Το εισαγόμενο ράλι αυξήσεων που ξεκινά από την ενέργεια αλλά στην πράξη μετακυλίεται σε μια σειρά προϊόντων προκαλεί έντονο προβληματισμό στην κυβέρνηση. Πρόσθετα μέτρα για την ελάφρυνση του καλαθιού της νοικοκυράς είναι στο τραπέζι, ωστόσο αναζητείται το κατάλληλο μείγμα για να μην καταστρατηγηθούν οι δημοσιονομικοί κανόνες.
Κρατά εφεδρείες η κυβέρνηση
Σε αυτή τη χρονική συγκυρία η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ένα πρώτο πακέτο μέτρων, ωστόσο κρατά εφεδρείες καθώς δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί η χρονική διάρκεια του «κύματος» των ανατιμήσεων. Δεδομένο είναι πως οι αρχικές προβλέψεις για σταδιακή εκτόνωση του φαινομένου μετά τις γιορτές αποδείχθηκαν υπερβολικά αισιόδοξες και το πιθανότερο είναι να φανεί… φως στο τούνελ την άνοιξη.
Επομένως αρχικά μπαίνει σε εφαρμογή ένα πακέτο μέτρων για την απορρόφηση των «κραδασμών» στο ενεργειακό μέτωπο και ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο πρόσθετων κινήσεων ανάλογα με την πορεία των τιμών. Να σημειωθεί πως μέτρα για να «λειάνουν» τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης θα αναζητήσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινά την Πέμπτη.
Εντός συνόρων το θέμα έχει πυροδοτήσει μία ευρύτερη πολιτική συζήτηση για τις επόμενες κινήσεις, που πρέπει να γίνουν. Ο αντιπρόεδρος της Βουλής – που εκλέγεται με τη Νέα Δημοκρατία – Νικήτας Κακλαμάνης σημείωσε χαρακτηριστικά πως «δεν αντιλαμβάνομαι γιατί δεν μειώνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα». Προσέθεσε πως «θέλω να ακούσω τον λόγο που δεν γίνεται. Επί της αρχής συμφωνούμε όλοι ότι κάτι πρέπει να γίνει με την αύξηση των τιμών στο πετρέλαιο, στο αέριο. Να τελειώνουμε με αυτό».
Το θέμα προκαλεί και πολιτική αντιπαράθεση, καθώς κυβέρνηση και ΣΥΡΙΖΑ «βλέπουν» με διαφορετικό τρόπο την κατάσταση. Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιαδης σημείωσε πως η Ελλάδα έχει τον τρίτο χαμηλότερο πληθωρισμό στην Ευρώπη. Προσέθεσε πως «δεν υπάρχει λόγος πανικού. Οι αυξήσεις στα σούπερ μάρκετ είναι πάρα πολύ μικρές έως και μηδενικές καθώς οι εταιρείες έχουν πάρει πάνω τους τις αυξήσεις. Επιπλέον η κίνηση τον Σεπτέμβριο και γενικά τους μήνες που άνοιξε φέτος το εμπόριο μετά την πανδημία, κινήθηκε σε εξαιρετικά ικανοποιητικά επίπεδα. Αυτή είναι η πραγματικότητα».
Ο ΣΥΡΙΖΑ από την πλευρά του σηκώνει το θέμα και τονίζει πως «Μητσοτάκης – Γεωργιάδης απλά παρατηρούν την έκρηξη ακρίβειας και εμπαίζουν τους πολίτες για αδικαιολόγητο πανικό». Σημειώνει παράλληλα πως : είναι οι ίδιοι που πριν από έναν μήνα διαβεβαίωναν στη ΔΕΘ πως με 150 εκατ. θα αντιμετώπιζαν την ενεργειακή κρίση και πως είναι παροδική, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ προειδοποιούσε από τον Ιούνιο.
Μεγαλύτερο «πακέτο» θέλουν οι πολίτες
Τον έντονο προβληματισμό που υπάρχει σε ένα μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης για την ανοδική πορεία των τιμών καταγράφει η έρευνα της Alco που παρουσιάστηκε χθες στο Open. Συγκεκριμένα, στην ερώτηση αν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις τον χειμώνα, 68% των ερωτηθέντων απαντά «δύσκολα» και το 13% λέει πως «δεν θα μπορέσει». Μόλις το 15% υποστηρίζει ότι θα ανταποκριθεί «εύκολα».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα ευρήματα της δημοσκόπησης για τα μέτρα, που επιστρατεύει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του σπιράλ αυξήσεων. Το 43% υποστηρίζει ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν για την αντιμετώπιση της ανόδου των τιμών στη ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο είναι «σωστά αλλά δεν επαρκούν», ενώ μόλις 12% τα κρίνει σωστά και επαρκή. Ένα σημαντικό ποσοστό των ερωτηθέντων, που φτάνει το 34% τα θεωρεί «λανθασμένα».
Πώς διαβάζει τα στοιχεία η κυβέρνηση
Καμπανάκι έχει χτυπήσει στο κυβερνητικό στρατόπεδο, από τα μηνύματα κυρίως στο ενεργειακό μέτωπο. Είναι χαρακτηριστικό πως ένα ακόμα «ρεκόρ» κατέγραψε η χονδρεμπορική τιμή της εγχώριας αγοράς ηλεκτρισμού. Ειδικότερα η μέση τιμή εκκαθάρισης της αγοράς (ΤΕΑ) συνέχισε την ανοδική πορεία και κατέγραψε αύξηση κατά 10.57% μέσα σε επτά μόνο ημέρες. Να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή το Σεπτέμβριο έφτασε το 2.4% σε σχέση με τον αντίστοιχο Δείκτη τον Αύγουστο του 2021
Πάντως χαμόγελα σκόρπισε στο οικονομικό επιτελείο η πορεία των εσόδων τον Σεπτέμβριο και είναι διάχυτη η εκτίμηση πως ο αναθεωρημένος στο 6,1% του ΑΕΠ στόχος για ανάπτυξη φέτος είναι συντηρητικός. Ο πήχης αναμένεται να τεθεί σαφώς ψηλότερα, ωστόσο στην κυβέρνηση επιδιώκουν παροχές με μέτρο καθώς είναι σε εκκρεμότητα και η συζήτηση το 2023 για τη χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας.
Το plan B για νέα μέτρα
Ασκήσεις επί χάρτου γίνονται για τα πρόσθετα μέτρα που μπορεί να μπουν σε εφαρμογή σε περίπτωση που συνεχιστεί το ντόμινο των αυξήσεων. Το πακέτο των φοροελαφρύνσεων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ θα υλοποιηθεί κανονικά, ωστόσο αναζητούνται εξτρά παρεμβάσεις για τους πλέον ευάλωτους.
Όπως έχει ήδη γράψει το ethnos.gr με τον προϋπολογισμό θα ανακοινωθούν τα μέτρα για τον ΕΝΦΙΑ (με στόχο την ελάφρυνση χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων), ενώ επί τάπητος είναι η χορήγηση κοινωνικού μερίσματος σε συγκεκριμένες ομάδες (π.χ. χαμηλοσυνταξιούχους).
Από εκεί και πέρα η κυβέρνηση βάζει στο τραπέζι και το θέμα του κατώτατου μισθού, ο οποίος θα αυξηθεί κατά 2% την 1η Ιανουαρίου. Ωστόσο την επόμενη χρονιά αναμένεται να υπάρξει και δεύτερη αύξηση, η οποία σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη θα είναι σημαντικά μεγαλύτερη (καθώς θα ληφθούν υπ΄οψιν τα θετικά μηνύματα από το μέτωπο της ανάπτυξης)
Μεγάλες ανατροπές όπως η ανακοίνωση της επέκτασης της αναστολής της εισφοράς αλληλεγγύης σε συνταξιούχους και σε δημόσιους υπαλλήλους το 2022 φαίνεται πως έχουν απομακρυνθεί. Προς το παρόν παρατείνεται και την επόμενη χρονιά το πάγωμα της εισφοράς αλληλεγγύης για ιδιωτικούς υπαλλήλους και ελεύθερους επαγγελματίες με εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ.
https://www.ethnos.gr/