενοδοχεία εκτός σχεδίου μέχρι την ολοκλήρωση ειδικών πολεοδομικών σχεδίων.
